I.Metoda a metodologia, klasyfikacja nauk.
1. Metoda-sposób badania, ogólne reguły badania. Metodologia- a) nauka o metodach, oceniająca ich skuteczną wartość b) nauka o sposobach postępowania naukowego; może być: pragmatyczna (dot. czynności naukowców), apragmatyczna (dot. wytworów)
2. klas. nauk wg Kazimierza Ajdukiewicza:
a) ze wzgl. na sposób udowadniania twierdzeń:
-aprioryczne (prawdziwości zał. nie trzeba sprawdzać)
-aposterioryczne (źródłem tw. są zd. sprawdzalne doświadczalnie)
b)ze wzgl. na sposób uzasadniania tw.:
-dedukcyjne (w oparciu o tw. buduje się następnie prawdziwe tw.)
-empiryczne (korzysta się ze zd. aposteriorycznych szczególnych w celu tworzenia zd. ogólnych)
c) ze wzgl. na przedmiot badań
-formalne (świat form, mat. i log.)
-realne (realna rzecz., nauki hum. i przyr.)
3. podział nauk hum.(typy podejścia do przedm):
-typ wyjaśniający; -t. sprawozdawczy; -t. aksjologiczny
II JZN- empiryczne, aposterioryczne i realne. Metodologia gł. indukcyjna (empiryczna).
1. Językoznawstwo wśród innych nauk.
O stanowisku językoznawstwa wśród innych nauk decyduje jego wysoka ranga społ. jako nauki o podstawowym środku formułowania i wymiany myśli, utrwalania i wymiany informacji. jzn stanowi dział semiotyki, ścisłe związki łączą je z socjologią, psychologią, teorią informacji, kulturoznawstwem, literaturoznawstwem, cybernetyką, metodologicznie coraz częściej też korzysta ze zdobyczy mat. i log. teorii języków formalnych.
2. Rodzaje językoznawstwa.
jzn. ogólne (nauka o j. w ogóle), jzn. szczegółowe (budowa poszczególnych jj.), jzn. synchroniczne (bada wszystkie el. danego j./jj. współwystt. w określonym czasie), jzn.diachroniczne (zajmuje się badaniem relacji, jakie wyst. m. el. j. w różnych epokach jego rozwoju).
3. Przedmiot językoznawstwa ogólnego.
-nauka o uniwersalnych regułach budowy i struktury języków świata, badająca też funkcje języka. Jzn. o. pojawiło się w zw. z potrzebą opisów jęz. obcych. Zwykle dzielone na szereg dziedzin, stanowiących mniej lub bardziej niezależne kierunki badawcze (m.in. fonetyka, fonologia, semantyka, składnia).
4. Definicja języka.
a) System znaków (prymarnie dźwiękowych, wtórnie pisanych i in.) służący do porozumiewania się w obrębie danej społeczności. J. jest tworem społecznym, tj. wspólnym wszystkim członkom danej społeczności (nazywanej społ. j.). Jest także tworem abstrakcyjnym. In: zespół społ. wytworzonych i obowiązujących społ. znaków dźwiękowych oraz określonych reguł ich użycia. b) W semiotyce i w teorii informacji - każdy system znaków, który służy do porozumiewania się. Obok j
(…)
… (asocjacyjna, behawiorystyczna), 2. operacyjne def. znaczenia (konotacyjna)
a)Christian Karl Reising jako twórca semantyki jzn; wyodrębnienie s. jako osobnego działu gram.; Reising wprowadził termin „semazjologia”, *dzielił zagadnienia na 2 cz.: 1. prawa zmian semant. (gł. asocjacje myślowe, por. synekdocha, metafora, metonimia); 2. prawa rządzące doborem wyrazów (synonimika) semazjologia - nauka o synonimach…
… w sposób jednorodny- matem. rozumienie tego słowa) nieskończenie wielki zbiór zd. -pojęcie kompetencji j. - to zdolność do tworzenia i interpretowania nieskończenie wielkiego zbioru zd., zwłaszcza tych, których nigdy wcześniej nie słyszeliśmy; poj. to kładzie nacisk na twórczy aspekt j.; k. j. wg. Ch. ma charakter wrodzony (natywizm) - każdy człowiek jest wyposażony w struktury pozwalające rozwijać k.j…
…. jest John Austin; wprowadza on do opisu komunikacji poj. celu, traktując komunikowanie jako działanie przy pomocy j. (por. takie rodz. a.m., jak obietnica, groźba, prośba, przeprosiny); -na każdy akt mowy skł się 3 poziomy:
1. lokucyjny („to, że mówię”)
2. illokucyjny ( „po co, w jakim celu mówię”) 3. perlokucyjny („jaki efekt osiągam, mówiąc”)
4. implikatury konwersacyjne- poj. zw. z teorią implikatur H…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)