Współpraca niemiecko-radziecka w Europie w latach 1918-1941
16 IV 1922 roku szefowie spraw zagranicznych Rosji radzieckiej- Cziczerin i republiki Weimarskiej podpisali w Rapallo układ na mocy, którego obie strony wznawiały stosunki dyplomatyczne oraz przewidujący wzajemne zrzeczenie się odszkodowań za straty wojenne obu państw i ich obywateli. Płaszczyzną porozumienia, była wrogość wobec traktatu wersalskiego. Porozumienie to zapoczątkowało bliską współpracę niemiecko- radziecką. W X 1925 r. przedstawiciele obu państw podpisali układ gospodarczy, na mocy, którego Moskwa otrzymała pożyczkę w wysokości 106 mln marek. Z kolei 24 IV 1926 r. zawarto w Berlinie traktat o przyjaźni, zacieśniający więzi łączące ZSRR i Republikę Weimarską oraz proklamujący zasadę tzw. przyjaznej neutralności we wzajemnych stosunkach. Dla Niemców szczególne znaczenie miała pomoc Rosjan w obchodzeniu ograniczeń narzuconych im w sferze militarnej przez traktat wersalski. Moskwa zgodziła się bowiem na wykorzystanie przez Niemcy radzieckich poligonów wojskowych oraz budowanie fabryk produkujących nowoczesna broń (w tym czołgi i samoloty). Berlin rewanżował się wszechstronną pomocą techniczną, która niosło ponad 2 tys. niemieckich specjalistów przybyłych do ZSRR po podpisaniu układu w Rapallo. Radzieccy oficerowie studiowali tez w niemieckich akademiach wojskowych. Dojście Hitler do władzy w Niemczech popsuło stosunki niemiecko- radzieckie. Przynajmniej na poziomie propagandowym. VII kongres Międzynarodówki Komunistycznej obradujący w VIII 1935 r. w Moskwie potępił Japonię i Niemcy jako „podżegaczy wojennych”. W 1936 r. podpisany został przez Niemcy, Japonie i następnie Włochy pakt antykominternowski. Wymierzony przeciw ZSRR. Na wiosnę 1939 r. zarysował się stopniowy zwrot w stosunkach niemiecko- radzieckich. Stalin był coraz bardziej rozczarowany polityka Zachodu, w referacie na XVIII zjeździe partii komunistycznej 10 III 1939 r. wspomniał, że ZSRR nie ma zamiaru „wyciągać kasztanów z ognia” dla WB i Francji. W Berlinie odczytano to jako sygnał zamiaru polepszenia stosunków z III Rzeszą. Po przyłączeniu Kłajpedy do Niemiec Litwinow przyjął propozycje ambasadora III Rzeszy w Moskwie Schulenburga, aby powstrzymać ataki prasowe na przywódców obu państw. Innym sygnałem zwrotu była dymisja Litwinowa, którego zastąpił Mołotow. Przystąpiono do rozmów, 19 VIII podpisany został niemiecko- radziecki układ handlowy, ale Stalin zwlekał z zawarciem porozumienia politycznego. 23 VIII w Moskwie zawarty został pakt o nieagresji zwany paktem Ribbentrop- Mołotow.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)