Koszty i korzyści podmiotów uczestniczących w procesie zapłaty kartą płatniczą Dla zapewnienia prawidłowego toku rozliczania transakcji dokonywanych przy pomocy elektronicznych instrumentów płatniczych, konieczne jest poniesienie przez podmioty uczestniczące w tym procesie rozmaitych kosztów związanych m.in. z:
procesami wydawania elektronicznych instrumentów płatniczych oraz kosztami związanymi z ich produkcją, personalizacją, dokonywaniem rozliczeń międzybankowych,
specyficzną obsługą transakcji przez przedsiębiorców akceptujących zapłatę przy ich użyciu (zakup terminali POS, szkolenia dla pracowników),
funkcjonowaniem organizacji płatniczej, która zapewni rozliczenia międzybankowe i przekazywanie informacji o transakcjach,
koniecznością tworzenia rezerw przez wydawców kart płatniczych.
Podstawowym składnikiem kosztów obsługi systemu kart płatniczych jest technologia informatyczna, w tym koszty instalacji komputerowych, systemów telekomunikacji. W Polsce kosztami tymi najczęściej obciążani są akceptanci, choć także posiadacze ponoszą część tych kosztów w postaci opłat za kartę, czy oprocentowanych kredytów. Należy jednak zauważyć, że koszty transakcji dokonanej przy pomocy karty płatniczej są i tak niższe niż konwencjonalne sposoby płatności typu czek. Obrazuje to tabela 11.
Tabela 11. Koszty dokonania zapłaty kartą płatniczą Sposób dokonania zapłaty Koszt w USD Kredyt
Poczta
Czek Zapłata kartą płatniczą Bankomat
Polecenie zapłaty
1,07
0,73
0,68 0,35 0,27
0,14
Źródło: J. Masiota, op. cit., s. 109.
Tytułem wstępnych uwag należy dodać, iż nie zostaną omówione koszty i korzyści systemów elektronicznych instrumentów płatniczych, gdyż brak jest na ten temat dostępnych danych. Wiadomo jedynie, iż prowizja od dokonywanych transakcji systemów VISA International i American Express jest ustalana w momencie zawarcia umowy o emisję kart i wynosi około 0,15-0,25% wartości przeprowadzonej transakcji.
Koszty i korzyści posiadaczy elektronicznych instrumentów płatniczych Tabela 12. Wybrane oferty polskich banków i koszty ponoszone przez posiadaczy kart płatniczych (2001 r.) Karta VISA CLASSIC PeKao S.A. PKO BP S.A.
Kredyt Bank
Fortis Bank
Deutsche Bank 24
Rodzaj
debetowa
obciążeniowa
obciążeniowa
obciążeniowa
obciążeniowa
Limit wydatków
do salda rachunku
1500-12500 zł miesięcznie
1000-20000 zł miesięcznie
do 12000 zł
(…)
… bonusy (np. zwiększenie limitu wydatków w związku z planowana podróżą służbową) lub zniżki u niektórych akceptantów. Jest to wynikiem działalności marketingowej instytucji wydających karty.
Istotnym plusem dla posiadaczy elektronicznych instrumentów płatniczych jest możliwość uzyskania od banku - wydawcy kart płatniczych preferencyjnych kredytów.
Wiele banków, w porozumieniu z różnymi firmami, wprowadza…
…
restauracje
2,5-2,9
1,3-1,8
3,0-3,5
1,15-1,2
2,0-2,3
2,4
2,0-3,9
1,9-3,8
stacje benzynowe
1,7-2,0
0,9-1,3
2,1-2,7
1,15-1,2
1,5-2,0
1,0
0,75
1,9-3,5
supermarkety
2,0-2,5
1,0-1,2
2,0-2,8
1,15-1,2
1,4-1,9
bd
1,3-2,1
1,9-2,3
średnio
3
1,5
3,5
1,15-1,2
2,4
2,3
3,2
2,6
Źródło: J. Masiota, op. cit., s. 116.
Jak wynika z powyższej tabeli najwyższe prowizje są w Danii - 3,5%, jest to jednak wielkość odpowiednia…
…) decydują się na wstawienie kilkudziesięciu kas fiskalnych zintegrowanych z czytnikiem kart, to wówczas ponoszą wydatek na takie kasy oraz oprogramowanie pozwalające na łączność z centrum rozliczeniowym. Do wydatków akceptantów należą również koszty operatorów teleinformatycznych, zatrudnienia kasjerów, zainstalowania sejfów oraz systemów ochrony placówek i transportu.
Korzyści
Dla akceptantów karta płatnicza oznacza gwarancję otrzymania zapłaty lub wyeliminowania trudności związanych z przetrzymywaniem gotówki, jej liczeniem i przekazywaniem do banku przez co zwiększa się bezpieczeństwo dokonywanych transakcji i samych pracowników. Akceptacja kart powoduje także uniknięcie przyjęcia fałszywych banknotów i czeków bez pokrycia. Szczególnie chodzi tu o stacje benzynowe, sklepy całodobowe…
… oraz system telekomunikacyjny dostosowany do obsługi tych instrumentów. Ponadto należy stworzyć odpowiednią infrastrukturę informatyczną konieczną dla obsługi akceptantów.
Funkcjonalną strukturę kosztów banku - wydawcy kart przedstawia tabela 15.
Tabela 15. Funkcjonalna struktura kosztów bieżących w bankach Funkcje obsługi kart płatniczych
Udział w kosztach (%)
Marketing
Analiza wniosków i otwieranie…
… dodatkowych, zmiany kodu PIN, zmiany limitu wydatków czy wydania duplikatu karty płatniczej. Pełny katalog kosztów zawiera tabela 13.
Tabela 13. Koszty posiadacza karty płatniczej VISA Classic banku Citibank S.A. Rodzaj karty
obciążeniowa
Warunki uzyskania
posiadanie rachunku -co najmniej trzy miesiące
Karty dodatkowe
karta dla współwłaścicieli rachunku i pełnomocnik.
Limit wydatków
miesięczny limit wydatków…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)