WINA Przestępstwem jest tylko czyn zawiniony. Cechy przestępstwa: 1. Możliwość przypisania przestępcy winy (czyn musi być zawiniony ) Przestępstwem jest tylko czyn zawiniony. Jak stwierdza art. 1 § 3 KK: „ nie popełnia przestępstwa sprawca czynu zabronionego, jeżeli nie można mu przypisać winy w chwili czynu” Wina zachodzi wtedy, gdy możemy sprawcy postawić zarzut z popełnienia danego czynu zabronionego. Okoliczności wyłączające winę: - niepoczytalność sprawcy (art. 31 KK) - błąd (art. 28 - 30 KK) - działanie na rozkaz (art. 318 KK) - stan wyższej konieczności (art. 26 § 2 KK) Wina jest sumą przesłanek , które muszą być spełnione, by sprawca mógł ponieść odpowiedzialność karną. Ustalając, że oskarżony jest winien stwierdzamy, że to właśnie on jest sprawcą danego czynu, że czyn jest bezprawny, że między zachowaniem się sprawcy a skutkiem zachodzi związek przyczynowy, że sprawca działał umyślnie lub nieumyślnie, że sprawca w chwili czynu był poczytalny. Wina w procesie karnym materialnym jest personalną (a więc zaadresowaną do konkretnej osoby) zarzucalnością popełnionego czynu. Granice tej zarzucalności określa ustawa, ustanawiając przesłanki winy i wskazując okoliczności wyłączające winę. Podstawą przypisania winy jest stwierdzenie umyślności bądź nieumyślności popełnienia czynu (art. 9 kk) tzw. Strona podmiotowa przestępstwa - zamiar popełnienia przestępstwa ( przy przestępstwach umyślnych) albo lekkomyślność lub niedbalstwo ( przy przestępstwach nieumyślnych ). Wskazane w art. 9 KK postacie strony podmiotowej przestępstwa nazywa się często „formami winy”. Umyślność i nieumyślność nie są obecnie samodzielnymi aktami zawinienia. Konieczne jest ustalenie, że chodzi o osobę zdolną do ponoszenia winy, tzn. osobę, która osiągnęła określony wiek. Istnieją też przesłanki negatywne, czyli okoliczności wyłączające winę : niepoczytalność sprawcy, błąd, działanie na rozkaz, stan wyższej konieczności. Brak którejkolwiek z przesłanek pozytywnych lub występowania przesłanki negatywnej powoduje, że osobie, która popełniła dany czyn, nie można zrobić z jego popełnienia zarzutu. Wina w prawie karnym jest personalną ( a więc zaadresowaną do konkretnej osoby ) zarzucalnością popełnionego czynu. Granice tej zarzucalności określa ustawa, ustanawiając przesłanki winy i wskazując okoliczności wyłączające winę. Art. 9. § 1. Czyn zabroniony popełniony jest umyślnie, jeżeli sprawca ma zamiar jego popełnienia, to jest chce go popełnić albo przewidując możliwość jego popełnienia, na to się godzi.
(…)
… motywacyjnego.
Zamiar bezpośredni jest z reguły bardziej naganny niż zamiar ewentualny, a w obrębie zamiaru bezpośredniego - premedytacja uzasadnia zarzut cięższy. Przy lekkomyślności i niedbalstwu stopniowaniu podlegają nie tylko normatywne elementy tkwiące w tych formach winy ( rozmiary naruszenia zasad ostrożności, liczba naruszonych zasad ), ale również elementy psychologiczne ( świadomość sprawcy, jego wiedza i przygotowanie, z którymi wiąże się możliwość przewidywania ). Można więc mówić o stopniach lekkomyślności i niedbalstwa.
Konieczność stopniowania winy wyraźnie wskazuje też kodeks, wymagając do zastosowania warunkowego umorzenia postępowania, aby społeczna szkodliwość czynu i wina sprawcy nie były znaczne ( art. 66 ), a jeszcze wyraźniej w art. 53 § 1, gdzie ustawodawca uznaje za ogólną…
… ( wina prawna ) - zasada odpowiedzialności za konkretny czyn zabroniony.
Art. 9 § 1
Treścią winy umyślnej jest zamiar popełnienia czynu zabronionego, występującyw dwóch formach. Dwie formy umyślności:
- zamiar bezpośredni - dolus directus
- zamiar ewentualny ( zwany też wynikowym ) - dolus eventualis
Art. 9 § 2
Formy nieumyślności:
Brak zamiaru > nie ma odniesienia do przeżyć intelektualnych…
… jako:
Zamiar bezpośredni (dolus directus) - sprawca chce popełnić czyn zabroniony; ( zrealizować rzeczywistość objętą znamionami jego strony przedmiotowej ) zamiar bezpośredni relatywizujemy do czynu zabronionego, gdyż dopiero istnienie zamiaru i innych warunków winy przekształca czyn zabroniony w przestępstwo. Jest aktem woli, którego istnienie uwarunkowane jest świadomością. Zachodzi wtedy, gdy sprawca…
…, choć zdolny był do opowiedzenia się po stronie prawa.
Wina jest węzłem psychologicznym, który należy każdorazowo rozsupłać.
Teorie winy
Teorie psychologiczne - wina jest nagannym stosunkiem psychiki człowieka do zrealizowanego przezeń czynu zabronionego.
Teorie psychologiczne bazowały na przestępstwach umyślnych.
Teorie normatywne - normatywizm ograniczony. Wina to zarzucalność aktu woli sprawcy…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)