Krasowski. Notatka składa się z 1 strony.
Teorie genezy państwa Teoria Marksa Zdaniem Marksa, społeczność ludzka miała swój pierwszy etap, w którym nie istniało jeszcze państwo, będące wyrazem i skutkiem różnic klasowych. Organizacje państwowe zaczęły powstawać dopiero od piątego tysiąclecia p.n.e.
1. Epoka przedpaństwowa - W społeczeństwie przedklasowym produkowało się tylko tyle, ile wymagane było do biologicznego przetrwania i reprodukcji - nie występowały nadwyżki. Stąd wszystkie jednostki były równe; nie istniała klasa posiadająca - a więc dzierżąca władzę. Nie było więc aparatu państwowego. 2. Kiedy zaczęła się pojawiać pewna nadwyżka, pojawiły się również klasy. Na tym etapie doszło do powstania specyficznego tworu, jakim jest państwo, posiadające aparat przymusu, zapewniający stabilizację i utrzymanie klasy posiadającej przy władzy. Państwo zdaniem Marksa jest instytucją działającą w interesie klasy posiadającej, mającej utrzymać ryzach klasę nieposiadającą. Pojawił się więc ustrój niewolniczy 3. Państwo feudalne 4. Państwo kapitalistyczne (burżuazyjne) 5. Państwo socjalistyczne 6. W przyszłości - społeczeństwo bezklasowe - a więc komunizm.
W myśli marksowskiej widać zauważalne elementy anarchizmu - przede wszystkim w dostrzeganiu w państwie przyczyny nierówności społecznych.
Teoria szkoły prawa natury Nurt ten wychodził z koncepcji prawa natury, którego głównym autorem był Jan Jakub Rousseau („Contract sociale” - w której zawarł ideę tytułowej umowy społecznej). Koncepcja ta była budowana w opozycji do feudalizmu i monarchii absolutnej. Rousseau wychodził z tego samego punktu, co Marks: zakładał istnienie epoki przedpaństwowej. Jednak konsekwencje jego rozumowania były inne -w okresie przedpaństwowym istniał pewien prawnonaturalny porządek istniejący we wszechświecie, przypominający prawa fizyki - za jego powstaniem nie stał człowiek (nie przesądzano, czy za powstaniem powstał Bóg, czy też nie - wg koncepcji laickich). Istnieć miały pewne prawa wspólne dla całej ludzkości, których nie tworzył
żaden ludzki podmiot, organ, żadne państwo - każdy człowiek z racji swojego człowieczeństwa przychodzi na świat z pewną summą praw. Z poglądu tego wynikały takie zasady jak równość, czy wolność. Stąd ewolucja prezentowała się następująco:
1. Epoka przedpaństwowa 2. Utworzenie państwa jako politycznej organizacji określonego społeczeostwa. Istotą teorii lansowanej przez szkołę prawa natury jest to, że umowa społeczna reguluje wzajemne relacje ludzi w ramach społeczeostwa. Cechy tego kontraktu:
a. Gwarancja, że wszystkie jednostki tworzące państwo zachowują prawnonaturalne swobody i wolności - prawa człowieka. Organizacja ma zapewniać te swobody, a także harmonizować w taki sposób, aby nikt, kto przystępuje do organizacji nie doznał uszczerbku na swoich swobodach. Państwo nie tworzy swobód (wynikają one z natury), jego rolą jest ewentualne wprowadzanie granic dla tych swobód i wolności (aby korzystanie z wolności przez jedną jednostkę, nie ograniczało wolności innej). Normatywna definicja wolności (art. 4 Deklaracji Praw Człowieka i Obywatela z 1789) - wolność to możność czynienia tego wszystkiego, co nie szkodzi innemu. b. W ramach organizacji - uzyskanie od państwa praw obywatelskich - dających każdej jednostce możliwość udziału w funkcjonowaniu państwa. Jest to wyraz dychotomicznego podziału na prawa i wolności. Inne są źródła tych pojęć i wiele ich konsekwencji (np. przy rozwiązywaniu konfliktów między jednostką a państwem - czy
(…)
… międzywojennym, ale zdyskredytowana po roku 1945 - propaganda nazistowska zakładała przecież wyższość rasy germańskiej nad Słowianami.
Teoria ewolucyjna Powstanie państwa jako efekt procesów konsolidacyjnych, w których małe plemiona łączyły się w większe wspólnoty, aby osiągnąć para-państwowe atrybuty - jeszcze bez określonego terytorium, które było ostatnim warunkiem, które należało spełnić…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)