Opracowanie na temat bartnictwa

Nasza ocena:

3
Pobrań: 21
Wyświetleń: 1127
Komentarze: 0
Notatek.pl

Pobierz ten dokument za darmo

Podgląd dokumentu
Opracowanie na temat bartnictwa - strona 1 Opracowanie na temat bartnictwa - strona 2 Opracowanie na temat bartnictwa - strona 3

Fragment notatki:

BARTNICTWO .
Z wosku wyrabiano formy odlewnicze, produkowano świece, tabliczki do pisania, używano do bielenia płótna, używano w licznych rzemiosłach. Od XI wieku miód i wosk należały do zestawu danin. Spowodowało to wyodrębnienie się we wczesnym średniowieczu grupy zawodowej :organizacyjnej BARTNIKÓW. Tworzyli oni własne skupiska-wsie służebne.
BARTNICTWO - dawna hodowla pszczół w barciach leśnych, tj. w sztucznych dziuplach: wydrążonych na wysokości 4 - 7 metrów (na Mazowszu zakładano barcie wysoko - na ok. 2 metrach, lub bardzo nisko - 2 metry), w starych drzewach sosnowych i dębowych, rzadko jesionowych i jodłowych. Dłubanie dziupli - tzw. dzianie. Do tej pracy używano tzw. pieśni (pieszni) - dłuto na długiej rękojeści, ważyło ok. 3,8 kg. Praca ta trwała od 1 do 3 dni, w zależności od tego czy sosna była prosto czy krętowłóknista, czy była spróchniała. Do barci dostawano się za pomoc OSTRWI, tj. ściętych młodych świerków lub jodeł z przyciętymi gałęziami lub tzw. LEZIWA ławeczki na potrójnie skręconym powrozie służącym do podciągania się. Barcie były rozsiane po lesie oznakowane tzw. ciosami w celu zaznaczenia dziedzicznej własności. Otwór barci (DŁUŻNIA - o . wymiarach 10-15 x 85-95 cm) zamykano deską (ZAWÓR), w której (lub w pniu) był otwór (WLOT OKO), w który wetknięty był tzw. OCZKAS - klin dochodzący do przeciwległej strony ściany służył „do podparcia pszczelej roboty". Zostawiona szczelina w oku miała umożliwić przechodzeni pszczół. Deska z otworami (ŚNIOT) chroniła przed szkodnikami i czynnikami atmosferycznym Głębokość barci wynosiła 35-40 cm. Tylna ściana, tzw. plecy miała wymiary 30-35 x 9~-100 cm.
W 1 X04 roku za wykonanie barci w dębie wraz z włożeniem roju płacono 4 grosze (w 1496 roku z niezłożenie przez bartnika daniny miodu o równowartości 48 groszy zabierano mu wołu).
Bartnik sponądzał również ule kadłubowe z uciętego pnia o wysokości około 5 metrów i stawiał j bliżej osiedla lub na łące leśnej. Najstarszy ul kadłubowy znaleziono i wydobyto z Odry z Kluczbork (z około XI wieku).
Po okresie nieskrępowanego korzystania przez całą ludność z płodów puszczańskich, następował ograniczanie niektórych dóbr - wyłączność eksploatowania na rzecz księcia (króla). Pojawia się tzw.~ regale bartne, definitywnie zniesione na Mazowszu po sejmie w Piotrkowie w 1538 roku (po naciskiem właścicieli dóbr prywatnych). Wykupienie praw bartników następowało z uwzględnieniem etapów:
• Zapowiedź ze strony właściciela wykupienia barci wraz z określeniem ceny wykupu,
• Zapłata realizowana w sądzie lub poza nim,
• Okazanie barci na gruncie,
• Oświadczenie bartnika w sądzie, że należność za barć otrzymał.
Dawni bartnicy książęcy podejmowali pracę u nowych właścicieli. Pierwsze ustawy bartnicze znajduj się w Statutach Wiślickich.


(…)

… w XIII wieku. 1559 roku spisano pierwsze „Prawo bartne bartnikom należące" dla Puszczy Kurpiowskiej, w 1616 roku. „Intencją praw bartnych było zapewnienie wywiązywania się bartników z ich obowiązków pogarszających się warunkach pracy. Usuwanie drzewostanów pod nowo zakładane osady wiązało się również z wycinaniem drzew bartnych, na skutek wzmożonych wypasów bydła, trzody i koni uboż skład gatunkowy
…). Właściciel tracił prawa do „boru" jeśli nie zajmował się nim przez 3 lata.
W okresie XVI wieku za barć (lub obelinę) rozumiano pojedynczą kłodę, zbiorowisko większej ilości sosen bartnych zwano KĄTEM BARTNYM, a na Mazowszu i Kurpiach był to OSTRÓW. Kąty bartne obejmowały pewną przestrzeń lasu, najczęściej określoną gra.niczmi ścieżek, dróg strumieni, gdzie jeden bartnik lub jego spadkobiercy posiadali…
... zobacz całą notatkę



Komentarze użytkowników (0)

Zaloguj się, aby dodać komentarz