To tylko jedna z 35 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Platon 427-347 przed Chr.
• Najsławniejszy uczeń Sokratesa
• Filozof idei
• Uważał, że aby wyjaśnić świat
fizyczny, należy odwołać się do
świata metafizycznego,
pozafizycznego.
• Usiłował uchwycić rzeczywistość
wieczną i niezmienną, tym samym
wyznaczył program, który
późniejsi filozofowie próbowali
realizować.
• Bogactwo jego myśli sprawia, że
można powiedzieć, iż europejska
tradycja filozoficzna to przypisy do
Platona (parafraza z Whiteheada).
Między wykluczającymi się tezami Heraklita
i Parmenidesa: że wszystko się zmienia i że
nic się nie zmienia.
Co jest trwałe i niezmienne?
Co jest rzeczywiste?
Jak powinniśmy żyć?
Platon uważał, że musi istnieć coś niezmiennego,
jeśli w ogóle cokolwiek ma się zmieniać.
Rzeczywisty i niezmienny świat jest jednak ukryty
przed nami…
Dialogi – metoda dydaktyczna
• To udramatyzowane rozmowy
Sokratesa z jego uczniami bądź
średnio lotnymi adwersarzami.
• Mają charakter dialektyczny, tzn.
filozofia przedstawiana jest w
rozmowie i w sporze, w stawianiu
i obalaniu tez. Dialogi są
dramatami argumentów i
komunikatywnymi procesami
myślowymi.
• Rozbrzmiewają w nich różne
głosy, i przez to lepiej oddają
meandry dyskusji niż raz
ustalone wnioski. Choć czasem
dramat kończy się oczywistą
konkluzją, często pozostaje
aporetyczny.
• „Dialogi wcześniejsze” – polegają
na definicji podst. pojęć (męstwa
– Laches, rozwaga – Charmides,
przyjaźń – Lizys, pobożność –
Eutyfron).
• „Dialogi średnie” – roztrząsają
podstawowe sprawy życia
(miłość i erotykę – Uczta,
Fajdros, Lizys; śmierć – Fedon,
język – Kratylos; sprawiedliwość
w wymiarze osobistym i
społecznym – Państwo).
• „Dialogi późne” – ontologia
(Parmenides), dialektyka
(Sofista), matematyka i
kosmologia (Teajtet, Timaios),
państwo (Polityk, Prawa).
Mit jaskini, czyli
Platońska ontologia i epistemologia
Na samym dnie jaskini siedzą więźniowie skuci
łańcuchami, zwróceni twarzą do ściany. Mają skrępowane
również szyje, więc nie mogą ruszać głowami i widzieć
siebie nawzajem.
Nie wolno im się odwrócić i zobaczyć, co jest za nimi.
Jedyną rzeczą, którą widzą jest znajdująca się przed
nimi ściana. Całe życie siedzą patrząc na przesuwające
się na niej cienie i słysząc echa głosów…
Pewnego dnia jeden z więźniów, nazwijmy
go Neo, zostaje zwolniony, może odwrócić
się i spojrzeć w górę…
• Okazuje się, że za plecami
więźniów znajduje się
ognisko, które w pierwszej
chwili oślepia Neo…
• Między ogniskiem a
więźniami spacerują po
ścieżce strażnicy nosząc
różne przedmioty, które
rzucają cienie na ścianę. Ich
głosy odbijają się od ściany i
docierają do uszu więźniów.
Cienie i echo to jedyna
„rzeczywistość” dostępna
doświadczeniu więźniów.
• To pierwszy kontakt Neo z
prawdziwymi rzeczami.
Rzeczywistość czy korowód cieni?
• Jaskinia symbolizuje widzialny
świat zmian, świat
doświadczenia; a
rzeczywistość poza jaskinią –
byt niezmienny i dający się
tylko pomyśleć.
• To, co więźniowie brali za
rzeczywistość, okazuje się
tylko paradą cieni.
• Dawni towarzysze Neo
marnują życie przyglądając
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)