Pozytywizm

Pozytywizmem określa się wycinek dziejów polskiej literatury i kultury rozpięty na przestrzeni ćwierćwiecza (1864 - 1890). Są to daty umowne, zwłaszcza druga z nich. Pozytywizm - kierunek myśli w filozofii i literaturze zainicjowany przez Augusta Comte'a w połowie XIX wieku (Kurs filozofii pozytyw...

Pozytywiści zakładali niezmienność, powszechność i niereaktywność praw przyrody, natury… prévoir pour agir (czyt. prewuar pur ażir) przewidywać, aby móc działać Comte uchodził za twórcę nowoczesnej socjologii jako nauki o społeczeństwie. Nauka pozytywizmu przybrała u niego formę utylitarną (formę...

A. Świętochowski „Chawa Rubin” Treść: Na samym początku zwrot do czytelnika, że autor podjął się opisu osób i wypadków warstwy społecznej całkiem bezinteresownie. Autor później tłumaczy nazwisko „Rubin”- oznacza to, czym Chawa i jej mąż Symcha chcieli być, ale rzeczywiście tym nie byli. Chawa i Sy...

Eliza Orzeszkowa Kilka uwag nad powieścią Dowiedziono, że to społeczność kształtuje piśmiennictwo, a nie odwrotnie. pisarz, pod wpływem natchnienia i wiedzy, uwydatnia dla ogółu m...

Eliza Orzeszkowa Listy o literaturze, list 1: Wiek XIX i tegocześni poeci Współcześni poeci wypowiedzieli wojnę XIX wiekowi. wiek XIX jest potęgą, bo stanowi konieczność dziejową poezja jest potęgą, bo stanowi dobroczynny i niezbędny

Aleksander Świętochowski My i wy Autor występuje w obronie młodych pisarzy, skupionych wokół „Przeglądu Tygodniowego”. Kto kryje się za określeniem „my”? młodzi, nieliczni nie dbający o materialne wynagrodzenia nie hołdujący n...

Antoni Sygietyński Nasz ruch powieściowy I. Nie ma u nas talentów powieściopisarskich. Wszyscy piszą powieści tendencyjne. ci słabi pisarze zasłaniają się szlachetnymi dążnościami tendencja pisarza idzie przed artyzmem autorom nie z...

Piotr Chmielowski Niemoralność w literaturze Literatura jest dobrem powszechnym i powinna podlegać ocenie ogółu. W Polsce brak jednak dojrzałości umysłowej. Ogół ocenia literaturę jedynie pod względem moralności. Panuje zakłamanie moralne - oficjalne stanowisko nie pokrywa się z rzeczywistością. ...

Henryk Sienkiewicz O naturalizmie w powieści. Dwa odczyty Odczyt I Naturalizm opisuje brudy życia i obrzydliwości, ale musi mieć też cechy, dzięki którym zajmuje wysoką pozycję wśród literatur. W 1820 r. miało miejsce apogeum walki klasyków z...

Henryk Sienkiewicz O powieści historycznej Brandes mówił, że powieść jest z natury utworem fantazji, więc nie może być historyczna (jak kawa figowa, przez samo to, że jest figowa, nie może być kawą ). Inne zarzuty: Każdy kierunek jest uważany za postępowy i słuszny, póki nie pojawi się nowy. gdy...