De iure personarum - o prawie osobowym
Summa divisio de iure personarum haec est, quod omnes homines aut liberi sunt aut servi. - Najważniejszy podział w prawie osobowym jest taki (dosł. ten), że wszyscy ludzie są albo wolni albo niewolni. In liberis multae differentiae sunt. - Wśród ludzi wolnych wiele jest różnic. (różny status prawny) Liberi enim aut ingenui sunt aut libertini. - Ludzie wolni bowiem albo są wolno urodzeni albo wyzwoleni. In servorum condicione nulla differentia est . - W położeniu (prawnym) niewolników nie ma różnicy. Servitus autem est constitutio iuris gentium - Niewola jest zatem instytucją prawa narodów. Servi autem aut nascuntur aut fiunt . - Niewolnicy zatem albo rodzą się nimi albo się nimi stają. Nascuntur ex ancillis nostris, fiunt aut iure gentium aut iure civili. - Rodzą się nimi z naszych niewolnic, stają się nimi albo poprzez prawo narodów albo poprzez praco cywilne. Servi vero a dominis semper manumitti solent. - (dosł. Niewolnicy zaś przez panów zawsze mają zwyczaj byc wyzwalani) Panowie/własciciele mają zwyczaj zawsze obdarzac niewolników wolnością. Manumissio autem est datio libertatis. - Wyzwolenie zatem jest daniem/podarowaniem wolności. Multis autem modis manumissio procedit: aut vindicta, aut inter amicos, aut per epistulam, aut per testamentum. - Wyzwolenie odbywa się zatem na wiele sposobów: albo poprzez windykacje (specjalny sposób uwolnienia), albo między przyjaciółmi (właściciela; wyzwolenie nieformalne) albo poprzez list albo poprzez testament. Sequitur de iure personarum alia divisio. - Wynika z prawa osobowego inny podział. Nam quaedam personae sui iuris sunt, quaedam alieni iuris sunt. - Bowiem niektóre osoby są sui iuris (dosł. swojego prawa; niezależne od zwierzchnika rodziny) niektóre są alieni iuris (dosł. cudzego prawa; zależne od zwierzchnika rodzimy). In potestate dominorum sunt servi, quae quidem potestas iuris gentium est . - Pod władzą panów/właścicieli są niewolnicy, która to władza mianowicie jest (wywodzi się) z prawa narodów. In nostra potestate sunt liberi nostri . - Pod naszą władzą są nasze dzieci.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)