To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Pi_at-Borcuch. Notatka składa się z 2 stron.
Tworzenie hipotez Każda hipoteza, jako określony domysł naukowy oparty na uogólnieniach dotychczasowych
rezultatów poznawczych, jest zawsze mniej lub bardziej twórczym dziełem osoby badającej albo
zespołu badającego. Tworzenie hipotez łączy się zatem z określoną aktywnością poznawczą
poszczególnych ludzi lub zespołów, nieodłączną we wszystkich wysiłkach badawczych.
Do najbardziej znanych sposobów tworzenia hipotez w naukach społecznych należą:
a) wysnuwanie wniosku hipotetycznego z istniejącej teorii;
b) „odkrywanie" hipotezy poprzez uogólnienie zebranych danych zawartych np. w sprawozdaniach
statystycznych;
c) swoiste „wczuwanie się" badającego w określone sytuacje społeczne, czyli wysnuwanie przez
niego wniosków w oparciu o własne doświadczenia życiowe i wykorzystywanie umiejętności
tworzenia własnych domysłów29. Oprócz wymienionych sposobów należałoby także wskazać na
inspirację
wynikającą z codziennej praktyki, która jest przecież istotnym źródłem danych, przydatnych do
tworzenia hipotez.
Z punktu widzenia efektów poznawczych nie jest wcale najważniejszą sprawą to, jak doszło do
utworzenia danej hipotezy. To, czy hipotezę uzyskało się bezpośrednio w kontakcie z badaną rzeczywistością, czy też w zaciszu gabinetu uczonego nie ma
przecież żadnego wpływu na jej prawdziwość. Bowiem o prawdziwości albo fałszywości hipotezy
decyduje nie jej źródło lub sposób uzyskania, lecz rzetelność procesu weryfikacji30. Wskazanie na ten
fakt jest ważne m.in. z tego powodu, żeby przeciwdziałać pewnym złudzeniom. Otóż nawet hipoteza
wysnuta logicznie poprawnie z zebranych danych nie jest wcale przez tego rodzaju postępowanie po
prostu prawdziwą; podobnie intuicyjnie powstałej hipotezy nie należy a priori uważać za fałszywą. O
tym, która hipoteza jest prawdziwa albo fałszywa rozstrzygają badania weryfikujące albo szeroko
rozumiana praktyka. Dla wstępnej oceny ewentualnego stopnia prawdopodobieństwa danej hipotezy
sposób jej uzyskania nie jest jednak sprawą bez znaczenia i dlatego warto go brać pod uwagę.
Szczególnym sposobem ustalania stopnia prawdopodobieństwa hipotez jest odwołanie się do zasad
stosowanych w statystyce, co umożliwia m.in. wyróżnienie hipotez alternatywnych i zerowych.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)