SENS IDEOWY POJĘCIA LEWICA 1)Zespół ideologii i doktryn politycznych mających na celu radykalną przebudowę społeczeństwa w duchu egalitarnym i laickim; 2)Umiejscowienie na scenie politycznej wynikłe z odwoływania się do tych ideologii i doktryn („lewicowość”). Znaczenie „polityczne” odwołuje się również do historii prawicy, kiedy to podczas rewolucji francuskiej (1789) zbuntowane Stany Generalne odmówiły obradowania stanami i zaczęły obradować wspólnie, jako Zgromadzenie Narodowe. Przypadkiem, po prawej stronie sali (i prowadzącego) zasiedli posłowie prorządowi (niechętni rewolucji – stąd mamy prawicę), a po lewej posłowie popierający rewolucję i krytykujący rząd (lewica). DOKTRYNA LEWICOWA składa się z kilku elementów: 1. Optymistyczna antropologia – dla ideologów lewicowych człowiek z natury jest dobry i racjonalny, a to jedynie świat dookoła niego pełen jest zawiści i przemocy, które wynikają z istnienia własności i wyzysku jednych przez drugich. Taki świat nie pozwala uwięzionemu w nim człowiekowi w pełi wyrazić siebie, zniekształca go panującymi stosunkami społecznymi, panowaniem, hierarchią, wartościami konsumpcyjnymi i pogonią za pieniądzem. Wg ruchów lewicowych wszystkimi instytucjami, które wzmagają „stan uwięzienia” są te organizacje, które nakazują szanować tradycyjne struktury władzy, panowania i własności (rodzina, w szczególności ta patriarchalna, religia i państwo). Wg ruchów lewicowych te instytucje nie są człowiekowi potrzebne i powieają jedynie społeczną niesprawiedliwość. Nie staniemy się lepsi przez nacisk religii i autorytetów, ale przez uwolnienie nas samych i danie nam możliwości rozwoju, samorealizacji. U Marksa kategoria „uwięzienia w świecie” zwana jest „odczłowieczeniem”; 2. Aprioryzm – prawda o otaczającym nas świece i polityce nie jest odkrywana za pomocą wykonywanych nad nimi badań, ale za pomocą rozumu, który zdolny jest nie tylko do analizy tej rzeczywistości, ale również do krytyki i zaprojektowania nowych warunków, które nie będą produktem pogardzanej tradycji, ale współczesnego rozumu. Takie podejście doprowadziło w XVIII w do stworzenia utopii politycznej, a w wieku XX – zaowocowała komunizmem; 3. Inżynieria społeczna – to projekt wcielania w życie myślenia apriorycznego i występuje dwóch wariantach: 1)przekształcenie całokształtu świata (charakterystyczne dla lewicy skrajnej): całkowita zmiana stosunków własnościowych, społecznych, politycznych, stowrzenie „nowego człowieka”, także w oparciu o zmianę religii i mentalności, przykładem takiej radykalnej zmiany były rewolucje: bolszewicka i
(…)
… człowieka”, także w oparciu o zmianę religii i
mentalności, przykładem takiej radykalnej zmiany były rewolucje: bolszewicka i
francuska; 2)szeroko ingerecja państwa w strukturę dochodów obywateli (i
redystrybucji tych dochodów za pomocą systemu podatkowego i państwa
opiekuńczego) oraz ingerencja państwa w gospodarkę za pomocą środków kontrolnoetatystycznych (charakter. Dla lewicy umiarkowanej, pochodzącej…
… program polityczny i
społeczny; występowali przeciwko dużej i średniej własności, chcieli jej
upaństwowienia i nowego systemu egalitarnego pod kontrolą państwa; w
praktyce jednak stworzyli krótkotrwałą dyktaturę (1793-94);
b. Socjalizm utopijny – w odróżnieniu od jakobinów, nie opowiadał się za
rewolucją przy użyciu przeocy, wierząc, że świat można zmienić przez
perswazję i pozytywny przykład (naiwniacy jacyś…); znanym
przedstawicielem był oczywiście C.H. de Saint-Simon;
2. Marksizm – wyrasta z tzw. lewicy heglowskiej i jego twórcami byli oczywiście Marks
i Engels (Kapitał Marksa z 1867 i Manifest komunistyczny z 1848); doktrynę
marksizmu tworzą dwa podstawowe elementy:
a.i. Teoria odczłowieczenia (alienacji) – tzw. Młody Marks w Rękopisach
ekonomiczno-filozoficznych z 1844;
a.ii. Teoria materializmu…
… społeczno-gospodarcze okazały się niepowodzeniem (Francja, GB);
najdłużej nurt państwa opiekuńczego utrzymał się w Szwecji, jednak i tam pojawiły
się potem problemy ekonomiczne;
5. Leninizm – oczywiście od Lenina; wszytsko podporządkowane jest celowi
politycznemu: zdobyciu władzy przez partię komunistyczną; w chińskiej wersji
leninizmu (maoizm) klasą przywódczą jest chłopstwo;
6. Nowa Lewica – In…
… się jedynie do sfery materialnej; postęp materialny ma być jedynie
wynikiem postępu w świadomości i sposobei życia; w sferze stricte politycznej
ideologia postępu została połączona z procesem demokratyzacji i przestrzegania
standardów tzw. praw człowieka (nie rozumiem, dlaczego są „tzw.”)
6. Egalitaryzm – w sporze między równością a wolnością, lewica oczywiście od zawsze
popiera równość. Wolność traktuje…
… historycznego – tzw. Stary Marks; nadbudowa
warunkowana ekonomiczną bazą;
3. „lewica” neomarkistowska (anarchizm) – twórcą tego kierunku był P. Proudhon i
przedstawił wizję społeczeństwa opartą na chęci zniesienia państwa jako instytucji i
zastąpienia go federacją drobnych wspólnot terytorialnych bez wykształconej władzy
centralnej; anarchizm był wyrazem sprzeciwu wobec świata nowoczesnego, którego
symbol…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)