To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Problem stanu wyższej konieczności w prawie karnym skarbowym Jego usunięcie z prawa karnego skarbowego nie jest zbyt fortunne. Jest to bardzo ogólny, wręcz „modelowy", kontratyp mogący dzięki temu znaleźć zastoso anie w każdej dziedzinie prawa karnego. Wielu przedstawicieli doktryny karnoskarbowej zauważa, że zupełnie realne, a nie tylko czy sto teoretyczne mogą być wypadki konfliktu interesu finansowego państwa z pewnymi fundamentalnymi wartościami, jak np. wolność, a nawet życie. Chodzić może przede wszystkim o wypadki tzw. przymusu kompulsywnego (względnego, czyli niewytaczającego całkowicie możliwości przejawienia woli, tak jak w przypadkach vis aboluta). gdy sprawca decyduje się na popełnienie czynu zabronionego prawem karnym skarbowym pod wpływem silnej presji psychicznej, np. groźby karalnej pozbawienia życia czy wyrządzenia innej poważnej dolegliwości jemu lub jego bliskim.
Doktryna karnistyczna upatruje w klauzuli znikomości społecznej szkodliwości (art. 1 § 2 KK i analogicznie 1 § 2 KKS) podstawy do tworzenia kontratypów pozaustawowych.
Jest to jednak problematyczne z kilku powodów:
Po pierwsze, usunięcie z prawa karnego skarbowego instytucji stanu wyższej konieczności, która poprzednio do 1998 r. była w tej gałęzi jest przecież jakąś decyzją ustawodawcy z założenia racjonalnego. Próba znalezienia dla sytuacji odpowiadających pojęciu wyższej konieczności „zastępczej" podstawy w pozaustawowym stanie wyższej konieczności sprawia wrażenie ignorowania decyzji ustawodawcy i obchodzenia prawa. Po drugie, klauzula znikomości społecznej szkodliwości jest znacznie bardziej ogólna od regulacji ustawowej stanu wyższej konieczności. Jeżeli przyczyny znikomego stosowania przez praktykę ustawowej instytucji stanu wyższej konieczności upatruje się w jej zbyt szerokim ustawowym ujęciu wywołującym nieufność do tej klauzuli generalnej, to zastąpienie jej jako zbyt szerokiej klauzulą jeszcze szerszą jest zabiegiem problematycznym.)
Po trzecie, większość karnistów uznaje, że mogą istnieć także poza-ustawowe kontratypy, ale nie wszyscy są tego zdania, głoszone są bowiem również poglądy przeciwne. Brak stanu wyższej konieczności nic w rzeczywistości nie zmienia, skoro uznaje się winę w znaczeniu normatywnym". Jedną z przesłanek winy w ujęciu normatywnym jest wymagalność zachowania zgodnego z prawem. Wymagalność ta jest jedną z podstaw postawienia sprawcy zarzutu, a granice tej wymagalności wyznacza właśnie figura prawna stanu wyższej konieczności. Wynika z tego, że pomimo braku ustawowej regulacji stanu wyższej konieczności w Kodeksie karnym skarbowym można nadal posługiwać się tym pojęciem, tyle że będzie to pozaustawowy stan wyższej konieczności. Miałby on wyłączać winę.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)