clauzula rebus standi
Dwie tendencje:
1) niezmienność zobowiązania (zasada pacta sunt servanda)
2) możliwość modyfikowania świadczenia w przypadkach, gdy w skutek zmiany stosunków społeczno- gospodarczych wykonanie zobowiązania według pierwotnej treści byłoby niesłuszne, ponieważ wyrządzałoby niezawinioną szkodę jednej ze stron lub przysparzało nieuzasadnione korzyści drugiej stronie.
Clausula rebus sic stantibus - wszelkie koncepcje lub rozstrzygnięcia ustawowe, zmierzające do modyfikowania zobowiązania z uwagi na nieoczekiwane zmiany stosunków społecznych. (3571)
Przepis 3571 nie podważa zasady pacta sunt servanda lecz jedynie łagodzi jej ostrość, pozwalając w sytuacjach prawem przewidzianych adaptować zobowiązanie do zmienionych stosunków.
Zakres zastosowania
Przepis 3571 znajduje zastosowanie do cywilnoprawnych zobowiązań powstających z umów. Wyłącza się jego zastosowanie do pozaumownych stosunków zobowiązaniowych.
Przesłanki
Sad może zastosować środki przewidziane w 3571 jeżeli kumulatywnie spełnione zostaną trzy przesłanki:
1) nastąpi nadzwyczajna zmiana stosunków -- przekształcenia stosunków społecznych, a zwłaszcza gospodarczych. Musza mieć charakter nadzwyczajny np. przyrodnicze (nieurodzaj, powódź, surowa zima), społeczne (wojna, strajki, rozruchy) i inne (hiperinflacja, głęboki kryzys gospodarczy)
2) zmiana ta pociąga za sobą nadmierna trudność w spełnieniu świadczenia lub grozi jednej ze stron rażącą stratą -- gdy nadzwyczajna zmiana stosunków wpływa na indywidualna sytuacje strony stosunku zobowiązaniowego w tym sensie ze pociągnie za sobą nadmierna trudność w spełnieniu świadczenia lub grozi jednej ze stron rażącą stratą. Musi istnieć związek przyczynowy.
3) strony nie przewidywalny wpływu nadzwyczajnej zmiany stosunków na zobowiązanie -- przesłanka przewidywalności; przewidywanie wpływu zmiany stosunków na indywidualna zmianie stosunków Decyzje sądu
Jeśli zostaną spełnione przesłanki sąd może wydać nast. orzeczenie:
1) oznaczenie sposobu wykonania zobowiązania (zmiana czasu, miejsca i środków)
2) oznaczenie wysokości świadczenia (podwyższyć/obniżyć wysokość świadczenia dłużnika)
3) rozwiązanie umowy - w tym przypadku może ponadto orzec o rozliczeniu stron
W/w orzeczenia sad wydaje wyłącznie na żądanie strony stosunku zobowiązaniowego (każdy podmiot). Sąd powinien rozważyć interesy obu stron i kierować się zasadami współżycia społecznego. Dopiero w ostateczności powinien orzekać o rozwiązaniu umowy. Orzeczenie sadu modyfikujące albo rozwiązujące umowę ma charakter konstytutywny; jest zdarzeniem cywilnoprawnym.
W razie zbiegu przepisów Art 357
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)