To tylko jedna z 11 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Wstęp do prawoznawstwa
Odpowiedzi do pytań egzaminacyjnych 2011
1. Pojęcie prawa w koncepcjach prawno-naturalnych, pozytywistycznych, psychologicznych i w realizmie prawniczym
Koncepcja prawno-naturalna jest najstarszą historycznie koncepcją pojmowania prawa. Opiera się na tezie, że prawo natury jest niezależne od czasu, przestrzeni i woli ludzi. Jest założone w porządku świata, istnieje obiektywnie i niezmiennie. Człowiek podlega normom prawa natury, ale ich nie tworzy. Źródłem prawa natury jest - w różnych koncepcjach - społeczeństwo, człowiek i autorytet absolutny, czyli Bóg. Prawo natury jest wzorcem dla prawa tworzonego przez państwo. Prawodawca powinien odkrywać prawa natury i tworzyć na tej podstawie słuszne, sprawiedliwe prawo pozytywne. Koncepcje prawa natury są bardzo zróżnicowane, posiadają wersje religijne i laickie, upatrują źródła norm w istotach nadprzyrodzonych albo w naturze człowieka i społeczeństwa. Współcześnie formułowane są koncepcje prawa natury o zmiennych treściach.
Koncepcja pozytywistyczna ukształtowała się w XIX wieku, wraz z pozytywizmem filozoficznym. Pozytywizm prawniczy opiera się na tezie, że prawo jest wytworem władczej działalności organów prawotwórczych państwa i obowiązuje niezależnie od tego, czy jest oceniane jako sprawiedliwe i moralne. Wyraża wolę suwerennego prawodawcy. Normy te są zabezpieczone przez możliwość użycia aparatu przymusu państwa. Organy stosujące prawo wykonują wolę racjonalnego prawodawcy , podejmując decyzje indywidualnie i konkretne na podstawie norm prawnych generalnych i abstrakcyjnych. Działają w oparciu prawa wytworzonego przez pracodawcę.
Psychologiczny aspekt prawny związany jest z funkcją ochronną oraz wychowawczą prawa. Funkcja ochronna prawa zapewnia bezpieczeństwo biologicznej egzystencji. Prawo ma tworzyć warunki koegzystencji i dialogu w relacjach społecznych, gwarantować poszanowanie życia, zdrowia, własności itp., a także być organizatorem struktury socjopolitycznej społeczeństwa. Funkcja wychowawcza natomiast promuje określone wartości moralne, takie jak sprawiedliwość, równość i szacunek. Tym samym pod względem psychologicznym prawo gwarantuje człowiekowi spokój wewnętrzny, gdyż ma on przekonanie, iż zagrażanie jego życiu nie jest bezkarne, ale również poucza, iż człowiek nie może czynić wszystkiego, czego chce. Realizm prawniczy zyskał duże znaczenie w XX wieku, szczególnie w naukach amerykańskich. Prawo, jako jedna z wielu instytucji działających w społeczeństwie powinno być poznawane . Należy badać praktykę prawną i jej prawidłowości oraz prawo realnie kształtujące przesłanki decyzji sądów a nie „prawo w książkach”. Zachowania sędziów, legislatorów i urzędników państwowych powinno badać się z wykorzystaniem metod empirycznych, gdzie potrzebne są narzędzia socjologii i psychologii.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)