To tylko jedna z 10 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Temat: Retoryka a wnioskowanie.
1. Wnioskowanie - to rozumowanie, w którym na podstawie wcześniejszego uznania prawdziwości pewnych zdań dokonuje się stwierdzenia prawdziwości kolejnego zdania; dotąd nieuznawanego lub uznawanego z mniejszą pewnością;
2. Przesłanki - to uznane wcześniej zdania wyjściowe;
3. Wniosek - zdanie, którego prawdziwość orzeka się na podstawie przesłanek;
4. Wnioskowanie dzielimy na:
a) Bezpośrednie - tylko jedna przesłanka(oraz wniosek) jest zdaniem kategorycznym;
- ZDANIE KATEGORYCZNE - zdanie zbudowane wedle jednego z typów zdań(A,E,I,O) lub schematów zdań SaP, Sep, SiP, SoP
Kwadrat logiczny- graficzna prezentacja relacji zachodzących między zdaniami kategorycznymi;
Zdanie Typu A - ogólno-twierdzące np. wszyscy ludzie są śmiertelni Typu E - ogólno-przeczące np. żadne zwierze nie jest rośliną Typu I - szczegółowo-twierdzące np. niektórzy Poznaniacy to kibice Typu O - szczegółowo-przeczące np. niektóre grzyby nie są trujące ogólne A E negacja
szczegółowe I O
wszystkie możliwe rozwiązania.
Wiadome jest, że jeśli A jest prawdziwe, to I tez jest prawdą. Dół kwadratu jest podporządkowany górze.
A - E - relacja przeciwieństwa p/q
Boki kwadratu - relacja podporządkowania E-O ; A-I
Przekątne to relacja sprzeczności - jeśli E to prawda, to i nią nie jest p q
- ZDANIA PRZECIWNE - z prawdziwości jednego zdania można wnioskować o fałszu drugiego. Zdania przeciwne wykluczają się (nie mogą być równocześnie prawdziwe) i nie dopełniają się(mogą być równocześnie fałszywe);
Jeśli A to P, to E nie.
Jeśli E to P, to A nie.
- ZDANIA SPRZECZNE - z prawdziwości jednego zdania można wnioskować o fałszu drugiego, zaś z fałszu o prawdziwości. Zdania sprzeczne wykluczają się i dopełniają się - z fałszywości jednego zdania można wnioskować o prawdziwości drugiego zdania. Zdania podporządkowane dopełniają się( nie mogą być równocześnie fałszywe) i wykluczają się.
- ZDANIA PODPORZĄDKOWANE - jeżeli prawdziwe jest zdanie ogólne to podporządkowane zdanie szczegółowe musi być prawdziwe. Jeżeli fałszem jest podporządkowane zdanie szczegółowe to fałszem musi być odpowiadające mu zdanie ogóle. Z fałszywego zdania ogólnego nie wynika fałszywość podporządkowanego zdania szczegółowego. Podobnie jak z prawdziwością podporządkowanego zdania szczegółowego nie wynika prawdziwość ogólnego.
b) Pośrednie - co najmniej 2 przesłanki (oraz wniosek) są zdaniami kategorycznymi;
5. Wnioskowanie dedukcyjne
(…)
…:
a) Na podstawie przeciwstawności zdań
SaP SiP
SeP SaP
SiP SoP
SeP SiP
Wartość logiczna - prawdziwość lub fałszywość zdania;
P - orzecznik
i- spójnik
S - ogólnik
p
q
p q
1
1
1
1
1
1
1
0
0
1
0
0
0
1
0
1
1
0
0
0
0
0
1
1
Podstawa metody zero-jedynkowej - do obliczania wartości logicznej zdania złożonego
p - pada deszcz dysjunkcja albo, albo
q - jest mokro
I. Jeśli SaP to SiP - prawda
II. Jeśli SeP to SaP - fałsz
b) Na podstawie odwrócenia zdań:
- KONWERSJA - zamiana miejsc podmiotu i orzecznika zdania kategorycznego bez zmiany jakości zdania;
- OBWERSJA - zmiana jakości zdania przy jednoczesnym zanegowaniu orzecznika
- KONTRAPOZYCJA- zamiana miejsc podmiotu i orzecznika zdania kategorycznego, przy jednoczesnym zanegowaniu ich, ale bez zmiany jakości zdań;
- INWERSJA:
-zupełna - zanegowanie orzecznika i podmiotu zdania;
- częściowa - zanegowanie podmiotu zdania;
SaP
SeP
SiP
SoP
K
PaS
PeS
Pis
-
O
SeP
SaP'
SoP'
SiP
K
P'aS'
P'oS'
-
P'oS'
In
S'iP'
S'oP'
-
-
SoP'
SiP
-
-
` - negacja
Wszyscy ludzie są śmiertelni
śmiertelni - PaS - ludzie SaP
|
wszyscy
9. Pośrednie wnioskowanie dedukcyjne (sylogizmy):
- SYLOGIZM - jest to rozumowanie, przy którym jeśli przyjęte są określone przesłanki, to wynika z nich w sposób konieczny, coś od niech różnego ; jest to wnioskowanie o dwóch przesłankach, przy czym obie przesłanki zawierają wspólny element, a każdy element wniosku zawarty jest w dokładnie jednej przesłance;
FIGURY SYLOGIZMU:
M - termin średni(występuje w obu przesłankach)
S - termin mniejszy wniosku; podmiot(występuje w jednej przesłance)
P - termin większy wniosku, orzecznik ( występuje w jednej przesłance)
Cztery figury sylogizmu…
… argumentu - zapoznanie się z argumentem. Proces, w którym odbieranie kontrolowanie, czy akceptowanie przez niego reguły uznawania poglądu pozwala na przyjęcie z określoną pewnością konkluzji argumentów. Wyróżniamy dwa typy błędów ( błąd mentalny - fałszywość przesłanki), poprawność matematyczną argumentu, oraz błąd formalny - brak wynikania logicznego między konkluzją a przesłankami. Gdy zachodzi wynikanie…
… entymematycznej odnosi się również do argumentów niededukcyjnych. Klasyczne przykłady: Być umiarkowanym, to szlachetna rzecz, bo być rozwiązłym to rzecz szkodliwa.
Śmierć jest złem, bo tak postanowili bogowie, w przeciwnym razie sami by umierali. - źmierć jest złem.
Skoro ludzie wierzą w różne brednie, to z pewnością nie dają wiary też wielu prawdom. (przykład na parafrazę).
Temat: Analiza wypowiedzi…
… produkt lepszy i gorszy, to zawsze kupi lepszy. Zatem dobry towar nie potrzebuje żadnej reklamy(konkluzja), bo ludzie będą go kupować niezależnie od tego, czy jest reklamowany czy nie.
„Sokrates: Cóż? Czy ten, kto nauczył się sztuki budowania nie jest budowniczym? Czyż nie?
Gorgiasz: Tak.
Sokrates: Zatem ten, kto nauczy się medycyny jest lekarzem i tak samo z innymi sztukami? Jeśli ktoś nauczy…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)