To tylko jedna z 9 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
DOMINAT - PÓŹNE CESARSTWO PODŁOŻE GOSPODARCZO-SPOŁECZNE EPOKI 1) Stosunki ekonomiczne szczytowy rozwój gospodarki towarowo-pieniężnej - czasy Antoninów , od III w n.e. rozój ekonomiczny słabnie - następuje zahamowanie - maleje siła duchowa, życie kulturalne zamiera. Wysokie koszty administracji i wojska zaciężnego. Finanse gmin - bardzo nadwerężone. Daniny od gmin nie pobierano bezpośrednio od ludności lecz nakładano je na gminy, które ściągały należności i ponosiły za nie odpowiedzialność. Na skutek zastoju za finanse gminy czyniono odpowiedzialnymi urzędników administracji lokalnej.
Najazdy ludów barbarzyńskich - pustoszą kraj.
Nieustanne rewolty w wojsku - nadzwyczajna danina w naturze na utrzymanie wojska (annona), obowiązki kwaterunkowe, rekwizycje inwentarza dla potrzeb wojska.
Główna przyczyna upadku gospodarczego - pogarszanie pieniądza . Nieskuteczne próby powstrzymania dewaluacji. reforma Dioklecjana - bez skutku. Edykt z 301 r . - uchwalenie cen maksymalnych, w obliczu ich gwałtownego wzrostu.
Próba ulepszenia systemu podatkowego gospodarstw rolnych - podatek gruntowy (iugatio) i pogłówny (capitatio) Wyludnienie wsi, upadek produkcji rzemieślniczej i handlu.
2) Stosunki socjalne Dioklecjan (284 - 305 r. n.e.) - twórca nowego ustroju w Rzymie Konstantyn Wielki (306 - 337 r n.e.) - dalsza rozbudowa systemu
Absolutna monarchia - znika fikcja republikańska pryncypatu, przodownictwo Rzymu i Italii (podwójna grecko-rzymska natura). Coraz większa przewaga po stronie wschodu.
System przymusowy - reguluje życie stanowe i zawodowe poddanych
Stowarzyszenia kupców i rzemieślników zostają zamienione w związki przymusowe - by zabezpieczyć państwu daniny i świadczenia przymusowe. Przynależność do takiego związku była dziedziczna - za zmianę zawodu groziła kara.
Społeczeństwo dzieli się na stany zawodowe C u r i a l e s - grupa szczególnie obciążona - wyższa warstwa miejska, odpowiadająca za napływ danin. Senat - cieszy się nadal poważaniem ale nie ma najmniejszego wpływu na władzę.
Specjalne przywileje dla wojska Kurczenie się gospodarstwa, spadek ludności konieczny jest przymus państwa
K o l o n a t Zwiększa się liczba latyfundiów w rękach możnych. Ogromne domeny ma też cesarz.
Napięte stosunki między wielkimi posiadaczami a drobnymi dzierżawcami.
Rozległe pustkowia (agri deserti) - państwo starało się przeprowadzić ich uprawę przez przymus zagospodarowania i przez wykształcenie nowej formy prawnej dla dzierżawców (coloni)
(…)
… i V w. n.e. Podają one, które pisma jurystów mogą być przedstawiane w postępowaniu sądowym i ja sędzia ma oceniać ich wagę w sporze między stronami.
Kostytucje Konstantyna
321 r. n.e. - pozbawienie mocy krytycznych uwag dołączonych do responsów i kwestii Papiniana pod imieniem Paulusa oraz Ulpiana.
Przed sądem można cytować tylko własną opinię Papiniana.
327 r. n.e. - potwierdzenie autorytetu wszystkich pism Paulusa, w szczególności będących w obiegu a przypisywanych Paulusowi.
Konstytucja raweńska (Teodozjusz II i Walentynian III)
Przyznanie formalnej mocy obowiązującej w praktyce sądowej pismom:
P a p i n i a n a
P a u l u s a
U l p i a n a
G a j u s a
M o d e s t y n a
jak też pismom tych prawników, na których powołują się wymienieni juryści, ale tylko wtedy, gdy prawdziwość poglądów…
…
jeśli Papinian milczy, sędzia ma prawo wyboru jednej z opinii.
Na końcu potwierdzono jeszcze raz moc sentencji Paulusa.
ZBIORY ŹRÓDEŁ I KODYFIKACJE PRAWA
Zatarcie różnic między dawnymi systemami prawa (ius civile, gentium, honorarium)
Ustawodawstwo cesarskie - wprowadza pewną jednolitość
Ius novum vel extraordinarium - określenie nowego kierunku prawa z tego czasu.
Ius novum (prawo tworzone przez cesarza…
… (materiał prawny zestawiony z leges i ius)
L e x R o m a n a V i s i g o t h o r u m (Breviarium Alaricianum)
Zbiór wydany na polecenie króla Wizygotów Alaryka II w 506 r.
L e x R o m a n a B u r g u n d i o n u m
Ustawa króla Burgundów (lud z Bornholmu) Gundobada (okres panowania: 474-516 r.)
E d i c t u m T h e o d o r i c i
Edykt króla Ostrogotów Teodoryka - przeznaczony dla Rzymian i dla Germanów…
…. jako adoptowany syn Justyna; umarł w r. 565
Za jego rządów -ponowny rozkwit cesarstwa, odzyskanie północnej Afryki, Italii, południowego wybrzeża Hiszpanii. Na wysokim poziomie znajdowały się szkoły prawa.
Główny wykonawca dzieła kodyfikacyjnego - Trybonian.
Pierwotny plan - tylko sporządzenie nowego zbioru rozporządzeń cesarskich. Po szybkim jego ukończeniu cesarz (pod wpływem Tryboniana) postanowił ująć…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)