Krasowski. Notatka składa się z 1 strony.
Terytorialna forma organizacji władzy państwowej o Państwo jednolite (unitarne) - jednolity system prawny i polityczny w obrębie tego państwa. Przykładem unitarnego państwa jest współczesna Rzeczpospolita Polska (należy jednak przypomnieć przypadek Śląska w latach 20 XX w., kiedy posiadał on swoją autonomię - sejm śląski uchwalał własny budżet i własny system podatkowy). o Państwo złożone. Może występować w dwóch odmianach:
▪ Związek państw (konfederacja) - związek suwerennych państw oparty na podstawie prawa międzynarodowego zawiązywany dla zrealizowania wspólnych celów tych państw. Taki związek konfederacyjny suwerenność tych państw doznaje ograniczenia zaledwie w nieznacznym stopniu. Zazwyczaj dotyczyło to polityki zagranicznej i spraw wojskowych. Taką konfederacją była II Rzesza Niemiecka w XVIII w., także unie personalne, jak Unia Krewska. Prawidłowością jest, że konfederacja taka bywa przekształcana w państwo związkowe (np. Unia Lubelska, która była przekształceniem konfederacji w państwo związkowe; przykład USA - pierwszym etapem były poszczególne stany, następnie budowa konfederacji, której celem była wspólna walka z metropolią zakończona w 1776 roku, aby ostatecznie przekształcić konfederację w federację).
▪ Państwo związkowe (federacja) - państwo związkowe zbudowane na podstawie prawa wewnętrznego, której to członkowie zrzekają się części swojej suwerenności państwowej na rzecz państwa federalnego. W państwie federalnym buduje się organizm o dwuszczeblowej strukturze:
• Państwo federalne - szczebel wyższy. Jego uprawnienia buduje się z oddanej części suwerenności przez członków federacji. O oddaniu tej części suwerenności przesądza się w najwyższym akcie prawnym, jakim jest konstytucja związkowa.
• Członkowie federacji Ograniczenie suwerenności członków federacji może mieć naturalnie różny stopień. W konstytucji USA zaledwie pięd dziedzin oddaje się w ręce państwa federalnego. W Republice Weimarskiej przekazano kilkadziesiąt takich kwestii. Wyraźną różnicą jest zakres obowiązywania prawa - jest to suwerenne uprawnienie wszystkich stanów - stąd kodeksy stanowe; w przypadku Niemiec występuje tylko jeden kodeks cywilny i karny dla federacji.
• Podmiot władzy państwowej - kwestia, do kogo w państwie należy władza. Historycznie występują dwa zasadnicze rodzaje:
o Władza koncentrowana w rękach jednostki bądź wąskiej elity politycznej (np. dynastia w czasach
feudalnych) o Władza koncentrowana w rękach całego narodu (konstytucja z 1997 - władza RP należy do narodu -
zasada zwierzchnictwa narodu). Przez wiele wieków dominował (właściwie występował wyłącznie) ten pierwszy model. Idea władzy lokowanej w narodzie jest bardzo młoda, ponieważ pojawi się dopiero w drugiej połowie XVIII w. w pracach oświeceniowych myślicieli. Następstwem przyjęcia takiej czy innej formuły jest budowa konkretnej organizacji aparatu państwowego.
(…)
… - w którym występuje drabina urzędnicza, w której każdy szczebel podlega szczeblowi wyższemu. o Jeżeli podmiotem jest naród, to jak zinstytucjonalizowad jego władzę:
▪ Idea demokracji bezpośredniej (Jean Jacques Rousseau) - ostatecznie, w konfrontacji z realnymi możliwościami i ograniczeniami wynikającymi z rozmiarów terytorium, czy liczby ludności, należało znaleźć bardziej efektywną formę organizacji.
▪ Demokracja pośrednia (przedstawicielska) - naród wykonuje władzę przez swoich przedstawicieli. Stąd zasada trójpodziału władzy (Monteskiusz), która ma służyć narodowi, aby zapewnić mu suwerenne prawa - przekazując część suwerenności określonym organom w państwie, każda z trzech władz uzyskuje tylko jej część i buduje się system instrumentów kontrolnych tak, aby żaden z tych organów nie przejął części suwerenności oddanej innemu. Stąd decentralizacja, dekoncentracja, tak na najwyższym szczeblu, jak i w skali lokalnej (instytucja samorządu lokalnego, która pozwala obywatelom brać udział w podejmowaniu decyzji).
• Forma działania władzy państwowej (reżim polityczny) - istota relacji między państwem a jednostką. Mamy do czynienia z dwoma odmiennymi rozwiązaniami:
o Autorytaryzm lub totalitaryzm - Pozbawia obywateli…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)