To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Zmiana w środowisku międzynarodowym
Zmiana jako wyraz ewolucji hegemonii w systemie globalnym:
cykle polityczne:
- pojęcie cyklu
- teoria cyklu siły
- teoria długiego cyklu
- teoria długookresowej globalnej zmiany politycznej
cykle ekonomiczne
Rzeczywistość podlega ewolucji. Problem zmiany jest więc bardzo istotnym problemem w badaniach SM. Procesy globalizacji są np. wyrazem zmiany w rzeczywistości sm.
Zmiany możemy jednak badać też pod kątem zmiany w biegunowości systemów, upadków systemów itd. W tym kontekście mamy do czynienia z teoriami cykli. One pokazują cykliczność, powtarzalność procesu zmiany w śm.
Dotychczasową cechą sm było istnienie mocarstw hegemonicznych. W tym kontekście rywalizacja o hegemonię, upadek jednego i pojawienie się nowego hegemona jest identyfikowane ze zmianą w śm. Ale niezależnie od zmiany konkretnego hegemona, jest pogląd że w dotych, istnieniu ludzkości, systemy międzynar, miały charakt. hegemoniczny(istniały państwa dominujące nad innymi).
Hegemonia jest rodzaej struktury śm, bo okresla jego biegunowośc a bieg. Jest cechą struktury.
Hegemonia wynika z nadwyżki potęgi, potencjału siły, jednego państwa nad innymi. W tym kontekście można mówić o tzw. wertykalnej strukturze śm, czyli hierarchia wyn. Z posiadanych zasobów siły. Hegemonia a więc dominacja jednego państwa(lub grupy) nad innymi jest identyfikowana z ideą przywództwa.
Są zwolennicy poglądu, że termin hegemonia automatycznie zastępuje pojęcie przywództwa. Prf. Pietraś uważa, że to myćlenie jest błędne bo hegemonia jest faktem obiektywnym, naturalnym, a przywództwo wymaga akceptacji. Może więc między nimi istnieć zbieżność, ale hegemon może też nie być akceptowany w roli przywódcy, może być tylko żandarmem.
Cykle oznaczają podobne co do swej istoty stany stosunków międzynar. osiągane w różnych okresach czasu. Uważa się, że tak rozumiane cykle SA elementem zmiany strukturalnej w systemie międzynar. W kontekście tak rozumianych cykli mamy do czynienia z teorią cyklu siły. Twórca jest Charles Doran. Inaczej można by nazwać teorią relatywnej siły. Siła nie ma bowiem charakt. absolutnego, ale relatywny. Jego myślenie jest więc analizą cyklu relatywnej siły państwa. Doran twierdził, że państwo mające nadwyżkę potencjału przechodzi w funkcjonowaniu przez trzy etapy:
1. powstawania, kumulowania potęgi
2. etap szczytu potęgi
3. upadku
Mocarstwa SA więc zjawiskiem historycznym, powstającym i upadającym. W kontekście tych faz cyklu każde państwo , o ile osiąga szczyt, to zyskuje relatywną nadwyżkę potęgi nad innymi, jednocześnie zyskując możliwość przywództwa, kontrolowania i przekształcania śm. Staje się siłą wiodącą w śm.
(…)
… o długim cyklu Modelsky zidentyfikował główne mocarstwa hegemoniczne od roku 1500. Do głównych zaliczył: Portugalia(czynnik innowacyjności to odkrycia geograf.)
Niderlandy(tutaj protestancka etyka pracy i narodziny kapitalizmu)
Anglia(rewolucja przemysłowa i idea rewolucyjnego państwa)
USA(rewolucja naukowa i informatyczna)
Teorii długookresowej globalnej zmiany politycznej twórcami są Richard Mansdach, John Vasquez. Ich zdaniem zmiana związana z wyłonieniem się nowej formy porządku międzynar. jest wynikiem rozwiązania kwestii spornych, problemu, który organizował rzeczyw. systemu. Ta zmiana jest przyczynkiem do zmiany w funkcjonowaniu śm. Te kwestie sporne: narodziny islamu, rewolucja francuska, faszyzm, zimna wojna, współczesne zderzenie cywilizacji.
jest wiele teorii cykli ekonomicznych znane…
… w. wkroczył na ścieżkę niestabilności. Doran identyfikuje stabilność lub jej brak ze zmianą relatywnej potęgi mocarstw. W XIX w. był stan constans bo pozycje mocarstw nie ulegały zmianie. W pocz. XX w. były zmiany w układzie sił, bo wzrosła pozycja Japonii, Niemiec, USA, osłabła pozycja Austro - Węgier, W.B., Francji. I świat wkroczył w okres rywalizacji o przywództwo.
Twórcą teorii długiego cyklu…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)