To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Umyślność i nieumyślność. Tu jest kłopot terminologiczny. Pojęcie umyślności/ nieumyślności odnosi się gruncie KK do popełnienia czynu, a nie do winy (ale i tak mówi się o winie umyślnej: 1. bo tak się przyjęło; 2. bo kryterium umyślności popełnienia czynu jest treść zamiaru sprawcy). Ustawa stanowi, że wszystkie czyny zabronione można popełnić umyślnie, przy czym: a) zbrodnie popełnia się wyłącznie umyślnie; b) występki można popełnić także nieumyślnie, o ile ustawa tak stanowi. Stąd mówi się także o typach przestępstw umyślnych i nieumyślnych (umyślność/ nieumyślność jako atrybut czynu, a nie winy - normatywiści skaczą z radości). Formy umyślności. Czyn zabroniony jest popełniony umyślnie (tzn. mamy do czynienia z przestępstwem umyślnym), jeśli sprawca ma zamiar jego popełnienia, tzn. chce go popełnić (zamiar bezpośredni) lub przewidując możliwość jego popełnienia, godzi się na to (zamiar ewentualny). Zamiar sprawcy może się zmienić w trakcie popełniania czynu. Zamiar bezpośredni. Zamiar bezpośredni ( dolus directus ) polega na tym, że sprawca chce popełnić czyn zabroniony. A chce go popełnić tylko wtedy, gdy podejmuje świadomy akt woli dotyczący zachowania objętego stroną przedmiotową czynu zabronionego (tzn. zamierza coś zrobić i jednocześnie wie, że to jest karnie bezprawne). Nieświadomość tego, że czyn objęty aktem woli wypełnia znamiona czynu zabronionego wyłącza zamiar bezpośredni (a tym samym w ogóle wyłącza umyślność). Akt woli (zamiar,„chcenie” z art. 9 KK) nie jest tożsamy z aktem uczucia (tzn. z pragnieniem; np.: X może pragnąć dać szefowi w ryj, ale nie zamierza tego zrobić bo mu zabrania prawo; Ż nie chce, ale musi zabić kochanego brata Ę, bo mafijne porachunki są ważniejsze niż sentymenty.) ani nie zależy od motywacji. Zamiar kierunkowy. Do znamion niektórych typów przestępstw należy zamiar kierunkowy ( dolus coloratus ), łączący bezpośredniość zamiaru z jego szczególną motywacją. Chodzi tu o przestępstwa tzw. kierunkowe; dokonywane `w celu' lub `z powodu' (np. w celu przywłaszczenia , z powodu przynależności etnicznej, narodowej lub rasowej , w celu osiągnięcia korzyści majątkowej , w celu zmuszenia , w celu rozpowszechniania etc.). Zamiar nagły i przemyślany. Zamiar przemyślany ( dolus preameditatus ) ma to do siebie, że został podjęty po głębszym namyśle obejmującym zarówno cel, jaki i sposób realizacji. Jego przeciwieństwem jest zamiar nagły ( dolus repentinus ) podjęty pod wpływem określonego bodźca (impulsu) i natychmiast wykonany. Rozróżnienie zamiaru nagłego i przemyślanego ma niejakie znaczenie przy kwalifikacji prawnej zabójstw. Z reguły uważa się, że zamiar przemyślany stanowi cięższą postać winy, od reguły są jednak wyjątki (SN: podjecie zamiaru nagłego może świadczyć o silnej złej woli oraz niebezpiecznych cechach osobowości sprawcy) i oceniając `ciężar' winno się brać pod uwagę nie tylko kryterium
(…)
… przebiega przez jezdnię na czerwonym świetle, wiedząc, ze może spowodować wypadek komunikacyjny ale sądząc, ze go nie spowoduje (`zdążę przed tym tirem'), choć nie ma żadnych przesłanek, by tak sądzić. Niedbalstwo. Niedbalstwo polega na tym, ze sprawca nie przewiduje możliwości popełnienia czynu zabronionego, choć mógł i powinien tę możliwość przewidzieć. Możność i powinność przewidywania warunkuje winę…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)