I Liberalizm polityczny : a) ogólna charakterystyka : Liberalizm był sztandarowym nurtem myśli polityczno-prawnej XIX wieku. Jego początki zostały już wcześniej opisane (Locke, Monteskiusz, Wolter, Diderot, fizjokraci, Smith). Wiadomo, że liberalizm przeciwstawiał się „starej” rzeczywistości. Dużą rolę przy kształtowaniu się tej myśli politycznej miały wielkie rewolucje: angielska, amerykańska i francuska. • cechy charakterystyczne liberalizmu politycznego : - ideologia mieszczaństwa (liberalizm utożsamiał się z poglądami, interesami i problemami tej warstwy społeczeństwa) - słusznie zyskał sobie miano doktryny najbardziej typowej dla kapitalizmu w jego stadium wolnokonkurencyjnym - główne założenia liberalizmu politycznego : 1) zasada leseferyzmu (sł. fran.: „pozwólcie działać”), wg której gospodarka rozwija się najlepiej przy pełnej swobodzie gospodarczej jednostek, bez interwencji państwa 2) określał człowieka jako jednostkę gospodarującą (dąży on do maksymalizacji zysku i minimalizacji strat) 3) idealne warunki do działalności to: nieograniczona własność prywatna, całkowita wolność umów, doskonała znajomość sytuacji na rynku, racjonalne postępowanie w stosunkach społecznych 4) skrajny indywidualizm (np. autonomia gospodarcza producenta i jego niezależność od państwa) - role państwa : 1) „stróż nocny” (ochrona własności prywatnej, porządku publicznego, bezpieczeństwa zewnętrznego) 2) kontrola reguł „uczciwej gry” na wolnym rynku 3) prawo prowadzenia takich agent gospodarczych, które przerastają możliwości prywatnego kapitału, a których pożyteczność nie może budzić wątpliwości (np. budowa dróg, poczta, kolejnictwo, miejska komunikacja, itd.) - prawa jednostek : 1) autonomia myśli i sumienia 2) wolność słowa i druku 3) prawo do zrzeszania się 4) prawo do wyboru zawodu - należy pamiętać, że liberalizm nie od początku utożsamiał się z demokratyzmem – rozwijał się on w wielu nurtach - liberalizm był przeciwnikiem państwa absolutnego i policyjnego - rozwijał się w krajach o ugruntowanej pozycji mieszczaństwa, jednakże nie zawsze tak samo (wiązało się to z odmiennymi czynnikami historycznymi poszczególnych państw) - do najwybitniejszych, dziewiętnastowiecznych przedstawicieli liberalizmu należeli : 1) we Francji : Pierre Paul Royer-Collard, Beniamin Constant, François Chateaubriand 2) w Anglii : Jeremy Bentham, John Stuart Mill
(…)
… i
estetyzującą teorię „zmysłu moralnego” (moralsense).
Z jej głównego założenia, iż zasada moralności jest pokrewna zasadzie piękna, którą
stanowi harmonia, Smith wyprowadził słynną koncepcję „niewidzialnej ręki” rynku w gospodarce,
spontanicznie wiodącej ku „harmonii egoizmów”. Z kolei Kant swoją metafizykę moralności
budował na fundamencie dwóch imperatywów rozumu: kategorycznego, który nakazuje
postępować…
…
-sprzeczności między interesem jednostki a interesem ogółu rozwiązuje „niewidzialna ręka rynku”.
Wizja państwa i władzy:
-stanowią one konsekwencje spontanicznego rozwoju stosunków międzyludzkich
-państwo miało usankcjonować porządek społeczny(chronić własność i stosunki między ludźmi,
gwarantować bezpieczeństwo).
Państwo a gospodarka:
-zadaniem państwa jest ochrona wolnego rynku
Interwencja w gospodarkę…
…-obyczajowego jest relatywistyczny
permisywizm, tzn. postawa przyzwolenia na każdy sposób „samorealizacji”, jaki zostanie przez
kogokolwiek ogłoszony.
IV liberalizm gospodarczy:
Liberalizm gospodarczy, liberalizm ekonomiczny, laissez faire, leseferyzm, system
poglądów ekonomicznych i oparty na jego zasadach typ polityki gospodarczej, których
fundamentem jest całkowita neutralność państwa i innych organizacji…
… zamierzone cele? Jak rządzić ludźmi?
Machiavelli jest autorytetem słynnego i kontrowersyjnego traktatu o sprawowaniu władzy pod
tytułem El Principe(Książe).
Tomasz Hobbes (1588-1679)- angielski filozof, autor traktatu pt. Lewiatan, w którym
dowodzi, że jedynym sposobem uniknięcia zła, jakie spotyka ludzi żyjących w tzw. stanie natury,
jest zawarcie umowy przekazującej. Nieograniczoną, absolutną władzę…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)