To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Ćwiczenie 3
SKAŁY OSADOWE
Skały okruchowe i ilaste
Podział skał okruchowych przeprowadzono na podstawie rozmiaru i kształtu ziarn oraz ich składu
mineralnego. W opisie makroskopowym, podobnie jak w przypadku innych grup skał wymienia się
następujące elementy:
1.
Barwa
2.
Struktura (frakcja, stopień obtoczenia, stopień wysortowania)
3.
Tekstura
4.
Skład mineralny (okruchów i spoiwa – jeśli występuje)
5.
Nazwa skały
1.
Barwa skały najczęściej związana jest z obecnością domieszek minerałów barwnych. Przykładowo:
barwa ółta, brunatna, czerwonawa świadczy o obecności tlenków i wodorotlenków elaza, szara do czarnej
– o obecności rozproszonej substancji organicznej (humusowej lub bitumicznej). Rzadko zdarza się barwa
zielonkawa – związana z obecnością w spoiwie minerału ilastego – glaukonitu.
2.
Struktura to najwa niejsza cecha skały okruchowej. Przy określaniu struktury bierze się pod uwagę
następujące kryteria:
Rozmiary ziarn (frakcje) – będące podstawą podziału skał okruchowych
Systematyka skał osadowych okruchowych
Frakcja
Wielkość
okruchów
Psefitowa
( wirowa)
2 mm
Psamitowa
(piaskowa)
Aleurytowa
(mułowa)
Pelitowa
(iłowa)
0.1 – 2 mm
Stopień cementacji
Skały luźne
Skały zwięzłe
Okruchy
Okruchy
Okruchy
Okruchy
nieobtoczone
obtoczone
nieobtoczone
obtoczone
blokowiska,
głazy,
brekcja
zlepieniec
gruz
otoczaki
wirowiec
wiry
piasek
piaskowiec
0.01 – 0.1
mm
(…)
…
Okruchy
Okruchy
Okruchy
nieobtoczone
obtoczone
nieobtoczone
obtoczone
blokowiska,
głazy,
brekcja
zlepieniec
gruz
otoczaki
wirowiec
wiry
piasek
piaskowiec
0.01 – 0.1
mm
< 0.01 mm
muł, less
mułowiec
ił
ilowiec
Odró nienie struktury aleurytowej od pelitowej gołym okiem jest dość trudne. Występujące czasem w
skałach o frakcji aleurytowej domieszki ziarn kwarcu powodują, i świe e powierzchnie mułowców…
… (kierunkową)
Ze względu na stopień wypełnienia przestrzeni skalnej występuje tekstura:
luźna – bez spoiwa,
zbita (masywna) - przestrzenie między składnikami okruchowymi są wypełnione spoiwem,
porowata – pomiędzy składnikami okruchowymi występują wolne przestrzenie.
4. Skład mineralny
W przypadku skał okruchowych o strukturze psefitowej i psamitowej, a więc tych, gdzie gołym okiem
mo emy oddzielić składniki okruchowe od spoiwa, konieczny jest ich oddzielny opis. Składniki materiału
okruchowego to głównie minerały odporne na wietrzenie. Nale ą do nich: kwarc, skalenie (głównie ortoklaz
i plagioklazy kwaśne), łyszczyki (muskowit, rzadziej biotyt, serycyt), oraz okruchy skał.
W zale ności od składu chemicznego wyró nia się następujące rodzaje spoiwa:
Wapniste lub dolomityczne (węglanowe) – zło one z kalcytu…
… np. w iłowcu widoczne są gołym okiem blaszki muskowitu.
Muły i mułowce powstają w środowisku wodnym i składają się w przewa ającej części z pyłu kwarcowoskaleniowego, któremu towarzyszyć mogą łuseczki muskowitu, autogeniczny piryt, substancja organiczna i
minerały ilaste.
5. Nazwę skały tworzy się w zale ności od:
struktury (frakcji) – np. piasek, piaskowiec
rodzaju okruchów – od nazwy skał…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)