To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
System prawa
- system-typ - zespół cech charakterystycznych dla porządków prawnych określonego rodzaju (civil law, common law, prawo socjalistyczne, prawo kapitalistyczne),
- system konkretny - ogół norm, które obowiązują w określonym państwie w określonym czasie (prawo polskie współczesne, średniowieczne prawo francuskie).
System prawa kapitalistycznego:
- własność prywatna i gospodarka wolnorynkowa,
- demokracja parlamentarna,
- system praw i wolności obywatelskich.
System prawa socjalistycznego:
- własność państwowa i gospodarka planowa,
- dyktatura partii komunistycznej,
- negacja praw i wolności.
System prawa civil law:
- zasada prymatu ustawy,
- oddzielenie tworzenia i stosowania prawa,
- zakaz tworzenia prawa przez sądy,
- historycznym źródłem prawo rzymskie.
System prawa common law (case law):
- zasada prymatu ustawy,
- brak rozdziału tworzenia i stosowania prawa,
- sądy mogą tworzyć prawo,
- brak bezpośredniej recepcji prawa rzymskiego.
Zbiór przepisów prawa jest uporządkowany:
- systematyzacja pionowa - struktura hierarchiczna,
- systematyzacja pozioma - kompleksy norm zbliżonych treściowo.
Moc prawna aktu zależy od jego pozycji w hierarchii.
Stratyfikacja aktów prawnych:
- konstytucja - najważniejszy akt prawny, o najwyższej mocy,
- ustawy i ratyfikowane umowy międzynarodowe,
- akty podustawowe: rozporządzenia, zarządzenia itp.,
- akty prawa terenowego.
Gałęzie prawa - kompleksy norm zbliżonych treściowo, np. prawo cywilne, administracyjne.
Kryteria podziału prawa na gałęzie:
a) przedmiotowe,
b) podmiotowe,
c) metody regulacji.
a) Podstawowe kryterium. Stanowi o treści regulowanych stosunków społecznych.
b) Zależne jest od adresatów norm zawartych, np. w średniowieczu prawo dla każdego stanu było oddzielne; obecnie jest tak m.in. dla wojskowych.
c) Trzy podstawowe metody regulacji:
- cywilna - tam, gdzie istnieje autonomia woli stron,
- administracyjna - tam, gdzie istnieją stosunki hierarchicznego podporządkowania,
- karna - tam, gdzie istnieje sankcja, groźba kary.
Instytucja prawna - kompleks norm, stanowiących funkcjonalną całość, które regulują typowy zespół stosunków społecznych (np. instytucja małżeństwa czy testamentu).
Kodeks - akt normatywny rzędu ustawy, zawierający podstawowe dla danej gałęzi prawa zasady i normy.
(…)
… się nowych gałęzi wyspecjalizowanych ze starych),
- do powstawania gałęzi prawa mieszanego (prawo morskie),
- do powstawania nowych, zgodnych z postępem nauki i techniki (pr. informatyczne).
Prawo materialne - zespół norm regulujących daną sferę stosunków społecznych.
Prawo procesowe (formalne) - normy regulujące sposób postępowania w przypadku naruszenia prawa materialnego.
Kryteria podziału prawa…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)