To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Założenia ogólne teorii pól. Pole paradygmatyczne ( parataktyczne) i syntaktyczne. (syntagmatyczne). Składnikowa analiza wybranych pól wyrazowych. Hiponimy i hiperonimy.
ZAŁOŻENIA OGÓLNE TEORII PÓL WYRAZOWYCH:
Związek między wyrazami podobnymi wyznacza pole parataktyczne / paradygmatyczne
Związek między wyrazami stycznymi wyznacza pole syntaktyczne / syntagmatyczne
Pola znaczeniowe - są skorelowane z istniejącymi ponad językiem polami pojęciowymi, które są charakterystyczne dla danej kultury czy języka. Pola semantyczne - jest wzorcem uporządkowania wg jakiegoś kryterium.
Znaczenie wyrazu poznajemy przez odizolowanie go od innych wyrazów.
Często w polu znaczeniowym jest hiperonim (wyraz o znaczeniu ogólnym, szerszym i nadrzędnym w stosunku do innych, np. słowo "drzewo" jest hiperonimem dla słów "świerk", "brzoza") i hiponim (słowo o węższym znaczeniu od słowa podstawowego, np. hiponimem słowa "drzewo" są słowa "buk", "świerk")
Punktem wyjścia była wspólna koncepcja. Leksem nie był izolowany - był częścią wspólną.
Pole Porzyga jest polem wciągającym (rozszerza wyrazy), a pole Triera jest podziałem na jednostki wyrazu
Pole Triera jest zamknięte (zmiany zachodzą wewnątrz pola), a pole Porzyga może być rozbudowane, łączyć się, tworzyć metafory. Synonimy i ich typy. Synonimia - relacja implikacji dwustronnej miedzy znaczeniami wyrazów. (Wyrazy są synonimami jeśli znaczenie A implikuje znaczenie B i odwrotnie)
RÓŻNICE GRAMATYCZNE SYNONIMÓW:
rodzice = ojciec i matka
zięć = mąż córki
korzystać z czegoś = używać
RÓŻNICE PRAGMATYCZNE SYNONIMÓW:
stylistyczne
pieniądze = forsa
prowadzić badania = badać
dokonywać odkrycia = odkrywać
dokonać włamania = włamać się
socjalne
sprzedać = opchnąć
szkoła = buda
terytorialne
chabry = modraki = bławatki
ziemniaki = pyry
chronologiczne
teściowa = świekra
szef = pryncypał
indywidualne właściwości słownictwa
mam dość = mam dosyć
koniec = basta
emocjonalne
komunista = komuch
Synonimami mogą być Związki frazeologiczne:
kopnąć w kalendarz = odwalić kitę
Synonimia - to hiponimia symetryczna. Jeśli A jest hiponimem B to A i B są synonimami.
śmierć jest hiponimem zgonu a zgon hiponimem śmierci czyli śmierć i zgon to synonimy
(…)
… * lingwistyka = językoznawstwo
PODZIAŁ SYNONIMÓW WG. STANISŁAWA SKORUPKI:
synonimy bliskoznaczne właściwe
synonimy bliższe - wyrazy, których treść i zakres pokrywa się w znacznej mierze
/ stracić cierpliwość - utracić cierpliwość
synonimy dalsze - treść i zakres pokrywają się tylko częściowo
/ stracić - przegrać
synonimy pozorne - treści się nie pokrywają, ale zakresy mogą na siebie zachodzić
/ wojskowy - wojenny
/ dziecięcy - dziecinny
synonimy rzekome - wyrazy, które łączy jakaś cecha za zakresy mogą na siebie nachodzić.
/ (deszcz/ śnieg/ grad) - opady
wyrazy jednoznaczne - treść i zakres pokrywają się całkowicie (np. Tyfus = Dur brzuszny)
Paronimy - wyrazy mające odmienną etymologię ale zbliżone do siebie znaczeniowo.
Synonimy:
wspólnordzenne
/ mądro - mądrala
różnordzenne
/ deszczyk - kapuśniaczek
…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)