Obszary chronione w Polsce Podstawowe definicje: Ochrona przyrody – zespół niezbędnych działań podejmowanych w celu wyeliminowania lub ograniczenia zagrożeń prowadzących do zubożenia różnorodności biologicznej: genetycznej, gatunkowej i ekosystemowej (krajobrazowej) oraz zubożenia lub dewastacji składników i zasobów przyrody nieożywionej, a także do przywracania, w miarę możliwości, utraconych wartości przyrodniczych. (Ewa Symonides „Ochrona przyrody”) Ochrona ścisła – całoroczna ochrona wszystkich osobników należących do zagrożonych gatunków i stadiów ich rozwoju. Ochrona częściowa – dopuszcza możliwość redukcji liczebności populacji lub pozyskiwania osobników tych gatunków lub ich części. Ochrona czynna – stosowanie, w razie potrzeby, specjalnych zabiegów zmierzających do zachowania albo do przywrócenia naturalnego lub pożądanego stanu ekosystemów i składników przyrody, a także do zachowania we właściwym stanie siedlisk roślin, zwierząt lub grzybów. Ochrona krajobrazowa – „zachowanie cech charakterystycznych danego krajobrazu”. Takiej ochronie podlegają np. prywatne gospodarstwa rolne, ujęcia wody pitnej, drogi publiczne oraz schroniska w parkach narodowych i rezerwatach przyrody. Polskie Parki Narodowe Ustawa z 16 kwietnia 2004 r.o ochronie przyrody (Dz.U. z 2004 r. Nr 92, poz. 880) Zgodnie z 8 artykułem ustawy: 1. Park narodowy obejmuje obszar wyróżniający się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, naukowymi, społecznymi, kulturowymi i edukacyjnymi, o powierzchni nie mniejszej niż 1 000 ha, na którym ochronie podlega cała przyroda oraz walory krajobrazowe. 2. Park narodowy tworzy się w celu zachowania różnorodności biologicznej, zasobów, tworów i składników przyrody nieożywionej i walorów krajobrazowych, przywrócenia właściwego stanu zasobów i składników przyrody oraz odtworzenia zniekształconych siedlisk przyrodniczych, siedlisk roślin, siedlisk zwierząt lub siedlisk grzybów. 3. Park narodowy jest państwową jednostką budżetową w rozumieniu przepisów o finansach publicznych. Parki Narodowe w Polsce (ze stron: www.ap.krakow.pl/geo/parki.html) powierzchnia parków - stan na dzień 31 grudnia 2005 r. L.p. Park narodowy Rok utworzenia Pow. ogólna [ha] 1. Babiogórski 1954 3 392 2. Białowieski 1947 10 517 3. Biebrzański 1993 59 223 4. Bieszczadzki 1973 29 202 5. Bory Tucholskie 1996 4 613 6. Drawieński 1990 11 342 7. Gorczański 1981 7 030 8. Gór Stołowych 1993 6 340 9. Kampinoski 1959 38 548 10. Karkonoski 1959 5 580 11. Magurski 1995 19 439 12. Narwiański 1996 7 350 13.
(…)
…% powierzchni kraju).
Obszary chronionego krajobrazu
Obszar chronionego krajobrazu obejmuje tereny chronione ze względu na wyróżniający się
krajobraz o zróżnicowanych ekosystemach, wartościowe ze względu na możliwość
zaspokajania potrzeb związanych z turystyką i wypoczynkiem lub pełnioną funkcją korytarzy
ekologicznych. Jest to "najluźniejsza" forma ochrony przyrody, która nadawana jest obszarom
mającym…
… możliwość przetrwania
rzadkich
gatunków
w
najlepiej
zachowanych
obszarach
naszego
kraju.
Wyznaczenie obszaru chronionego krajobrazu następuje w drodze rozporządzenia wojewody,
które określa jego nazwę, położenie, obszar, sprawującego nadzór, ustalenia dotyczące
czynnej ochrony ekosystemów oraz zakazy właściwe dla danego obszaru chronionego
krajobrazu lub jego części wybrane spośród zakazów wymienionych w art. 24 ust. 1,
wynikające z potrzeb jego ochrony. Likwidacja lub zmiana granic obszaru chronionego
krajobrazu następuje w drodze rozporządzenia wojewody, po zaopiniowaniu przez
wojewódzką radę ochrony przyrody oraz właściwe miejscowo rady gmin, z powodu
bezpowrotnej utraty wyróżniającego się krajobrazu o zróżnicowanych ekosystemach i
możliwości zaspokajania potrzeb związanych z turystyką i i wypoczynkiem.
