Tworzenie prawa
Akty tworzenia prawa - normy generalno-abstrakcyjne.
Akty stosowania prawa - normy indywidualno-konkretne.
Akt tworzenia prawa - władcze działanie organu władzy państwowej, zmierzające do ustanowienia nowych norm o charakterze generalno-abstrakcyjnym.
Formy prawa:
a) stanowione sensu stricte,
b) kontraktowe,
c) precedensowe,
d) zwyczajowe,
e) religijne,
f) prawnicze.
a) Prawo przyjmuje formę dokumentu o określonej formie i budowie. Prawo pisane - ius scriptum.
b) Nie odgrywa roli obecnie. W historii `Magna Charta Libertatum', pacta conventa, artykuły henrykowskie. W prawie międzynarodowym podstawowa forma stanowienia prawa (prawa traktatowe).
- umowy dwustronne (bilateralne),
- umowy wielostronne (multilateralne - traktaty i konwencje).
c) Występuje, gdy oprócz faktycznego przestrzegania reguł przez dłuższy czas panuje przekonanie, że reguły te są prawem.
- element zewnętrzny - faktyczne przestrzeganie prawa zwyczajowego,
- element wewnętrzny - przekonanie o prawości przestrzeganych norm.
Prawo zwyczajowe musi być: powszechne, równomierne i trwałe.
d) Prawo orzeczeń, case law.
Precedens - norma prawna, zbudowana na podstawie orzecznictwa sądowego.
- ratio decidendi - reguła zawarta w orzeczeniu,
- obiter dicta - okoliczności nie mające istotnego znaczenia dla powyższej reguły.
Stare decisis - zasada stałości decyzji, związania precedensem sądów niższego szczebla, niż ten, który precedens ustanowił.
Precedens de iure - precedens formalnie wiążący (common law).
Precedens de facto - precedens formalnie niewiążący (civil law).
e) Prawo islamu -szarłat, Koran i szkoły jego interpretacji.
f) Rzymskie ius respondendi. Poglądy doktryny.
Obecnie postępuje jurydyzacja życia społecznego. Niewidzialna ręka rynku przeciwstawiona jest widzialnej ręce prawa. Dlatego też ustalono zasady racjonalnego tworzenia, stosowania i realizacji prawa.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)