To tylko jedna z 10 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Rozdział VIII: Teoria nazw Zdanie kategoryczne Wyróżniamy cztery zdania kategoryczne:
Zdanie ogólno-twierdzące - „każde S jest P” = (S a P)
Zdanie ogólne-przeczące - „Żadne S nie jest P” = (S e P)
Zdanie szczegółowo-twierdzące - „Niektóre S są P” = (S i P)
Zdanie szczegółowo-przeczące - „Niektóre S nie są P” = (S o P)
Zdania te dzielimy według:
„ilości” na ogólne(S a P, S e P) i szczególne(S i P, S o P)
„jakości” na twierdzące(S a P, S i P) i przeczące(S e P, S o P)
Interpretacja mocna zdań kategorycznych - założenie, że nazwy występujące w zdaniach nie są puste Interpretacja słaba - dokonujemy przez zamianę wyrażeń każde i żadne na słowo wszelki
Zdanie S a P jest prawdziwe tylko dla dwóch stosunków zakresowych:
Zamienność
Podrzędność
Zdanie S e P prawdziwe tylko dla dwóch stosunków zakresowych:
Przeciwieństwo
Sprzeczność
Zdanie S i P prawdziwe tylko dla 5 stosunków zakresowych
Zamienność
Podrzędność
Nadrzędność
Niezależność
Podprzeciwieństwo
Zdanie S o P prawdziwe tylko dla 5 stosunków zakresowych
Przeciwieństwo
Sprzeczność
Nadrzędność
Niezależność
Podprzeciwieństwo
Zdania kategoryczne poprzedzone słowem „tylko” Np.
Tylko S a P prawdziwy jest tylko stosunek nadrzędności i zamienności
Tylko S e P
Ten podział pozwala wprowadzić dwie zawsze prawdziwe zależności:
Tylko S e P ≡ nie-S a P
Tylko S e P ≡ nie-P a S 2 Tylko S i P(nadrzędność, niezależność, Podprzeciwieństwo)
Ten podział pozwala wprowadzić prawdziwą zależność:
Tylko S i P ≡ (S i P n S o P)
Tylko S o P(nadrzędność, niezależność, Podprzeciwieństwo)
Ten podział pozwala wprowadzić prawdziwą zależność:
Tylko S o P ≡ (S o P n S i P)
Tylko S i P ≡ Tylko S o P
Kwadrat logiczny Strzałki oznaczają wynikanie
Linia przerywana łączy zdania pozostające w stosunku przeciwieństwa
Linia przerywana z kropkami zdania podprzeciwne
Ciągła sprzeczne
Para zdań S a P - S o P jest przykładem zdań sprzecznych oznacza to, że jedno ze zdań jest negacją drugiego tzn. Jeżeli S a P jest prawdziwe to S o P fałszywe, a kiedy S a P jest fałszywe to S o P jest prawdziwe i odwrotnie. {tak samo jest z S i P , S e P}.
Między zdaniami ogólnymi S a P oraz S e P zachodzi stosunek przeciwieństwa oznacza to, że są niewspółprawdziwe ( Zdania przeciwne
(…)
… jak i wnioski są zdaniami kategorycznymi. Składa się:
Terminu średniego - tego który powtarza się w przesłankach
Terminu większego - termin będący orzecznikiem koniunkcji sylogizmu
Terminu mniejszy - termin będący podmiotem koniunkcji sylogizmu
Przesłanka większa - ta, w której występuje termin większy
Przesłanka mniejsza - ta, w której występuje przesłanka mniejsza
Każdy występek jest przestępstwem
Każda…
… zdaniu S a P inaczej mówiąc ze zdania S a P wynika zdanie S i P (0,0)(0,1)(1,1){tak samo S e P oraz S o P}
„PRAWA OPOZYCJI” lub „KWADRATU LOGICZNEGO”
S a P _|_ S o P
S e P _|_ S i P
S a P / S e P
S i P v S o P
S a P → S i P
S e P → S o P
Przekształcanie zdań kategorycznych
Konwersja zdań kategorycznych
Konwersja Prosta - Polega na zmianie miejscami podmiotu z orzecznikiem(możliwe tylko w zdaniach typu S e P oraz S i P)np.
S e P ≡ P e S
S i P ≡ P i S
Konwersja ograniczona - dotyczy zdań typu S a P a jej ograniczoność polega na;
Zdanie ogólne zostaje przekształcone na zdanie szczegółowe
Funktorem głównym tego prawa logicznego nie jest równoważność lecz implikacja
S a P → P i S
Obwersja - sprowadzają się do zmiany jakości zdania kategorycznego kategorycznego jednoczesnym zanegowaniem orzecznika…
… bigamia jest występkiem
Każda bigamia jest przestępstwem
- Przesłanka większa - Przesłanka mniejsza
M a P
S a M
S a P
M - termin średnia
P - Termin większy
S - Termin mniejszy
Można też to zapisać: (M a P n S a M) → S a P Figury sylogistyczne
Figury sylogistyczne rozróżnia się ze względu na położenie terminu średniego:
Figura 1:
M P
S M
S P
Figura 2:
P M
S M
S P
Figura 3:
M P
M S
S P
Figura IV:
P M
M S
S…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)