To tylko jedna z 5 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
WIETRZENIE
Wietrzenie to proces prowadzący do rozpadu lub rozkładu skały
RODZAJE WIETRZENIA
WIETRZENIE CHEMICZNE
WIETRZENIE FIZYCZNE =
v UTLENIANIE (OKSYDACJA)
MECHANICZNE
v UWODNIENIE
v INSOLACJA
v ROZPOUSZCZANIE
v ZAMRÓZ (MROZOWE)
v UWĘGLANIE
v SKAŁ ILASTYCH
(KARBONATYZACJA)
v SOLNE
WIETRZENIE BILOGICZNE
Wietrzenie fizyczne – polega na rozpadzie skał na bloki, gruz, głazy, żwiry, piaski bez
zmiany ich składu chemicznego.
Insolacja – polega na rozpadzie skał pod wpływem gwałtownych zmian temperatury.
Minerały budujące skały różnie reagują na zmiany temperatury – jedne szybciej a inne
wolniej kurczą się i rozszerzają. To prowadzi do pękania a następnie rozpadu skał. Ten typ
wietrzenia występuje na terenach o dużych dobowych amplitudach temperatury – np. pustynie
kamieniste.
Zamróz (wietrzenie mrozowe) = kongelacja – typ wietrzenia fizycznego polegający na
rozpadzie skał przez wodę, która wpływa w szczeliny skalne, zamarza powiększając swą
objętość i rozsadza skałę. Ten typ wietrzenia występuje na obszarach, gdzie temperatura waha
się w granicach 0°C. Np. w górach, w klimatach umiarkowanych zimą i subpolarnym.
Wietrzenie skał ilastych – skały ilaste chłoną wilgoć (opady) i pęcznieją (są tak
drobnoziarniste, że nie przepuszczają wody tylko ją absorbują). W czasie suszy woda paruje a
ziemia pęka – powstają szczeliny z wysychania. Skały wietrzeją. Występuje np. w Iraku
Wietrzenie solne = eskudacja – polega na rozsadzaniu skał przez krystalizację soli z
roztworów (wody mineralne), krążących w szczelinach skalnych, na skutek parowania wody.
Inną postacią tego procesu jest krystalizacja soli mineralnych na powierzchni gruntu.
Mineralne wody podziemne parują przy wysokich temperaturach a sól, która się wytrąca na
skutek parowania wody osadza się na powierzchni Ziemi. Ten typ wietrzenia występuje np. w
Dolinie Śmierci w USA
Wietrzenie chemiczne polega na rozkładzie skał. Dochodzi do zmiany składu chemicznego
skały na skutek działalności wody zawierającej gazy – O, N, CO2, N2O2, Cl. Intensywność
tego wietrzenia wzrasta wraz ze wzrostem temperatury oraz stopniem rozdrobnienia i
porowatości skały. Do rodzajów tego wietrzenia zaliczamy:
Utlenianie = oksydacja – polega na łączeniu się związków chemicznych z tlenem
atmosferycznym np. siarczki przechodzą w siarczany, tlenki w dwutlenki itp. Skutkiem tego
typu wietrzenia często jest zmiana zabarwienia skały np. żelaza, miedzi
Rozpuszczanie – polega na łączeniu się minerałów z wodą i doprowadzeniu ich do roztworu.
Tego typu wietrzeniu ulegają głównie sole.
Uwęglanowienie = karbonatyzacja – polega na rozpuszczaniu minerałów (głównie skał
węglanowych) przez wodę przy udziale CO2. Skutkiem tego typu wietrzenia jest wzbogacanie
związków chemicznych w węgiel np. diopsyd ulega przemianie w dolomit
PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com
Uwadnianie - polega na łączeniu się minerałów z wodą np. hematyt przechodzi w limonit a
anhydryt w gips
Wietrzenie biologiczne – jest połączeniem wietrzenia
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)