Tematem poruszonym w tejże notatce był metamorfizm. W notatce zostały opisane następujące zagadnienia: główne czynniki metamorfizmu i ich rola w przeobrażeniu skał, metamorfizm kontraktowy, metamorfizm dyslokacyjny, strefy metamorfizmu regionanego i powstające w nich skały (opis i rysunek), strefa epi, strefa mezo, strefa kata, facje metamorficzne (opis i 2 rysunki), facja zeolitowa, facja hornfelsowa, facja glaukofanowa, facja zieleńcowa, facja amfibolitowa, facja granulitowa, facja eklogitowa, mechanizmy dyferencjacji metamorficznej.
Główne czynniki metamorfizmu i ich rola w przeobrażeniu skał
Głównymi czynnikami metamorfizmu są:
Temperatura - najistotniejszy czynnik, przyspiesza zachodzenie reakcji chemicznych
dehydratacja - odwadnianie minerałów
dehydroksylacja - uwolnienie grup OH z minerałów
termiczna dysocjacja - muskowit, amfibole zawierają H2O
ogólne przyspieszenie tempa krystalizacji reakcji chemicznych
Ciśnienie litostatyczne - wywołane ciśnieniem nakładu skalnego. Zmienia skład mineralny skały - powstawanie asocjacji mineralnych o mniejszej sumarycznej objętości
Ciśnienie kierunkowe STRESS
kruszenie skał i poszczególnych ziaren (kataklaza)
zmiana kształtu ziaren
to co się rozpuściło zacznie krystalizować, skała nabierze struktury równoległej (foliacja, lineacja)
przyspieszenie tempa rekrystalizacji
Składniki ciekłe i gazowe
krążące ciecze będą rozpuszczały wszystko, co da się rozpuścić
ciecze mogą się mieszać powstają nowe minerały
ułatwiony transport dyfuzyjny
Czas - długi, niezbędny do zajścia jakichkolwiek przemian
Metamorfizm kontaktowy (termiczny)
Dominującym czynnikiem przemian jest temperatura. Zachodzi, gdy intruzje magmowe przeciskają się ku powierzchni, na kontakcie intruzji ze skałami otoczenia. Tworzy się aureola kontaktowa - zazwyczaj wąski pas, czasem tylko ma kilka km. Do aureoli można zaliczyć skały otoczenia i zewnętrzną część intruzji. Wykazuje budowę strefową (3 warstwy otaczające intruzje). Zachodzi:
Egzometamorfizm - przemiana skał otoczenia pod wpływem termicznego i chemicznego oddziaływania magmy.
Endometamorfizm - przemiana magmy na skutek asymilacji skał otaczających, czasem następuje wymiana jonów. Metamorfizm kontaktowy ma lokalny zasięg. Produktami tego typu metamorfizmu są:
hornfelsy - utworzone ze skał osadowych drobnookruchowych (mułowce, margle) oraz metamorficznych odpowiedników (fyllity, łupki chlorytowe)
skarny - (wapienno-krzemianowe) tworzą się ze skał węglanowych przy znacznym udziale procesów metasomatozy. Skład bardzo zróżnicowany
marmury kontaktowe - podczas metamorfizmu marmurów
migmatyty - rzadko powstają, na skutek drobnej iniekcji magmy
Metamorfizm dyslokacyjny (dynamometryczny)
Głównym czynnikiem jest ciśnienie kierunkowe (stress). Temperatura ma zdecydowanie podrzędną rolę. Ma on zasięg lokalny, tam, gdzie tworzą się deformacje tektoniczne. W wyniku tego typu metamorfizmu powstaje szereg skał o różnym stopniu rozkruszenia:
kakiryty - skały o gęstej utajnionej sieci spękań. Są pokruszone, ale elementy nie są poprzesuwane względem siebie, skała sprawia wrażenie nienaruszonej
brekcje tektoniczne - pokruszone, ostrokrawędziste fragmenty skalne zlepione spoiwem
(…)
…: drobno- lub skrytokrystaliczne, z wyraźnie zaznaczoną orientacją składników (struktury równoległe, foliacja, lineacja, łupki serycytowe)
Strefa Mezo: (jądro, serce metamorfizmu, najwięcej skał, najbardziej typowe)
Temperatura: wysoka
Stress: silne
Ciśnienie: duże
Minerały: kwarc, mikroklin, kwaśne plagioklazy, łyszczyki, amfibole, kalcyt
Skały: wyraźnie krystaliczne z drobno wykształconymi strukturami kierunkowymi
Strefa Kata:
Temperatura: bardzo wysoka
Stress: praktycznie nieobecne
Ciśnienie: bardzo duże
Minerały: kwarc, skalenie, biotyt, pirokseny, granaty (dwa ostatnie typowe dla KATA)
Skały: wyraźnie krystaliczne o słabo zaznaczonym ukierunkowaniu składników
Kwarc występuje we wszystkich strefach, nie jest minerałem wskaźnikowym. Oliwin w skałach metamorficznych nie występuje; w strefie EPI…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)