To tylko jedna z 6 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Bezpieczeństwo pracy i ergonomia dr inż. Ewa Medyńska
Wykład 3
Zaburzenia homeostazy wywołane wysiłkiem fizycznym
-podwyższenie temperatury wewnętrznej;
-wzrost cienienia tętniczego krwi;
-kwasica;
-upośledzenie zdolności szybkiej likwidacji tych zmian po zakończeniu pracy.
Fizjologia wysiłku fizycznego
Układy zaangażowane w wykonywaniu wysiłku fizycznego Układ ruchowy
Układ oddechowy
Układ krążenia
Układ ruchowy (mięśniowo-szkieletowy) człowieka:
-umożliwia wykonywanie ruchów i przemieszczanie się;
-skurcze mięśni szkieletowych - wytwarzanie sił poruszających dźwignie zbudowane z kości i stawów;
-mięśnie szkieletowe połączone z kośćmi lub stawami przez ścięgna;
-mięśnie pobudzane do pracy impulsami nerwowymi;
-mięsnie szkieletowe+układ nerwowy (część aktywna układu ruchowego - pobudzenie i kontrola części biernej);
-układ szkieletowy - część bierna.
Mięśnie szkieletowe
-zbudowane z włókien mięśniowych i tkanki łącznej (prążkowane), zdolność kurczenia się;
-impulsy nerwowe doprowadzane do mięśni poprzez włókna nerwów ruchowych (ponad 420 tys. komórek nerwowych).
Zadania mięśni szkieletowych
1.Wykonywanie celowych ruchów (praca parami-kurczenie/rozluźnianie się włókien mięśniowych współpracujących mięśni).
2.Stabilizowanie stawów.
Rodzaje mięśni szkieletowych
Podział wg kryterium zachowania się mięśnia w stereotypie ruchowym
-mięśnie fazowe wykonujące świadomy ruch
-mięśnie posturalne mające dodatkowo możliwość działania poza świadomością człowieka (np. utrzymywanie głowy w pionie)
Podział wg funkcji spełniających wobec stawu:
-zginacze;
-prostowniki;
-przywodziciele;
-odwodziciele;
-rotatory.
Rodzaje ruchów:
-prostowanie;
-zginanie;
-przywodzenie;
-odwodzenie.
Wysiłek fizyczny dynamiczny/statyczny
Rodzaje skurczów mięśni:
1.Skurcz izotoniczny - zmniejszenie długości mięśnia bez zmiany jego napięcia (wolny jeden przyczep mięśnia).
2.Skurcz izometryczny - skurcz powoduje wzrost napięcia mięśnia bez zmiany długości (oba przyczepy mięśnia unieruchomione).
Wysiłek dynamiczny (praca dynamiczna związana z ruchem) - wysiłek podczas którego wykonywana jest praca zewnętrzna w wyniku zmian długości mięśnia
(…)
… napięcia mięśnia bez zmiany jego długości) trwający przez dłuższy czas, co najmniej kilka sekund (np. utrzymywanie ciężaru).
Energia potrzebna do pracy mięśni:
-tkanka mięśniowa - przemiana energii chemicznej w energię mechaniczną - spalanie (utlenianie)zgromadzonych w organizmie substancji dostarczanych do mięśnia przez układ krwionośny (większość powstałej energii rozpraszana w postaci ciepła).
Źródła…
…;
-wydolnością płuc;
-stopniem utlenowania hemoglobiny we krwi.
2.Przeciętne zużycie tlenu 0,2-0,25 l/min w stanie spoczynku
3.Maksymalne - 3l/min (człowiek dorosły o przeciętnej wydolności fizycznej) 4-5l/min sportowcy.
Pułap tlenowy VO2max
1.Wielkość charakterystyczna dla poszczególnych osób zależy od:
-płci (u mężczyzn o 20-25 % większa niż u kobiet);
-wieku (najwyższy poziom w wieku do 25 lat, połowa…
… - wysiłek umiarkowany)
Pułap tlenowy VO2max
a.)jeden z najważniejszych wskaźników wydolności fizycznej (wydolność aerobowa organizmu);
b.)sumaryczny wskaźnik charakteryzujący sprawność układu krążenia i układu oddechowego
c.)od wielkości pułapu tlenowego zależy maksymalny poziom obciążenia wysiłkowego
-przy którym pobieranie tlenu odpowiada zapotrzebowaniu (stan równowagi czynnościowej);
-po przekroczeniu…
… do całkowitego wyczerpania) a wielkością obciążenia wyrażona w procentach maksymalnego pobierania tlenu VO2max i ludzi o dużej i małej wydolności fizyczne P.Astrand, K.Rodahl 1986
Kryterium dopuszczalności obciążeń przy 8-godzinnym wysiłku w pracy zawodowej:
Wysiłek podczas pracy fizycznej w przemyśle nie powinien przekraczać 30% VO2max (obciążenie względne VO2/VO2max*100% <30%)
Wydolność fizyczna (VO2max…
… oddechów/min)
2.Zwiększenie pobierania tlenu przez organizm już w pierwszej minucie po rozpoczęciu wysiłku -zwiększenie wentylacji płuc;
-zwiększenie ogólnego przepływu krwi (tzw. objętości minutowej serca);
-zwiększenie wychwytywania tlenu z krwi przepływającej przez mięśnie.
Strona 6 z 6
Układ nerwowy
Układ metaboliczny
Układ hormonalny
Układ termoregulacji
…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)