Delikty prawa pretorskiego. Dzięki działalności każdego pretora, który starał się aby szanowano nakazy jego edyktu i ochrony osób prywatnych powstaje wiele grup deliktów pretorskich. Najważniejsze z nich: te popełniane w czasie sporu sądowego ( np...
Delikty. Kradzież (furtum) Furtum jako delikt prawa cywilnego przechodziło długą ewolucję. Przestępstwo to uregulowane było już w ustawie XII tablic. Występuje tam w dwóch rodzajach, stosownie do tego czy złodzieja schwytano na kradzieży czy też nie. Furtum manifestum - złodzieja schwytano na gor...
Digesta Iustiniani ( Digesta seu Pandectae ) - zbiór 50 ksiąg zawierających fragmenty (9123) z pism 38 prawników rzymskich, poczynając od I wieku p.n.e. aż do III wieku n.e., będący najobszerniejszą częścią kodyfikacji Justyniana; ukończony w 533 r. Z założenia fragmenty w nim zawarte miały pochodz...
DOMINAT - PÓŹNE CESARSTWO PODŁOŻE GOSPODARCZO-SPOŁECZNE EPOKI 1) Stosunki ekonomiczne szczytowy rozwój gospodarki towarowo-pieniężnej - czasy Antoninów , od III w n.e. rozój ekonomiczny słabnie - następuje zahamowanie - maleje siła duchowa, życie kulturalne zamiera. Wysokie koszty administracji i w...
Dziedziczenie beztestamentowe. Dziedziczenie beztestamentowe - miało miejsce tylko wtedy, gdy zmarły nie pozostawił testamentu albo testament jego został unieważniony. Ustawa XII tablic wymienia trzy klasy dziedziców: Sui heredes - wszystkie osoby, które znajdowały się pod władzą zmarłego i w mom...
Dziedziczenie przeciw testamentowe. W okresie ustawy XII tablic wykształcona była w prawie rzymskim swoboda testowania. Korzystając z niej bez ograniczenia, mógł zwierzchnik rodziny naruszyć naturalne prawa najbliższych jego zstępnych. Ścieranie się dwóch przeciwstawionych sobie zasad (swobody tes...
Dziedziczenie przeciwtestamentowe Dziedziczenie przeciwtestamentowe ( bonorum possessio contra tabulas ) - dziedziczenie konieczne - rodzaj dziedziczenia polegający na powołaniu do spadku wbrew istniejącemu testamentowi pewnych osób najbliższych testatorowi. Celem tego dziedziczenia była ochrona p...
Dziedziczenie testamentowe. Testament - wg prawa rzymskiego to jednostronne rozporządzenie ostatniej woli na wypadek śmierci, ustanawiający dziedzica. Jako jednostronna czynność prawna testament nie wymagał oświadczenia woli dziedzica. Będąc rozporządzeniem testament powodował bezpośrednią zmianę ...
Edykt pretorski Wymiar sprawiedliwości w okresie republiki znajdował się najpierw w rękach konsula, a od roku 367 p.n.e. w gestii specjalnie do tego celu powołanego pretora. Kiedy w roku 242 p.n.e. powołano urząd drugiego pretora dla peregrynów. Urząd pretora sprawowany był przez jeden rok. Nie mia...
Egzekucja Tytuł egzekucyjny dawał podstawę do wdrożenia egzekucji, jeśli pozwany w ciągu 30 dni nie zaspokoił pretensji powoda. Proces legisakcyjny. Powód w obecności pretora kładł na pozwanym rękę po czym przez 60 dni więził go w prywatnym wiezi...
