To tylko jedna z 4 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
RZECZPOSPOLITA SZLACHECKA W wielu państwach monarchia stanowa przekształciła się w monarchię absolutną (np. w Rosji monarchia absolutna trwała aż do 1905r), w Szwajcarii monarchia absolutna już w 1499 przekształciła się w Konfederację Wolnych Kantonów)
W Polsce nie ma monarchii absolutnej choć pewne elementy tego ustroju aż do trzeciego rozbioru przetrwały. Elementy monarchiczne + elementy republikańskie mieszana forma ustroju w Rzeczpospolitej:
król był podporządkowany kraju
najwyższą władzę posiadał Sejm
Szlachta polska była bardzo liczną grupą społeczną w porównaniu do innych państw. Szlachta uczestniczy w życiu politycznym poprzez sejmiki, dlatego mówi się o Rzeczpospolitej Szlacheckiej. Mówi się nawet o narodzie szlacheckim , ponieważ w państwie największe znaczenie i rolę odgrywa stan szlacheckim. Szlachta jest najbardziej uprzywilejowaną warstwą społeczną.
Struktura Rzeczpospolitej Szlacheckiej Związek dwóch państw - Korony i Wielkiego Księstwa Litewskiego
Państwa te były ze sobą w ścisłym związku na podstawie unii realnej:
unia personalna (państwa mają wspólnego władcę)
unia realna: 1569r. - Unia Lubelska, wspólny Sejm, król, ale administracja na szczeblu centralnym jest różna (m.in. odrębne wojsko i skarb) Administracja: Sejm, 2 izbowy, ale są 3 stany sejmujące: izba poselska
izba senatorska
król
Senat: duchowni, wojewodowie, kasztelanowie, urzędnicy centralni (bez hetmanów, podskarbich, nadwornych)
Poseł staropolski był reprezentantem sejmiku, który go wybrał, a nie całego narodu
Poseł był zależny od wyborców, obowiązywały go instrukcje
Po każdym posiedzeniu Sejmu mandat posła wygasał
Sejmy zbierały się w Warszawie, co trzeci Sejm odbywał się w Grodnie
Sejmy zbierały się co 2 lata na 6-tygodniowe posiedzenia
Nie było pojęcia kadencji Sejmu, sesji sejmowej
Sejmy nadzwyczajne trwały 2 tygodnie
Jak parlament podejmuje decyzje? zgoda trzech stanów sejmujących senatorowie nie głosowali - zabierali jedynie głos w danej sprawie w przewidzianej kolejności
kanclerz formułował generalną opinię Senatu (najważniejszych senatorów). Nie była to więc konkluzja większości
sprzeciw 1 posła mógł zablokować wprowadzenie ustawy (liberum veto)
Czym zajmował się Sejm? wydawał ustawy (nie był jednak wyłącznym prawodawcą)
uchwalał podatki
zwoływał pospolite ruszenie
miał duży wpływ na politykę zagraniczną, nadawał jej główny kierunek (ratyfikował traktaty z obcymi państwami)
wydawał akty prawne zawierające normy ogólne
(…)
… wymagania stawiane indywidualnie każdemu kandydatowi
jeżeli król nie wypełni warunków, wyborcy mogli wypowiedzieć mu posłuszeństwo umowa funkcjonowała jak każdy kontrakt cywilny (wypowiedzenie posłuszeństwa lub rezygnacja z tronu - abdykacja)
po abdykacji Jana Kazimierza, Sejm zabronił królowi abdykować (nierówna pozycja wobec prawa obu stron)
Stanisław August Poniatowski abdykował pod presją Monarcha…
… zawierające normy ogólne
nadawał szlachectwo
nadawał ziemię instytucjom kościelnym
kontrolował rząd:
senatorowie rezydenci: - permanentna kontrola nad królem (powoływały ich artykuły henrykowskie)
kontrolę miało wykonywać 16 osób spośród senatorów. Co pół roku przez 2 lata 4 osoby mieszkają z królem i kontrolują go
ważniejsze urzędy król mógł nadawać tylko na Sejmie
pokwitowania
mógł przekształcać się w sąd…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)