To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
WYKŁAD- GEOMORFOLOGIA ( dr Jan Klementowski ) II rok WYKŁAD 1 (15.11.2008r.) GEOMORFOLOGIA - to nauka o formach i procesach, które kształtują powierzchnię Ziemi. Termin powstał ok. 150 lat temu we Wrocławiu. Opisuje relacje pomiędzy geologią a kształtem powierzchni Ziemi. Procesy egzogeniczne - związane z energią słoneczną Procesy endogeniczne - związane z wnętrzem Ziemi
Rzeźba Ziemi jest wynikiem ścierania się tych procesów (sił).
Powierzchnia Ziemi jest stykiem litosfery, atmosfery i hydrosfery.
DENUDACJA - zespół wszystkich procesów, które ścierają powierzchnię Ziemi.
Do procesów denudacyjnych zaliczamy WIETRZENIE.
WIETRZENIE - przystosowanie się powierzchni Ziemi do aktualnie panujących warunków fizycznych. ROZPAD SKAŁY - obejmuje procesy wietrzenia fizycznego, zmiana zwięzłości skały. ROZKŁAD SKAŁY - osłabienie zwięzłości skały pod wpływem przemian chemicznych.
Podstawowe typy wietrzenia fizycznego : INSOLACJA - poddanie skały działaniu gradientu termicznego, powstają makronaprężenia, które osłabiają zwięzłość skały. WIETRZENIE MROZOWE - zamarzanie wody w środku skały. (woda przy zamarzaniu zwiększa swoją objętość o 9%; przy -20 o C lód rozszerza się najbardziej-wywiera największe ciśnienie) EKSFOLIACJA - zlistkowanie lub wietrzenie listkowe, nagrzane słońcem wnętrze skały, chłodno na zewnątrz powoduje „łuszczenie” się skały- najbardziej podatne są piaskowce i granity. WIETRZENIE SOLNE - fizyczne oddziaływanie krystalizujących soli, a siły są porównywalne z siłami zamrozu. Sole mogą pochodzić z podsiąku kapilarnego wody z gruntu, jeśli woda jest silnie zmineralizowana, powoduje wytrącenie soli. Eksudacja - wietrzenie solne
-sole magnezowe, sodowe, potasowe Eflorescencja - wykwity soli
WIETRZENIE ZWIĄZANE Z MINERAŁAMI ILASTYMI , które mają zdolność przyswajania wody, w związku z tym zwiększa się również objętość skały i następuje rozpad. DEFLOKULACJA - wietrzenie ilaste, jest to proces, który może się cofnąć (z sieci krystalograficznej minerału ilastego odparowują i skała się kurczy)
Wietrzenie chemiczne - zmiany chemiczne minerałów skały (rozkład skały). Podstawowe typy wietrzenia chemicznego : Podstawowym czynnikiem wietrzenia chemicznego jest woda , która jest silnie nasycona gazami CO 2 , Cl, SO X oraz zanieczyszczonej atmosfery. PROCES HYDROLIZY - wietrzenie w formie jonowej skaleni
2 KAlSi 3 O 8 + 2 H + + 2 OH - → 2 HAlSi 3 O 8 + 2 KOH Skaleń potasowy glinokrzemiany wodorotlenek potasu
(…)
… pomiarów przyrostów porostów.
KASZA GRANITOWA- zwietrzelina granitowa (fizyczna i chemiczna).
Wietrzenie jest procesem przygotowawczym do tworzenie rzeźby. Samo wietrzenie nie daje rzeźby, potrzebny jest proces usunięcia zwietrzeliny.
Powstanie torów??(skałek??); (ostańce denudacyjno-wietrzeniowe)
50-60 mln lat- trzeciorzęd, intensywne wietrzenie wzdłuż ciosów, silne wietrzenie chemiczne (głębokie…
… tego procesu powstaje nowy minerał - KAOLONIT:
2 HAlSi3O8 + 9 H2O → Al2Si2O5(OH)4 + 2 H4SiO4 Kaolinit
Skalenie przechodzą w minerały ilaste.
HYDRATACJA- uwodnienie; zwiększenie objętości 60%-110%
CaSO4 + 2 H2O ↔ CaSO4 * 2 H2O
Anhydryt gips
2 Fe2O3 + 3 H2O ↔ 2 Fe2O3 * 3 H2O
Hematyt-czerwony limonit-żółty
UTLENIENIE (zwiększenie wartościowości)
Fe2+ → Fe3+ Niektóre fazy wietrzenia chemicznego zwiększają objętość o ponad 400%.
PROCES KRASOWIENIA
CaCO3 + H2CO3 ↔ Ca(HCO3) 2 Wodorowęglan wapnia - ta sól ma dużą rozpuszczalność- 1,66g/l
Krystalizacja soli:
najgroźniejszymi solami są łatwo rozpuszczalne sole (siarczany).
sole w których skład wchodzi kation - kydrety ??
REGOLIT- zwietrzelina przemieszczona (ex situ)
SAPROLIT- zwietrzelina nie przemieszczona ( in situ)
CORE STONE - fragmenty skały litej…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)