To tylko jedna z 5 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Pi_at-Borcuch. Notatka składa się z 5 stron.
TYPY BADAŃ Badania we wszystkich naukach, a w tej mierze i w naukach społecznych, są inspirowane przez liczne i
różnorodne potrzeby. Z tego względu istniejące potrzeby zredukujemy do dwóch zasadniczych typów,
którym odpowiadają określone typy badań. Pierwszy z nich łączy się z potrzebami o charakterze
teoretycznym lub p o z n a w c z y m, czyli obejmuje wszystkie te potrzeby, jakie wiążą się z rozwojem
danej nauki. Drugi — łączymy z kolei z różnorodnymi potrzebami praktyki.
Koncentrując naszą uwagę na wspomnianych typach potrzeb możemy wskazać na odpowiadające im
typy badań. Na tej zasadzie wyróżniamy więc badania: poznawcze, nazywane niekiedy badaniami
podstawowymi, obejmujące problemy metodologiczne, problemy związane z dalszymi uogólnieniami
dotychczasowych osiągnięć poznawczych itp. problemy ważne dla rozwoju każdej nauki oraz dla
potrzeb praktyki, związane z istniejącymi możliwościami zastosowań osiągnięć danej nauki,
sprawdzające wycinkowo prawdziwość jej ustaleń i ukazujące nowe problemy badawcze17.
Rezultatem badań poznawczych są nowe twierdzenia lub teorie. Natomiast rezultatem badań dla
potrzeb praktyki są ustalenia czy, i o ile istniejące twierdzenia i teorie są przydatne do rozwiązywania
konkretnych problemów, jakie pojawiają się w codziennej działalności ludzi. Inaczej mówiąc służą one
uściślaniu oraz fragmentarycznej weryfikacji istniejących twierdzeń i teorii.
Oczywiście, oba typy badań współokreślają rozwój każdej nauki, potwierdzając tym samym słuszność
postulatu metodologicznego, głoszącego jedność teorii i praktyki w procesie badawczym pomimo
istniejących między nimi różnic.
Istnienie jedności teorii i praktyki w wymienionym zakresie może skłaniać do wniosku, że podział
badań na teoretyczne i praktyczne jest fikcyjny, ponieważ w rzeczywistości nie ma teorii bez praktyki i
praktyki bez teorii. Wniosek taki nie jest jednak w pełni zasadny, biorąc pod uwagę ten fakt, że u
podstaw wymienionego podziału badań tkwią przecież określone cele, jakie sobie stawiamy, a nie
sam charakter danych badań. Jeżeli więc stawiamy sobie cele praktyczne, związane z doraźnymi
potrzebami, to one właśnie nadają zasadnicze piętno naszym badaniom, co wcale nie znaczy, że nie
ma lub nie może w nich być elementów teoretycznych. Skoncentrowanie się na praktycznych celach w konkretnych badaniach nie narusza zatem ogólnej zasady jedności teorii i praktyki.
Z uwagi na ową jedność ważne są więc oba typy badań, ale nie znaczy to wcale, że w konkretnym
przypadku nie można prowadzić badań o przewadze elementów teoretycznych albo praktycznych.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)