Głównym tematem poruszonym w tym materiale jest metasomatoza i ultrametamorfizm. W notatce zostały opisane następujące zagadnienia: najważniejsze procesy metasomatyczne, co wchodzi w skład metasomatozy, ultrametamorfizm i jego produkty, stadia ultrametamorfizmu. Ponadto w notatce zostały przedstawione definicje następujących pojęć: albityzacja, allometamorfizm, aureola kontaktowa, autometamorfizm, bazyfikacja, brekcja tektoniczna, ciśnienie litostatyczne, diaftoreza, dyferencja metamorficzna, dynamometamorfizm, facje metamorficzne, feldspatyzacja, granityzacja, hornfels, kakiryt, kataklaza, kataklazyt, metasomatoza, metasomatoza hydrotermalna, metamorfizm, metamorfizm allochemiczny, metamorfizm dynamiczny, metamorfizm imbibicyjny, metamorfizm izochemiczny, metamorfizm kontaktowy, metamorfizm progresywny, metamorfizm regionalny, metamorfizm regresywny, metamorfizm termiczny, metamorfizm uderzeniowy, neosom, migmatyt, mylonit, paleosom, pneumatoliza, porfiroblast, skarn, strefa EPI, strefa MEZO, strefa KATA, stress, ultrametamorfizm, żyła sekrecyjna.
Najważniejsze procesy metasomatyczne
Metasomatoza jest drugim głównym czynnikiem metamorfizmu allochemicznego. Polega na chemicznych przeobrażeniach minerałów i skał zachodzących dzięki reakcjom chemicznym między minerałami a cieczami lub gazami przenikającymi skałę. Prowadzi to do powstania nowych minerałów. Na metasomatozę składa się:
Metamorfizm imbibicyjny - zachodzi dzięki przepojeniu skał substancjami pochodzącymi z intruzji magmowych
Pneumatoliza - Przepojenie skał składnikami lotnymi wokół intruzji magmowych (gazy kwaśnych intruzji magmowych przenikają przez skały otoczenia i niosą substancje, które się wymieniają)
Metasomatoza hydrotermalna - działalność gorących roztworów wodnych pochodzących z magmy
Procesy metasomatyczne - prowadzą do powstawania innych minerałów na drodze chemicznej. Najpospolitsze z tych procesów to:
Albityzacja - powstawanie albitu w skałach metamorficznych (ruchliwe jony sodu łatwo się poruszają i zastępują inne jony tworząc albit).
Feldspatyzacja - (niem. Feldspat - skaleń) powstawanie skaleni (jon Na + jon K)
Serycytyzacja - serycyt - minerał charakterystyczny dla metamorfizmu, rodzaj muskowitu, drobniutkie łuseczki.
Biotytyzacja - powstawanie biotytu.
Serpentynizacja - serpentyn - minerał charakterystyczny dla facji zieleńcowej, powstaje z oliwinu
Granityzacja i bazyfikacja - procesy powstawania skał a nie minerałów (Granityzacha to przemiana skał w bardziej kwaśne skały, a bazyfikacja w bardziej zasadowe skały). Przy tych procesach powstają skały podobne do magmowych granitów, większość granitów we wnętrzu Ziemi jest pochodzenia metamorficznego a nie magmowego (są wynikiem metasomatozy).
Ultrametamorfizm i jego produkty
Są to procesy na pograniczu silnego metamorfizmu i magmatyzmu, zachodzące w warunkach częściowego, selektywnego stopienia skał. Ultrametamorfizm można nazwać wstępem do magmatyzmu. Jeśli stopniowo będzie podnoszona temperatura to dojdzie do magmatyzmu. W ultrametamorfizmie wyróżnia się dwa stadia:
reomorficzne - część stopiona to 1%, reszta to smar pomiędzy warstwami. Łatwiej topliwe skały się przetopią, trudniej topliwe ziarna będą przesuwać się względem siebie. Skała zachowuje się jak ciało półpłynne. (kulki, smar, tłoczek; smaru przybywa wraz ze wzrostem temperatury)
anatektyczne - polega na częściowym przetopieniu skał (smar z kulkami)
W efekcie dostajemy hybrydową skałę metamorficzno-magmową składającą się z neosomu (to, co się przet
(…)
…) oraz paleosomu (to, co pozostało nieprzetopione). Te skały noszą nazwę Migmatyty, podobne do gnejsów, ale z charakterystycznymi mikrofałdkami, świadczącymi o obecności fazy ciekłej. Migmatyt jest z reguły skałą jasną, przy czym ciemniejsze części to paleosom a jaśniejsze neosom.
Pojęcia:
Albityzacja - proces metasomatyczny, powstaje albit z innych minerałów (kosztem plagioklazów)
Allometamorfizm - zmiana składu…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)