To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Zasady systemu prawa
Normy, które doktryna prawa uważa za normy szczególnego znaczenia. Nie ma jednej odpowiedzi, czemu normy te mają szczególne znaczenie.
Są w Konstytucji
Przesądzają treść norm niższych
Według Rolanda Dworkina są normy o większym znaczeniu (zasady), oraz o mniejszym znaczeniu.
O mniejszym znaczeniu - spełniam je, albo nie. Nie musi być zawarta w przepisach
O większym znaczeniu - nie zawsze mówimy o spełnieniu ich albo nie, mówimy również o na przykład naruszeniu. Zgodność z nimi można stopniować (pozwala na to ich ogólność)
Zasady mogą nie być zawarte w przepisach. Zasady mogą być podstawą zasądzenia wyroku (rozstrzygnięcia sprawy).
OBOWIĄZYWANIE PRAWA
W ujęciu filozoficznym ujęciu problemu: - „dlaczego prawo obowiązuje?” - zewnętrzny aspekt obowiązywania (dotyczy całości prawa)
- „co znaczy dla prawników, że norma obowiązuje (należy do systemu)?” - problem wewnętrznego aspektu obowiązywania
I. Aspekt zewnętrzny obowiązywania - z punktu widzenia socjologii w ujęciu behawioralnym (empirystycznym) to że prawo jest przestrzegane znaczy że obowiązuje. Jest to teoria nieprzydatna dla prawników.
- Prawo tworzone przez człowieka (pozytywne) jest odbiciem prawa naturalnego i obowiązuje jeśli jest zgodne z naturą.
- obowiązuje bo zostało ustanowione w taki sposób, przez takie osoby, które respektujemy jako prawodawce.
System konwencji - tworzenie, nadanie prawa
II. Aspekt wewnętrzny obowiązywania Jest to problem obowiązywania normy prawnej (nie mówimy o prawie ale o normach). Obowiązywanie wewnętrzne, to obowiązywanie systemowe, obowiązywanie normy w danym systemie prawa.
Warunki konieczne do spełnienia aby normę uznać za obowiązującą wewnętrznie:
Jeśli była ustaniwona przez kompetentny organ w drodze ustawowej przez prawo procedury. Kiedy organy ją wydające były upoważnione do wydania jej (zasada ta jest logiczna, bo system jest zbudowany delegacyjno-kompetencyjnie). W sprawie procedury - proces prawotwórczy musi być proceduralnie prawny.
Norma prawna została ogłoszona i weszła w życie.
Aspekt kolejności: Ogłoszenie Wejście w życie (początek obowiązywania) - Akt normatywny może sam określić kiedy wchodzi w życie (tak jest najczęściej). Sejm głosując nad ustawią, głosuje jednocześnie nad tą datą. Datę ustala się przeważnie jako okres czasu od momentu ogłoszenia. - Jeśli akt nie posiada w treści takiej daty, to wejście w życie jest regulowane ustawą i wynosi 14 dni.
(…)
… kolejności: Ogłoszenie Wejście w życie (początek obowiązywania) - Akt normatywny może sam określić kiedy wchodzi w życie (tak jest najczęściej). Sejm głosując nad ustawią, głosuje jednocześnie nad tą datą. Datę ustala się przeważnie jako okres czasu od momentu ogłoszenia. - Jeśli akt nie posiada w treści takiej daty, to wejście w życie jest regulowane ustawą i wynosi 14 dni. - Vacatio legis - okres na zapoznanie się z treścią ustawy (między ogłoszeniem, a wejściem w życie)
- Może być akt normatywny wchodzący w życie z dniem ogłoszenia (brak vacatio)
- Zasada nie retroakcji - lex retro non agit. Zasada ta nie jest wyrażona w Konstytucji, ale jest wyinterpretowana z zapisu że Polska jest państwem prawa (TK to zatwierdził). Jedynym przypadkiem dopuszczalnym przez doktryne prawniczą zastosowania retroakcji…
… (desuetudo). Przykład: bilet peronowy. Obowiązywanie faktyczne norm: obowiązywanie systemowe + pk 5.
Jeśli nie jest sprzeczna z uznanymi normami etycznymi.
Obowiązywanie aksjologiczne - norma obowiązująca systemowo, obowiązująca faktycznie i niesprzeczna z normami moralnymi. Jest ono oparte na ocenie, a nie na normie
Obowiązywanie wewnętrzne: - Obowiązywanie systemowe
- Obowiązywanie faktyczne…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)