Wietrzenie
Obejmuje wszelkie
niskotemperaturowe zmiany,
jakim ulegają na
powierzchni Ziemi minerały
i skały pod wpływem
czynników fizycznych lub
chemicznych
Czynniki wietrzenia
chemicznego:
atmosfera, hydrosfera,
biosfera,
antropopresja
kategorie wietrzenia w wyniku wietrzenia tworzą się:
-minerały chemicznie niezmienione
-minerały chemicznie zmienione
(nierozpuszczone i rozpuszczone)
-zwietrzelina rezydualna – eluwium.
Przemiany chemiczne:
Rozpuszczanie
Hydratacja
Hydroliza
Utlenianie
–
Karbonatyzacja
Dekarbonatyzacja
Parametr Kx Perelmana –
współczynnik migracji wodnej
- oparty na porównaniu
przeciętnego chemizmu skał
regionu ze składem
chemicznych suchej masy
pozostałej po odparowaniu
wód rzecznych tego regionu
Transport
Koncentracja pierwiastków
Rozdział fizyczny – gęstościowy
(np. kasyteryt, wolframit, chromit,
monacyt (lantanowce, tor), cyrkon,
paltynowce, złoto)
Rozdział fizyczny – odporność na
ścieranie
Rozdział chemiczny –
rozpuszczanie i strącanie (rola
war. fiz-chem. i chem. podłoża.
Podział produktów wietrzenia wg
Goldschmidta 1937,
Rezystaty
Hydrolizaty
Oksydaty
Precipitaty
Ewaporaty.
+
Rankama i Sahama
Reduzaty
Biolity
Biosfera – gromadzi niektóre
pierwiastki, stymuluje wietrzenie.
Makroelementy (biofilne, jak C, H,
O, N, S, zwierzęce – Ca, P, F, Fe),
Si – skrzypy – mat. ścierne, i
mikroelementy (B, Mo, Mn, Co, Cu,
Se),
Hg – niektóre bakterie,
Rola siarki, Al jako trucizna.
Roczne cykle biogeochemiczne - nagromadzanie lub
deficyt pierwiastków w określonych środowiskach
czy poziomach glebowych. Do gleby dostają się
pierwiastki poprzez asymilacje z atmosfery.
Biogeochemiczne poszukiwania złóż (Cu, Zn, Pb,
Ni)
Niektóre rośliny są pierwiastkowymi endemitami –
geobotaniczne metody poszukiwania złóż – Armeria
maritima subsp. halleri (cynk, G. Śląsk), Eriogonum
ovalifolium (srebro, Am. Pn.).
Stężenie i koncentracja (więcej niż w otoczeniu).
Skały pochodzenia organicznego
- węgle (popiół „zewnętrzny” - z cząstek
mineralnych osadu i gleby, popiół „wewnętrzny” –
subst. zaasymilowane lub uformowane przez
rośliny),
- torf, węglowodory, wapienie, diatomity,
spongiolity i gezy
Skały organogeniczne
–
wapienie, siarka, baryt, celestyn, H2S, SOx w
okolicach Tarnobrzega
–
rudy darniowe – bakterie żelaziste,
–
miedz rodzima i siarczki miedzi - bakterie
–
cynk, ołów, miedz (słodkowodny glon
Spirogyra)
–
guano (ptasie, ssaków np. nietoperze – zapis
zmian środowiskowych C3 i C4 Sri Lanka)
–
antropogeniczne (wysypiska śmieci, odpady)
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)