To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
PAŃSTWO w ujęciu XIX-wiecznych liberalistów. Liberalizm polityczny : ogólna charakterystyka :
Liberalizm był sztandarowym nurtem myśli polityczno-prawnej XIX wieku. Jego początki zostały już wcześniej opisane (Locke, Monteskiusz, Wolter, Diderot, fizjokraci, Smith). Wiadomo, że liberalizm przeciwstawiał się „starej” rzeczywistości. Dużą rolę przy kształtowaniu się tej myśli politycznej miały wielkie rewolucje: angielska, amerykańska i francuska.
cechy charakterystyczne liberalizmu politycznego :
ideologia mieszczaństwa (liberalizm utożsamiał się z poglądami, interesami i problemami tej warstwy społeczeństwa)
słusznie zyskał sobie miano doktryny najbardziej typowej dla kapitalizmu w jego stadium wolnokonkurencyjnym główne założenia liberalizmu politycznego :
zasada leseferyzmu (sł. fran.: „pozwólcie działać”), wg której gospodarka rozwija się najlepiej przy pełnej swobodzie gospodarczej jednostek, bez interwencji państwa
określał człowieka jako jednostkę gospodarującą (dąży on do maksymalizacji zysku i minimalizacji strat)
idealne warunki do działalności to: nieograniczona własność prywatna, całkowita wolność umów, doskonała znajomość sytuacji na rynku, racjonalne postępowanie w stosunkach społecznych
skrajny indywidualizm (np. autonomia gospodarcza producenta i jego niezależność od państwa)
role państwa :
„stróż nocny” (ochrona własności prywatnej, porządku publicznego, bezpieczeństwa zewnętrznego)
kontrola reguł „uczciwej gry” na wolnym rynku
prawo prowadzenia takich agent gospodarczych, które przerastają możliwości prywatnego kapitału, a których pożyteczność nie może budzić wątpliwości (np. budowa dróg, poczta, kolejnictwo, miejska komunikacja, itd.)
prawa jednostek :
autonomia myśli i sumienia
wolność słowa i druku
prawo do zrzeszania się
prawo do wyboru zawodu
należy pamiętać, że liberalizm nie od początku utożsamiał się z demokratyzmem - rozwijał się on w wielu nurtach
liberalizm był przeciwnikiem państwa absolutnego i policyjnego
rozwijał się w krajach o ugruntowanej pozycji mieszczaństwa, jednakże nie zawsze tak samo (wiązało się to z odmiennymi czynnikami historycznymi poszczególnych państw) do najwybitniejszych, dziewiętnastowiecznych przedstawicieli liberalizmu należeli :
we Francji : Pierre Paul Royer-Collard, Beniamin Constant, François Chateaubriand w Anglii : Jeremy Bentham, John Stuart Mill
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)