To tylko jedna z 4 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
D Z I A Ł A L N O Ś Ć J U R Y S T Ó W
Liczne pisma - głównie komentarze do prawa cywilnego i edyktu, także:
dzieła o treści dydaktycznej (instytucje) dzieła obejmujące całokształt prawa (digesta)
pisma autoryzowanych jurystów stały się bezpośrednio źródłem prawa obowiązującego
coraz większe znaczenie działalności piśmienniczej.
Tylko nieliczne działa zachowały się do naszych czasów - wśród nich instytucje Gaiusa, które zachowały się do dzisiaj prawie w autentycznym brzmieniu.
P a l i n g e n e s i a - odtwarzanie budowy dzieł, rekonstrukcja dawnych tekstów; początki w epoce odrodzenia, właściwy postęp - XIX wiek (O. Lonel)
Zainteresowanie jurystów:
Nadal domeną jurystów jest prawo prywatne i proces cywilny choć wzrasta nieco zainteresowanie prawem administracyjnym (od Hadriana) i prawem oraz procesem karnym. Juryści tylko wyjątkowo zajmowali się prawem sakralnym.
Istniało wiele gatunków dzieł prawniczych: responsa, dzieła o charakterze problemowym, komentarze oraz objaśnienia pism wcześniejszych jurystów, dzieła dydaktyczne, instrukcje dla urzędników, monografie, zbiory formuł i wyroków sądowych. Punkt ciężkości spoczywał na literaturze kazuistycznej, a później również na komentarzach.
R e s p o n s a - opinie udzielane na zapytania w poszczególnych przypadkach prawnych, najczęściej konkretnych, rzadziej teoretycznych. Struktura: stan faktyczny - pytanie - odpowiedź; najczęściej bez uzasadnienia.
Q u a e s t i o n e s (kwestie) i d i s p u t a t i o n e s (dysputy) - charakter kazuistyczny, zawierały rozstrzygnięcia przypadku prawdziwego lub wymyślonego.
E p i s t u l a e - pisemne opinie prywatne w formie listów.
D i g e s t a
Nazwa pochodzi od digerere - zbierać, porządkować. Charakter kazuistyczny - zbiory wszystkich dotychczasowych rozstrzygnięć jurysty.
Dotyczyły przypadków rzeczywistych i wymyślonych. W tzw. systemie digestów pierwszą zasadniczą część układano wg porządku edyktu pretorskiego, a druga była poświęcona leges, senatus consulta i constitutiones principum.
Powyższe gatunki mają charakter kazuistyczny i problemowy. Do najznakomitszych należą: Digesta: Juliana i Celsusa syna oraz Responsa i Quaestiones Papiniana.
K o m e n t a r z e
Komentarze pisano do ius civile i edyktów magistratur.
Struktura: jurysta zajmował się po kolei poszczególnymi tekstami. Najpierw brzmienie tekstu, potem interpretacja słowo po słowie + ogólne objaśnienia
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)