To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Dr. Hab. Maria Bijak – Kaszuba
Międzynarodowa integracja gospodarcza
Wykład IV – Geneza integracji europejskiej
1. Okoliczności sprzyjające:
Sprzyjający klimat społeczny w okresie tuż po zakończeniu II wojny światowej – otwartość społeczeństw
zachodnioeuropejskich na inicjatywy sprzyjające współpracy międzynarodowej i odsuwające zagrożenie konfliktem zbrojnym
i komunizmem. Elementy tego klimatu społecznego (wg Weidenfelda):
pragnienie nowej tożsamości – po błędach nacjonalizmu
pragnienie bezpieczeństwa i pokoju
pragnienie wolności i swobody przemieszczania się
nadzieja na dobrobyt ekonomiczny
Nierównowaga płatnicza w Europie i związana z tym polityka USA:
ogromny deficyt płatniczy państw zachodnioeuropejskich, przede wszystkim dolarowy, spowodowany
jednostronną zależnością gospodarek europejskich od importu z USA
amerykańska propozycja dostarczenia pomocy finansowej (Plan Marshalla) dla programu odbudowy,
który miał być wspólnie wypracowany przez państwa europejskie
pozytywna odpowiedź państw zachodnioeuropejskich na Plan Marshalla – ustanowienie Organizacji
Europejskiej Współpracy Gospodarczej (Organisation for European Economic Cooperation – OEEC
obecnie OECD, nazwa została zmieniona w momencie dołączenia USA i Kanady) jako koordynatora
programu pomocy dla kilkunastu państw i łącznego partnera USA przy realizacji Planu Marshalla.
Problem bezpieczeństwa w Europie, polegający na dążeniu państw europejskich, zwłaszcza Francji, do skutecznego
zabezpieczenia się przed ewentualnym nawrotem ekspansjonizmu niemieckiego. W tym kontekście wyróżniamy dwie opcje
polityki francuskiej:
opcja początkowa – polityka ścisłego ograniczenia odbudowy niemieckiego przemysłu o kontrolowania
kluczowych zasobów Niemiec (przede wszystkim zagłębi węglowych w regionie Ruhry i w kraju Saary).
Opcja odrzucona przez Wielką Brytanię i USA oraz kontestowana przez Włochy i państwa Beneluksu
opcja zwycięska – polityka zbliżenia francusko – niemieckiego.
2. Inicjatywy polityczne:
Projekt ponadnarodowego ugrupowania w sektorze węgla i stali, nakreślony na przełomie lat 1949/1950. Autor:
Jean Monnet. Istota projektu – ulokowanie całej francusko – niemieckiej rodukcji węgla i stali pod zarządem
wspólnej instytucji (zwanej Wysoką Władzą), co miało zagwarantować, że jakakolwiek wojna między Niemcami a
Francją stanie się materialnie niemożliwa.
Prezentacja projektu (nazwanego później Planem Schumana) przez francuskiego ministra spraw zagranicznych,
Roberta Schumana w piątą rocznicę zakończenia II wojny światowej – 9 maja 1950r.
Podpisanie w 1951r. w Paryżu (na 50 lat) Traktatu ustanawiającego Europejską Wspólnotę Węgla i Stali (EWWiS).
Sygnatariusze: Niemcy, Francja, Włochy, Belgia, Holandia i Luksemburg. Zainicjowanie budowy pierwszych
wspólnych instytucji oraz wspólnej polityki i wspólnego rynku w odniesieniu do dwóch gałęzi przemysłu.
Uzgodnienie na forum EWWiS (spotkanie w Messynie w 1955r.) kolejnego przedsięwzięcia, znacząco
rozszerzającego zakres integracji. Powołanie w tym celu komitetu, któremu przewodniczył Paul-Henri Spaak,
belgijski minister spraw zagranicznych (tzw. komitet Spaaka).
Podpisanie w 1957 roku w Rzymie dwóch traktatów (tzw. rzymskich)
traktatu ustanawiającego Europejską Wspólnotę Gospodarczą
traktatu ustanawiającego Europejską Wspólnotę Atomowej (Euratom).
Wymienione trzy organizacje (EWWiS, EWG, Euratom) – to Wspólnoty Europejskie. EWG stała się główną wspólnotą o
charakterze gospodarczym, EWWiS i Euratom – wyspecjalizowanymi organizacjami pomocniczymi.
Wspólnoty Europejskie stały się zalążkiem dzisiejszej Unii Europejskiej.
Dr. Hab. Maria Bijak – Kaszuba
Międzynarodowa integracja gospodarcza
Wykład IV – Geneza integracji europejskiej
3. Drugi nurt integracji – EFTA:
EFTA (European Free Trade Association) – Europejskie Stowarzyszenie Wolnego Handlu jest najstarszą wielostronną strefą
wolnego handlu, utworzoną w 1960r. na mocy Konwencji Sztokholmskiej. Przewiduje ona pełną swobodę przepływu towarów
między państwami członkowskimi, ale z wyłączeniem towarów rolniczych.
Sygnatariuszami konwencji (przewidującej utworzenie strefy wolnego handlu) było pierwotnie 7 państw: Wielka Brytania,
Dania, Szwecja, Norwegia, Szwajcaria, Austria i Portugalia, które wówczas, z przyczyn głównie politycznych, nie przystąpiły do
Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej (pomyślanej jako unia celna, z perspektywą utworzenia wspólnego rynku).
Wskutek utworzenia EFTA, w Europie Zachodniej zaczęły funkcjonować dwa bloki handlowe, realizujące odmienne modele
integracji. Ich wzajemne relacje można podzielić na dwie fazy:
faza wzajemnego konkurowania (lata ’60 XXw.)
faza zacieśniania wzajemnych powiązań instytucjonalnych (od lat ’70 XXw. do dziś).
Skład członkowski EFTA podlegał licznym zmianom. Od 1995r. EFTA składa się z 4 państw: Szwajcarii, Liechtensteinu, Norwegii
i Islandii.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)