Pi_at-Borcuch. Notatka składa się z 1 strony.
Właściwości wskaźników społecznych Zastanawiając się nad właściwościami interesujących nas wskaźników, trzeba uwzględnić co najmniej
dwa istotne aspekty:
a) c z y m te wskaźniki powinny być oraz
b) czemu mają one służyć.
Brak jednomyślności w interpretacji wspomnianych aspektów powoduje oczywiście, że opinie na
temat właściwości wskaźników społecznych są zróżnicowane, chociaż dają się także zauważyć pewne
zbieżności w wypowiedziach teoretyków i praktyków. Teoretycy szczególnie mocno akcentują np.
takie właściwości wskaźników, jak: możliwość długotrwałej obserwacji oraz sprowadzalność do
teoretycznych konstrukcji modelowych. Natomiast praktycy szczególnie cenią sobie polityczną
przydatność wskaźników, czyli możliwość przekładania na język codziennej działalności w sferze
społeczno-politycznej oraz ich „plastyczność", czyli łatwość przystosowywania do doraźnych celów46.
Ponadto niekiedy chodzi im może nie tyle o to, „czemu", ile raczej „komu" dane wskaźniki mogą
służyć.
Jednak mimo różnic co do tego, jakie właściwości powinny charakteryzować wskaźniki społeczne,
istnieje na ogół zgoda odnośnie do pewnych cech. Otóż przyjmuje się, że wskaźniki te, sygnalizując
zarówno obiektywne, jak i subiektywne właściwości badanych przedmiotów lub zjawisk, powinny:
a) charakteryzować całość danego zbioru, a nie tylko jego część;
b) być wielowymiarowe w tym znaczeniu, aby pozwalały one na różne analizy ilościowe
odzwierciedlające przeróżne „miary" badanych tworów rzeczywistości społecznej;
c) nadawać się do rozłożenia na takie części składowe, jakie wynikają z przesłanek teoretycznych,
społecznych, regionalnych, politycznych itp., ponieważ tylko na tej drodze można w pełni wydobyć
zawarte w nich dane;
d) być porównywalne w c za s i e, czyli pionowo, co umożliwia badanie zarówno krótko-, jak i
długoterminowych tendencji rozwojowych i przeobrażeń społecznych;
e) być porównywalne regionalnie, czyli poziomo, co umożliwia analizę różnych struktur, jakie istnieją
w poszczególnych regionach. Oczywiście wspomniane właściwości wskaźników społecznych, co do
których istnieje zgoda, nie wyczerpują wszystkich związanych z nimi problemów, ale wydaje się, że
uwzględniają te najważniejsze i dlatego też zasługują na naszą uwagę.
Zauważmy nadto, że interesujące nas wskaźniki powinny być zawsze relatywizowane do konkretnych
warunków społeczno-ekonomicznych i kulturowych tych społeczeństw, do których chcemy je
zastosować. Dla zilustrowania tego posłużmy się następującym przykładem: duża
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)