Zagadnienia poruszane w ramach przedmiotu: współczesne ustroje państw europejskich na Uniwersytecie Łódzkim wydział: prawo.
Omawiają transformacje systemowe XX w mające miejsce w:
-Belgi- historia przekształcenia w państwo federacyjne, charakterystyka współczesnego ustroju z akcentem na różnice wynikające z podziału na wspólnoty i regiony oraz zapobieganie konfliktów wewnętrznych w tym zakresie
-Hiszpanii- historia powrotu do autonomii,
-Włoszech- historia ustroju po II wojnie światowej, charakterystyka zregionalizowanej struktury, statut Emili Romani
-Wielka Brytania- dewolucja w ustroju politycznym zjednoczonego królestwa
REFORMACJA PAŃSTWA BELGIJSKIEGO
Przekształcenia państwa belgijskiego w państwo federalne. Nie była to jedna reforma, ale kilka w latach 1970, 1980, 1983, luty 1993r. 24.12.1970r. - Belgia przestała być państwem unitarnym, ale jeszcze nie w systemie federalnym. W Konst. znowelizowano art. 3 Konst - powstanie 3 wspólnot kulturowych. Art. 38 - procedura alarmowa, która ma zabezpieczać interesy każdej wspólnoty [językowej]. Rada kultury niemieckiej w 1974r. sierpień 1980 - reforma rozszerzająca autonomię wspólnot, prócz organów legislacyjnych wspólnoty zyskały organy władzy wykonawczej - rządy wspólnotowe. Planowanie, sprawy środowiska naturalnego - rady mogły wydawać dekrety. W roku 1993 znowelizowano Trybunał Arbitrażowy, który stał się rodzajem sądu konstytucyjnego -jego skład z uwzględnieniem parytetu językowego - każda grupa w połowie z prawników, połowa politycy z min. 8 lat stażu parlamentarnego. Monarcha mianował na podst. listy przedstawionej przez senat
Sierpień 1980 - połączenie organów regionalnych z językowymi [1 rada flamandzka i jeden rząd flamandzki - el. terytorialny i kulturowy = Flandria], ale tylko Flamandia w 1980r. skorzystała. Stąd INSTYTUCYJONALNA ASYMETRIA - bo wspólnota francuskojęzyczna nie. Nowy system finansowania wspólnot i regionów, do sierpnia 1980 wspólnoty i regiony były całkowicie finansowane z budżetu państwa. Oczywiście same decydowały o rozdysponowaniu środków otrzymanych z budżetu - to nie odpowiadało Flandrii, która mimo znacznie większej liczby mieszkańców, była tak samo traktowana jak wspólnota francuska i Walonia. W 1987r. zdecydowano się na kolejną reformę - Towarzyszyły jej ustawy akcentujące federacyjny charakter państwa. Nowelizacja konst. z 1987r. w bardzo istotny sposób rozszerzyła uprawnienia regionów i wspólnot - zwłaszcza gospodarczo. Pod zarządem regionów znalazły się te gałęzie przemysłu, które wcześniej - zw względu na pomoc fin. państwa [interwencjonizm państwowy] określano mianem narodowych gałęzi przemysłu, np. stocznie, metalurgia, przemysł włókienniczy oraz transport [ z wyłączeniem kolei i Belgijskiego Towarzystwa Lotniczego - Sabena - już nieistniejące]. Ponadto otrzymały zarząd nad robotami publicznymi. Przekazaniu tak ogromnych uprawnień towarzyszyło przekazanie na ten cel środków finansowych. Styczeń 1989 - nowy mechanizm finansowania. Ostatecznie 6.02.1993r. zmieniony został art. 1 konst. - ten art. po reformie brzmi, że Belgia jest państwem federalnym składającym się ze wspólnot oraz z regionów. Na podst. tej nowelizacji wspólnoty i regiony zostały uprawnione do zawierania umów międzynarodowych w zakresie przekazanych im praw. Ustawy zakazały łączenia mandatu członka Rady Flamandzkiej, Rady Regionu Walonii oraz rady wspólnoty francuskiej z mandatem parlamentu federalnego. Członkowie tych rad wybierani są w wyborach bezpośrednich. Do tej reformy w
(…)
… naftowej i gazu ziemnego w Szkocji (lata 70.)
Powstanie w 1934 roku Szkockiej Partii Narodowej (na początku mało aktywna działalność).
W 1974 roku Kandydaci Szkockiej Partii Narodowej maja poparcie 30% elektoratu szkockiego (11 mandatów w Izbie Gmin).
1975-1995- Szkockiej Partii Narodowej jest drugą (po labor partii) siłą polityczną.
1976 r.- pierwszy projekt ustawy o dewolucji Szkocji i Walii (cena…
… proporcjonalności, Szkocja podzielona jest na 8 okręgów), a drugi na listę regionalną (na partie lub kandydata bezpartyjnego).
Pierwsze wybory 1999 r.- unaocznił się wypław tej zasady. Szkocka Partia Narodowa otrzymała prawie 30% poparcie, w okręgach jednomandatowych zdobyła jedynie 7 mandatów, ale dzięki zasadzie drugiego głosów Szkocka Partia uzyskała w tych regionach 28 głosów (stałą się drugą siłą…
… ustawami).
Nieograniczona władza parlamentu- nie ma ograniczeń przedmiotowych czy podmiotowych.
Suwerenny parlament nie może być podporządkowany jakiemukolwiek innemu organowi, nawet wcześniejszemu parlamentowi (zasada common law- nie pisana). Nikt nie może kwestionować ważności ustaw parlamentu (zwłaszcza sędziowie,którzy nie mogą odmówić zastosowania ustaw). Część doktryny uważa, że ustawę parlamentu można podważyć tylko na podstawie common law, którą uważa się za pierwotne wobec suwerenności parlamentu.
Z formalnego punktu widzenia powstanie parlamentu szkockiego (hollyrood) nie narusza suwerenności parlamentu zjednoczonego królestwa, ponieważ Westminster może bez żadnych ograniczeń uchwalać prawa dla Szkocji w sprawach zastrzeżonych jak i sprawach przekazanych w drodze dewolucji (nawet znieść parlament…
… specjalnych - te regiony dysponują szerszym zakresem kompetencji od regionów zwykłych. tych 5 regionów specjalnych to regiony powołane na podst. ustaw konstytucyjnych - Sardynia, Sycylia, Trydent - Górna Adyga, Dolina Aosty - uzyskały statut regionów specjalnych już 26. 02. 1948 roku. W kilkanaście lat później powołano piąty region specjalny - Wenecja Friulijsko - Julijska [ze stolicą w Trieście…
…
Ustroje państw europejskich
6.12.10
Zgodnie z art konstytucji komisarz rządu nadzoruje działalność administracyjną wykonywaną przez państwo i koordynacja ją z działalnością regionu. Mianowany przez rząd na wniosek premiera. W dwóch regionach o statusie szczególnym sytuacja wygląda nieco inaczej: Sycylia- komisarza nie ma tytułu komisarza rządu ale komisarza państwa, w Aoście jest komisja…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)