To tylko jedna z 11 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
1 WIETRZENIE Wietrzenie jest to rozpad mechaniczny i rozkład chemiczny skał pod wpływem czynników egzogenicznych (np. insolacji, wody, powietrza, świata organicznego). W zaleŜności od czynników biorących udział w procesie, wyróŜniamy: Wietrzenie fizyczne (mechaniczne) – następuje rozpad skał, które ulegają kruszeniu i dezintegracji, ale bez zmiany składu chemicznego. Wietrzenie chemiczne – następuje rozkład skał – zmienia się skład chemiczny substancji mineralnych w skale Wietrzenie zachodzi na powierzchni skorupy ziemskiej i w płytkiej strefie przypowierzchniowej, w której zaznacza się oddziaływanie słońca, atmosfery i wody. Jest to strefa wietrzenia. Strefa wietrzenia sięga do głębokości kilku, najwyŜej kilkunastu metrów; kończy się występowaniem zwierciadła wody podziemnej. Jej głębokość zaleŜy od budowy geologicznej, klimatu i głębokości wód gruntowych. W wyniku rozdrobnienia materiału (skał) i przeobraŜeń chemicznych część okruchów i substancji rozpuszczonych zostaje odprowadzona z miejsc wietrzenia, a część pozostaje na miejscu jako zwietrzelina (rezyduum zwietrzelinowe - eluwium) Wietrzenie zmniejsza spoistość skał i umoŜliwia oddziaływanie innych czynników geologicznych, a przede wszystkim wodzie płynącej i grawitacji. Czynniki te usuwają produkty wietrzenia i umoŜliwiają stałe oddziaływanie czynników wietrzenia na odsłoniętą skałę. 2 Na wietrzejących skałach tworzy się pokrywa zwietrzelinowa (regolit). Gdy wietrzeniu ulega powierzchnia pozioma, produkty wietrzenia pozostają na miejscu, lub mogą być transportowane przez wody płynące, wiatr czy lodowiec. Produkty wietrzenia fizycznego są najczęściej transportowane grawitacyjnie po stoku. Grubo ść zwietrzeliny , która pokrywa skałę zaleŜy od tempa wietrzenia i szybkości usuwanych produktów. W klimacie gorącym i wilgotnym grubość zwietrzeliny na płaskich obszarach moŜe dochodzić do 100 m. Wietrzenie odgrywa ogromną rolę w krąŜeniu pierwiastków w przyrodzie. Potas, sód, magnez, wapń, fosfor, Ŝelazo i inne pierwiastki uwalniane ze skał ogniowych przenoszone są
(…)
… pod wpływem H2O i CO2 , (zachodzi tu
hydroliza – rozkład pod wpływem wody i karbonatyzacja).
Produktem są minerały ilaste, np kaolinit. Proces prowadzący do jego powstania nazywamy
kaolinizacją.
Podlegają mu przede wszystkim skalenie:
4K[AlSi3O8] + 4H2O + 2CO2
ortoklaz
Al4[Si4O10(OH)8] + 2K2CO3 + 8SiO2
kaolinit
Kaolinit jako nierozpuszczalny pozostaje na miejscu wietrzenia, tworząc pokrywy.
Hydratacja polega…
… organicznej.
Produkty wietrzenia chemicznego na lądzie, w klimacie wilgotnym i gorącym - skały
alitowe: lateryt, boksyt, terra rosa zostały omówione w temacie „Skały osadowe”
11
…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)