Zasady konstytucji francuskiej z r. 1791. Opierała się na założeniach Deklaracji, z 1789, która weszła w jej skład jako rozdział wstępny.
Konstytucja podkreślała:
- suwerenność należy do narodu, i do niego należy cała władza
- naród może wykonywać władzę jedynie poprzez delegację, i dlatego deleguje władze ustawodawczą Zgromadzeniu Ustawodawczemu - władzę wykonawczą sprawował król, jego tytuł zmienił się na „króla Francuzów”; mianował ministrów, był nietykalny i nieodpowiedzialny
- jednoizbowe Zgromadzenie Ustawodawcze wybierano na 2 lata w wyborach pośrednich, wprowadzono w nich cenzus wieku i majątku ( jedynie obywatele „czynni” mężczyźni od 25 lat płacący podatek w określonej wysokości); wyłącznie Zgromadzenie miało prawo inicjatywy ustawodawczej; nie mogło w zasadzie usunąć ani króla, ani ministrów za ich politykę
- ministrowie byli odpowiedzialni konstytucyjnie, za naruszenie prawa, sądzeni przez Najwyższy Trybunał Narodowy
- król nie miał inicjatywy ustawodawczej ani prawa sankcji wobec uchwał zgromadzenia, przysługiwało mu weto zawieszające, które mogło być jednak uchylone, w drodze uchwalenia tego samego projektu przez dwie następne legislatywy
- stworzyła podstawę przewagi władzy ustawodawczej nad wykonawczą
Konstytucja jakobińska z 1793 r.
Jakobini po uzyskaniu przewagi w parlamencie w ciągu 3 tygodni wprowadzili uchwalenie nowej konstytucji - 24 czerwca 1793, która nie weszła nigdy w życie, lecz zawierała szereg demokratycznych postanowień.
- postanowienia Deklaracji uległy zmianie, przed zasadą wolności wysunięto zasadę równości wszystkich obywateli; konstytucja gwarantowała, więc prawo do pracy i do opieki publicznej, oraz prawo do wykształcenia
- prawo własności nie zostało określone jako święte i nienaruszalne
- za najświętsze prawo ludu konstytucja uznała prawo oporu - prawo do powstania przeciwko rządowi naruszającemu prawo
- cała władza spoczywać miała w ręku jednoizbowego Ciała Ustawodawczego, wybieranego na okres roku w sposób demokratyczny w wyborach powszechnych, równych, bezpośrednich i jawnych; prawo wyborcze mieli mieć wszyscy mężczyźni od 21 roku życia; wybory miały mieć charakter kolektywny - na zebraniach pierwiastkowych, gromadzących po 200-600 wyborców, miano wybierać publicznie posłów do ciała Ustawodawczego
- funkcje wykonawcze miała sprawować Rada Wykonawcza, podporządkowana Ciału Ustawodawczemu, złożona z 24 członków, powoływanych przez Ciało Ustawodawcze na 2 lata, co roku połowa jej składu miała ustępować
- zasadę reprezentacji połączono z formami demokracji bezpośredniej, wyraziło się to w przyznaniu szerokich uprawnień zebraniom pierwiastkowym, miały brać bezpośredni udział w ustawodawstwie
(…)
… cesarstwa i uchwalił nową konstytucję, na tron powołując Ludwika XVIII, brata ściętego Ludwika XVI. Ten konstytucję Senatu odrzucił jako stojącą na gruncie zasady suwerenności ludu i nadał ( oktrojował) nową, zredagowaną przez siebie Kartę Konstytucyjną.
- formalnie nawiązywała do niektórych urządzeń przedrewolucyjnych, przez odrzucenie teorii suwerenności ludu, przywrócenie niektórych instytucji…
…
- ograniczyła powszechność wyborów powracając do cenzusu majątkowego i podnosząc cenzus wieku
- Inicjatywa ustawodawcza należała tylko do Rady Pięciuset, Rada starszych mogła ustawę zatwierdzić w całości lub odrzucić, nie mogła wprowadzać poprawek
- władzę wykonawczą miał Dyrektoriat 0 kolegium złożone z 5 dyrektorów, wybierani na 5 lat, co roku zmieniał się jeden, wyboru 1 dokonywała, co roku Rada Starszych…
… francuska z r. 1830.
Była wynikiem rewolucji lipcowej, przyjęta i ogłoszona przez Ludwika Filipa
- formalnie charakter konstytucji oktrojowanej, jednak w rzeczywistości opracowana została przez Izbę Deputowanych, weszła w życie na podstawie paktu między królem a Izbą
- w głównej części była powtórzeniem Karty z 1814, jednak wprowadziła zmiany
- zniesiony został wstęp do konstytucji, w którym król powoływał się na prawo boskie; obecnie król był monarchą prowadzonym na tron zgodnie z zasadą suwerenności ludu
- biały sztandar królewskim zastąpiono sztandarem trójkolorowym ( biały, niebieski, czerwony) używanym za czasów rewolucji
- Z Izby Parów usunięto członków dziedzicznych, co zapewniło przewagę mieszczan w tej Izbie, system wyborczy do Izby Deputowanych uległ zmianie przez obniżenie cenzusu majątkowego…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)