Projekt rozporządzenia w sprawie wyznaczenia lub powiększenia obszaru chronionego
krajobrazu
wymaga
uzgodnienia
z
właściwą
miejscowo
radą
gminy.
Jeżeli wojewoda nie wyznaczył obszaru chronionego krajobrazu, obszar ten może być
wyznaczony przez radę gminy, w drodze uchwały, która określa jego nazwę, położenie,
obszar, sprawującego nadzór, ustalenia dotyczące czynnej ochrony ekosystemów…
…
ogółem
116
136
113
536
112
24
50
w tym liczba
rezerwatów
ścisłych
8
20
5
19
28
3
8
Powierzchnia
ogółem
[ha]
31 876
2 345
35 715
39 051
7 568
2 860
1 431
w tym powierzchnia
pod ochroną ścisłą
[ha]
1 821
244
473
1 011
1 018
11
25
Faunistyczne
Florystyczne
Krajobrazowe
Leśne
Torfowiskowe
Wodne
Przyrody
nieożywionej
Stepowe
Słonoroślowe
OGÓŁEM
32
3
1 122
15
1
108
434
23
121 303
90
1
469
Parki krajobrazowe
Parki krajobrazowe stanowią obok parków narodowych, jeden z podstawowych elementów
systemu obszarów chronionych w Polsce. Tworzą system dość równomiernie pokrywający
cały obszar Polski, obejmując wszystkie krainy geograficzne, od morza aż po góry.
Parki krajobrazowe to obszary o ściśle określonych granicach, o powierzchni od kilku do
kilkudziesięciu tysięcy hektarów. W granicach parków krajobrazowych znajdują się tereny o
cennym i mało przekształconym krajobrazie oraz o dużej wartości przyrodniczej,
dorównującej w niektórych wypadkach walorom parków narodowych.
Parki krajobrazowe chronią wiele cennych ekosystemów oraz ostoi i stanowisk rzadkich
gatunków roślin i zwierząt. Obok obszarów o krajobrazie zbliżonym do naturalnego parki
obejmują również krajobrazy kulturowe ukształtowane przez kilkuwiekową…
…
biogeograficznych
(np.
alpejskiego,
atlantyckiego,
kontynentalnego
itp.).
Działanie sieci Natura 2000 opiera się na tradycyjnych metodach ochrony (ochrona
obszarowa i gatunkowa). Sieć składa się z obszarów specjalnej ochrony ptaków (OSO)
utworzonych zgodnie z zaleceniami Dyrektywy Ptasiej i specjlanych obszarów
ochrony siedlisk (SOO) wyznaczonych zgodnie z Dyrektywą Siedliskową.
Pomniki przyrody
Pomniki przyrody…
… przyrody, jako kategoria chroniąca pojedyncze, szczególne egzemplarze określonego
gatunku drzewa, czy pojedyncze duże głazy, mają więc przede wszystkim znaczenie
kulturowe i dydaktyczne. Status pomnika przyrody nadaje danemu obiektowi wojewoda lub
rada gminy.
Według danych GUS (2006) obecnie w Polsce jest 34 989 pomników przyrody.
Stanowiska dokumentacyjne
Stanowiskami dokumentacyjnymi…
… się w polskim
prawodawstwie w 1991 roku). Dotychczas w Polsce utworzono 115 stanowisk
dokumentacyjnych na łącznej powierzchni 748,6 ha.
Użytki ekologiczne
Zgodnie z art. 42 obowiązującej ustawy z 16 kwietnia 2004 r. „użytkami ekologicznymi są
zasługujące na ochronę pozostałości ekosystemów mających znaczenie dla zachowania
różnorodności biologicznej – naturalne zbiorniki wodne, śródpolne i śródleśne oczka…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)