W treści notatki pojawiają się takie zagadnienia jak: szczyt i przesilenie zimnej wojny, remilitaryzacja Niemiec, plan Marshalla, RFN, Zagłębie Ruhry, Zagłębie Saary, porozumienia londyńskie 11 - 12 maja 1950 r., Konrad Adenauer, Rząd boński, Memorandum bońskie, Robert Schuman, utworzenie Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali, Plan Schumana, Plan Plevena, Rene Pleven, Anthony Eden, Berlin Zachodni, Europejska Wspólnota Obronna, Agencja Kontroli Zbrojeń, Francuskie Zgromadzenie Narodowe, ZSRR, Układ Poczdamski, NRD, śmierć Stalina, NATO, 25 marca 1954 r. suwerenność NRD, Polityka bloku wschodniego w sprawie bezpieczeństwa europejskiego, ChRL, Polska, Rumunia, Węgry, RWPG, Mutual Security Act, żelazna kurtyna, otwarte niebo, Nikita Chruszczow.
SZCZYT I PRZESILENIE „ZIMNEJ WOJNY" W EUROPIE (1949 -1955)
1. Remilitaryzacja Niemiec
Podział Niemiec i Europy oraz utworzenie NATO wzmogły procesy „zimnej wojny" na naszym kontynencie. Ośrodkiem tych tendencji stała się Republika Federalna Niemiec. Walka polityczna o jej militaryzację była najdalej idącym naruszeniem poczdamskich uzgodnieni Wielkiej Trójki.
Waszyngton, Londyn i Paryż wyszły z założenia, że rozwój ekonomiczny RFN stanowi warunek jej skutecznego wykorzystania w strategii „powstrzymywania komunizmu". Uznano, więc, że oprócz udziału RFN w „planie Marshalla" należy znieść wobec niej wszelkie ograniczenia ekonomiczne, które obowiązywały z racji statutu okupacyjnego. Pod presją USA, Wielkiej Brytanii i Francji już 22 listopada 1949 r. podpisały w Petersburgu (gdzie mieściła się siedziba Wysokiej Komisji Sojuszniczej) porozumienia, które przewidywały wstrzymanie demontażu fabryk zbrojeniowych, zezwalały w pewnym zakresie na rozwój budownictwa okrętowego i dopuszczały RFN do Międzynarodowej Władzy Ruhry. Porozumienia te faktycznie położyły kres reparacjom, aczkolwiek formalnie sprawa była jeszcze podnoszona i dyskutowaną w następnych latach. Mocarstwa zachodnie zaczęty też zaspokajać stopniowo polityczne ambicje RFN. Francja toczyła spór z RFN z powodu traktowania Saary jako kraju autonomicznego oraz zaproszenia jej niezależnie od państwa zachodnioniemieckiego do Rady Europy (31 II1 1950 r.). Wyraziła jednak zgodę na udział RFN na równi z Saarą jako członka stowarzyszonego, tzn. reprezentowanego w Zgromadzeniu Doradczym (przez 18 osób, a Saara przez 3 osoby) i nieobecnego w Komitecie Ministrów. Mocarstwa zachodnie dawały stopniowo Bonn większą samodzielność polityczną. W porozumieniach londyńskich z 11 - 12 maja 1950 r. ministrowie spraw zagranicznych USA, Wielkiej Brytanii i Francji zapowiedzieli rychle rozluźnienie statusu okupacyjnego RFN. Szło de facja o przyśpieszoną integrację tego państwa z resztą Europy Zachodniej, aczkolwiek w charakterze zasłony dymnej wysuwano od czasu do czasu postulat zjednoczenia Niemiec. Kanclerz Adenauer od jesieni 1949 r. proponował udział kontjmgentu żołnierzy niemieckich w zachodnioeuropejskich siłach zbrojnych. Jak to wyznał w swoich pamiętnikach, traktował
~8
remilitaryzację jako drogę do zdobycia „całkowitej suwerenności RFN". Oferta stała się aktualna po wybuchu wojny koreańskiej. Rząd boński (29 VIII 1950 r.) skierowali do rządów trzech mocarstw zachodnich specjalne memorandum, w którym proponował oparcie stosunków między tymi mocarstwami a RFN na uznaniu zakończenia stanu wojny, na uzasadnieniu okupacji jedynie względami bezpieczeństwa zewnętrznego RFN oraz na regulowaniu wzajemnych stosunków nowymi układami i porozumieniami.
Memorandum
(…)
…). Po zakończeniu jej prac specjalna konferencja czterech mocarstw miała zająć się sprawą „wolnych wyborów" w obu państwach niemieckich. Państwa związane z ZSRR uznaty powyższą decyzję za bezprawną ze względu na niezgodność z ukladem poczdamskim i z art. 107 Karty Narodów Zjednoczonych, które sprawy wynikające z drugiej wojny światowej pozostawiały kompetencji wielkich mocarstw. Zdaniem Moskwy komisję…
… na 7.achodzie i na Wschodzie wyolbrzymianiu zagrożeń oraz wewnętrznej konsolidacji obu bloków. Sprzyjała także umacnianiu hegemonii USA w systemie atlantyckim oraz ZSRR w „obozie socjalistycznym". Dopiero krytyka „kultu jednostki" i pnezwyciężenie stalinowskiego modelu na Wschodzie oslabiły impet wzajemnej wrogości obu bloków.
4. Geneza dialogu Wschód - Zachód
Pierwsze oznaki przełomu w „zimnej…
…" w Europie.
Państwa demokracji ludowej w pierwszej połowie lat pięćdziesiątych przechodzily procesy umacniania systemu „dyktatury proletariatu", „wypierania i likwidowania" z pomocą brutalnych represji wszelkiej opozycji politycznej (także w szeregach rządzących partii i ugrupowań), przyspieszenia ekstensywnego rozwoju z preferencjami dla przemysłu ciężkiego, rozbudowy nowoczesnych sil zbrojnych na wzór…
…. liczbę dywizji, które poszczególne państwa miały wnieść do „armii europejskiej": Francja - 14, RFN i Wiochy - po 12, państwa Beneluksu łącznie 5.EWO miała działać w obrębie NATO, owe dywizje zastrzeżono więc do dyspozycji naczelnego dowódcy wojskNATO w Ewopie. W ten sposób „armia ewopejska" miaia zostać podporządkowana dowództwu amerykańskiemu. Najważniejsze byto wszakże ściślejs7x powią7.anie RFN…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)