To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Pojęcie zobowiązania:
Definicje:
Węzeł obligacyjny istniał tylko pomiędzy wierzycielem, a dłużnikiem i polegał na uprawnieniu wierzyciela do żądania od dłużnika, ażeby spełnił na jego rzecz obowiązek polegający na dare, facere albo praestare (świadczeniu).
Actio in personam - środek procesowej ochrony zobowiązania
Rozwój historyczny:
Impulsem do rozwoju - wojny punickie.
Magistratura i jurysprudencja - odrzucenie formalizmu.
Stałe rozszerzanie się źródeł powstawania zobowiązań.
Zobowiązania - rzeczy niematerialne. Funkcja i znaczenie:
Ogólne ukształtowanie - różne osoby i różne cele.
Regulowanie obrotu handlowego.
Wyraz stosunków kredytowych.
Chroniły interesy wierzycieli (ostrze socjalne i klasowe)
Źródła zobowiązań:
Każde zobowiązanie rodzi się albo z kontraktu, albo z deliktu.
Justyniański czwórpodział:
Ex contractu - z umów zaskarżalnych według prawa cywilnego
Quasi ex contractu - ze zdarzeń podobnych do kontraktów
Ex delicto (maleficio) - z deliktów prawa prywatnego
Quasi ex delicto - ze zdarzeń podobnych do deliktów.
Zobowiązania jednostronne i dwustronne:
Zobowiązanie jednostronnie zobowiązujące - jedna strona była tylko wierzycielem, a druga tylko dłużnikiem (jedno powództwo).
Zobowiązanie dwustronnie zobowiązujące - każda ze stron byłą jednocześnie wierzycielem i dłużnikiem:
Zupełne - obydwa świadczenia są formalnie równorzędne, osobne środki procesowe (sprzedający - actio venditi, kupujący - actio empti).
Niezupełne - powstaje najpierw jedno zobowiązanie, dodatkowo może powstać roszczenie po stronie dłużnika, ten wtórny węzeł ma znaczenie uboczne, nie było dla niego osobnego powództwa. Zobowiązania prawa ścisłego i dobrej wiary:
Stricti iuris - zobowiązania jednostronnie zobowiązujące z kontraktów i quasi - kontraktów - conditiones.
Bonae fidei - zobowiązania dwustronnie zobowiązujące - sędzia mógł:
Zasądzić uboczne należności.
Uwzględnić klauzule dodane do zobowiązania głównego.
W razie naruszenia obowiązku odpowiedniej staranności zasądzić dłużnika na zapłacenie odszkodowania. Zobowiązania cywilne i naturalne:
Zobowiązania cywilne - zaskarżalne i możliwe do egzekucji
Zobowiązania naturalne - pozbawione ochrony procesowej. Zobowiązania osób alieni iuris - odpowiadały istotnym potrzebom, wywierały skutki prawne: W przypadku wykonania zobowiązania dłużnik nie mógł się ubiegać o jego zwrot.
(…)
… w pełnej wysokości. Zobowiązania solidarne : Pomimo wielości podmiotów świadczenie jest tylko jedno, a uprawnienia czy obowiązki współuczestników dotyczą go w całości.
Solidarność czynna częstsza niż bierna.
Współwierzyciele wyręczali się w ściąganiu należności, solidarność dłużników dawała możliwość wyboru najpewniejszego (ryzykiem - litis contestatio).
Justynian z Noweli 99 z 539 rozciągnął…
… odpowiadający wobec osób trzecich z tytułu peculium, mógł pokryć naturalną należność w pierwszej kolejności. Zobowiązania solidarne:
Zobowiązania jednostkowe i osobiste - najczęściej pojedyncze osoby, przenoszenie wierzytelności i długów - uciążliwe urządzenia pośrednie.
Wielość podmiotów zobowiązania - gdy po jednej ze stron występowało równocześnie więcej osób np. współdziedziczenie, stypulacja.
Zobowiązania…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)