Wybór, powołanie, mianowanie - omówienie

42.Czym charakteryzuje się wybór/powołanie/mianowanie
WYBÓR (art. 73 - 75 k.p.) - nawiązanie stosunku pracy następuje na podstawie wyboru, jeżeli z wyboru wynika obowiązek wykonywania pracy w charakterze pracownika. Ten sposób nawiązania stosunku pracy jest charakterystyczny w prawie samorządowym (ustawa o pracownikach samorządowych z 1990 r. - na podstawie wyboru zatrudnieni: marszałek woj., członkowie zarządu woj. pod warunkiem, że tak stanowi status woj., podobnie starosta, członkowie zarządu powiatu, wójt, burmistrz, prezydent miasta.
Wybór charakteryzuje się dużą stabilnością stosunku pracy (stabilizacja względna - na czas pełnienia mandatu). Stosunek pracy z wyboru rozwiązuje się wraz z wygaśnięciem mandatu. Pracownik, który w związku z wyborem pozostawał na urlopie bezpłatnym, ma prawo powrotu do pracy u pracodawcy, który zatrudniał go w chwili wyboru. Pracodawca jest zobowiązany zatrudnić pracownika na stanowisku równorzędnym pod względem wynagrodzenia z poprzednio zajmowanym, pod warunkiem, że pracownik zgłosi chęć powrotu w ciągu 7 dni od dnia rozwiązania stosunku pracy z wyboru.
POWOŁANIE (art. 68 - 72 k.p.) - stosunek pracy na podstawie powołania może być nawiązany jedynie wtedy, gdy taki tryb wynika z odpowiednich przepisów, np. z ustawy o przedsiębiorstwach państwowych. Powołanie następuje w wyniku decyzji uprawnionego organu i polega na powierzeniu określonych funkcji. Powołanie powinno być dokonane na piśmie. Może być poprzedzone konkursem. Stosunek pracy na podstawie powołania nawiązuje się na czas nieokreślony (wyjątek - gdy pracownik został powołany na czas określony na mocy przepisów szczególnych, wtedy stosunek pracy zawarty jest na okres objęty powołaniem).
K.P. dopuszcza odwołanie pracownika w każdym czasie (nawet gdy pracownik jest chory lub kobietę w ciąży - wtedy okres wypowiedzenia biegnie po upływie choroby, a w przypadku kobiety w ciąży możliwe jej odwołanie pod warunkiem zapewnienia jej innej pracy).
Powołanie jest zawodną podstawą nawiązania stosunku pracy - pracownik nie ma najważniejszych roszczeń, tj. roszczenie o przywrócenie na stanowisko, nawet przy rażąco wadliwym odwołaniu. Przysługuje jedynie roszczenie o odszkodowanie z tytułu wadliwego odwołania. Odwołanie jest równoznaczne z wypowiedzeniem. Odwołanie natychmiastowe (z winy pracownika) jest równoznaczne z rozwiązaniem stosunku pracy bez wypowiedzenia.
Powołanie wiąże się z 2 obszarami zauważalnymi przy odwołaniu:
obszar uprawnień związanych z funkcją
obszar uprawnień związanych ze statusem pracownika
Z dniem odwołania pracownik traci funkcje, kompetencje, choć status pracownika zachowuje przez cały okres wypowiedzenia, tzw. pracownik bez funkcji.
W okresie wypowiedzenia pracownik nie ma obowiązku świadczenia pracy, ale zachowuje prawo do wynagrodzenia.
... zobacz całą notatkę