16. ROLA MUZEUM Tradycyjna i współczesna rola muzeum Pojęcie i rozumienie słowa muzeum ewoluowało na przestrzeni wieków wraz ze zmieniającymi się teoriami filozoficznymi, pedagogicznymi, psychologicznymi i socjologicznymi. Gdy współcześni badacze problematyki muzealnictwa mówią o fenomenie „umuzealniania świata“ bądź takim zjawisku jak edu czy infotainment gdzie muzeum występuje jako miejsce edukacji kulturalnej i edukacji dla przyszłości, inni, tacy jak E. Gombrich, zwracają uwagę na presję wywieraną na współczesne muzealnictwo przez rozwój turystyki prekształcającej muzea w ośrodki konsumpcji wystawienniczej. W ten sposób, zaznacza Renata Gaj, wzmacnia się sprzeczność między unikalnym wymiarem muzealnego eksponatu a wzmocnionym charakterem pojmowania muzeum jako produktu zamówienia społecznego. Postrzeganie muzeum jako instytucji znacznie wykraczającej poza klasycznie przypisywane jej funkcje wzmocniła Dekada Kultury, ogłoszona przez UNESCO w 1988 r. Od momentu kiedy edukacja muzealna pojawiła się w obszarze muzeologii, starała się ona wypracować samodzielne zaplecze intelektualne, język, metody, co oznacza w praktyce, że każdy podejmujący tę działalność narzucał jej własny sposób rozumienia. Jednak pomimo braku jasnych ram, edukacja muzealna jest jedną z najbardziej dynamicznie rozwijających się dyscyplin muzeologicznych z koncepcją muzeum jako przestrzeni edukacyjnej demonstrującej szczególną żywotność i energiczność, jako przestrzeni działania, indywidualnych poszukiwań i rozwijania autotelicznych praktyk kształceniowych odwołujących się do tradycyjnych koncepcji, a także nowych perspektyw i kierunków rozwoju. Kreowanie odbiorcy o postawie estetycznej i poznawczej, nawiązującego dialog z przedmiotem muzealnym, uczącego się poprzez doświadczenie i własną inicjatywę, chociaż odnosi się do rozwijanych na przełomie XIX i XX wieku teorii Nowego Wychowania, świadome swe początki bierze w pierwszych inicjowanych osiemnastowiecznych projektach muzealnych. Już wówczas francuski pisarz i publicysta La Font de Saint-Yenne definiował muzeum jako miejsce admiracji sztuki malarskiej i przestrzeni kształtowania się smaku artystycznego wszystkich obywateli, bez względu na przynależność klasową. Podniesienie walorów edukacyjnych muzeum sprzęgło się z porewolucyjnymi postulatami podnoszącymi równość społeczną do rangi podstawowej troski demokratycznego państwa, gdzie dostęp do dóbr kultury miał się stać elemetem wyrównującym społeczne szanse. Mimo że koncepcja muzeów przechodziła wielokrotne zmiany, dopiero w XX wieku zaczęły się one powszechnie otwierać na publiczność. Ich gwałtowny rozwój może być postrzegany jako konsekwencja „dekady edukacji” ogłoszonej przez rząd amerykański. Natomiast w Europie tym ruchom sprzyjał rozwój teorii społecznych i nurtów pedagogicznych. Główne z nich, sprzęgnięte ideą Nowego Wychowania, którego koncepcje, chociaż ewolują, nadal są znaczące we współczesnym muzealnictwie edukacyjnym. Są to koncepcje J. Dewey'a, M. Montessori i J. Piaget'a. Podsumowując dorobek teoretyczny myślicieli i ich wpływ na obraz współczesnego muzeum edukacyjnego można stwierdzić, iż zakładają oni, że dzieci uczą się chętnie, wykonując czynności w oparciu o swoje codzienne doświadczenie, tzw. learning by doing (J. Dewey). Zdobywanie wiedzy poprzez doświadczenie kształci sensomotorykę i psychosensorykę dziecka, rozwijając jego myślenie abstrakycne (J. Piaget), natomiast materiały udostępniane dziecku powinny pozwolić mu na rozwijanie samokont
(…)
… wnikać w środowiska nie powiązane ze sztuką.
Idee
Laboratorium nie nawiązuje wprost do Laboratorium Jerzego Grotowskiego, choć LET konsekwentnie od samego początku - czyli od 1989 roku realizowało koncepcję kultury czynnej, wprowadzoną do praktyki artystycznej właśnie przez Jerzego Grotowskiego. Odbijają się też w naszych projektach idee psychologiczne, w szczególności psychologii humanistycznej…
…, z których jedne prowadzimy w salach wystawowych, inne w przestrzeniach poza - w kontakcie z przyrodą, w przestrzeni społecznej, w sferze miasta. LET - które pozostaje od początku funkcjonowania instytucji w tym kształcie - sytuuje się na pozycji działu merytorycznego, kuratorskiego, tworząc autorski program artystyczno - edukacyjny, częściowo tylko powiązany z ekspozycjami CSW. Program nasz, w dużej mierze…
… konstruktywistyczna powołująca się na subiektywność wiedzy konstruowanej przez człowieka w procesie poznania. Wiedza w ujęciu konstruktywizmu jest postrzegana jako relatywna (konstruowana przez uczący się podmiot), a nie uniwersalna (wiedza istniejąca poza uczącym się). Z tego powodu postrzega się ją jako w większym stopniu przeplataną osobistymi odczuciami i bardziej subiektywnie przeżywaną.
Ważnym zagadnieniem…
… pytania. (3) Edukacja muzealna, jak w przypadku poglądów i praktyki Deweya, powinna wiązać się z codziennością, odnosić się do sytuacji poza muzeum, a elementy ekspozycji wynikać z doświadczania codzienności. Podobnie jak sacrum sytuuje się w opozycji do profanum, nietykalność przedmiotów i bogate decorum klasycznego muzeum można usytuować w opozycji do współczesnego, dynamicznego i wręcz „dotykalnego…
… nie tylko o atrakcyjność i czytelność przekazu, ale także wyczulić widza na magnetyzm ekranów i świadomość, że „interaktywna hipnoza oferuje jedynie symulację przeżycia“, która może wzbogacić rzeczywistość, ale ani jej stworzyć, ani zastąpić nie potrafi.
2. Rola i znaczenie lekcji muzealnej:
klasa I-III
-Młodego odbiorcę trzeba zostawić sam na sam z dziełem sztuki, dać mu jak najwięcej możliwości osobistego przeżycia…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)