To tylko jedna z 4 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Swoboda nawiązywania stosunku pracy
Scharakteryzowane wcześniej prawo do pracy ma wymiar ogólny, będąc jednym z podstawowych praw socjalnych człowieka. Nie jest w związku z tym dziełem przypadku, iż stanowi przedmiot regulacji w ramach aktów prawnych, które tego rodzaju prawa człowieka statuują (w szczególności Międzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych, Europejska Karta Społeczna, Konstytucja). Gwarantem realizacji tego prawa, we wszystkich jego aspektach, jest państwo. Ma zatem w dużej mierze wymiar publicznoprawny. Różne mogą przy tym być formy urzeczywistniania prawa do pracy rozumianego jako prawo zarabiania na życie poprzez pracę. Może to być wykonywanie swobodnie wybranego zawodu w ramach własnej działalności gospodarczej, może to być zawarcie jednej z umów znanych prawu cywilnemu (najczęściej umowy zlecenia lub umowy o dzieło), może to być dobrowolne wstąpienie do służby (nawiązanie stosunku służbowego), a wreszcie nawiązanie stosunku pracy. Jeśli zatem w kodeksie pracy prawo do pracy czyni się podstawową zasadą prawa pracy to tylko w tym znaczeniu, że odnosi się to ogólnie pojmowane prawo człowieka do zatrudnienia pracowniczego. Zasada ta oznacza w rezultacie, że każdy ma swobodę wyboru pracy również w ramach stosunku pracy, nikomu nie można zabronić wykonywania zawodu także w charakterze pracownika, , każdy może liczyć na wsparcie w podejmowaniu takiego właśnie zatrudnienia, a jeśli będzie świadczył pracę jako pracownik, gwarantuje mu się wynagrodzenie minimalne. Zasada swobody nawiązania stosunku pracy przenosi naszą uwagę zupełnie na inną płaszczyznę - relacji między stronami konkretnej więzi prawnej, w której obydwie, jedna korzystając ze swojego prawa do pracy, a druga z prawa do swobodnego doboru pracowników, podejmują swobodnie decyzję o zawiązaniu tej więzi i ukształtowaniu jej treści (art.11 kp). Nie jest to już przedmiot regulacji o publicznoprawnym charakterze, odnoszącej się do sfery praw człowieka, ale sfera, którą według klasycznego ujęcia należałoby zaliczyć do stosunków prywatnoprawnych. Nie ulega wątpliwości, że między kodeksową zasadą prawa do pracy i zasadą swobody nawiązania stosunku pracy istnieją dość wyraźne związki, nie można jednak zamazywać różnicy dotyczącej ich istoty. W dotychczasowej literaturze przedmiotu można tymczasem dostrzec sporą rozbieżność zapatrywań na ten temat. Przede wszystkim stosunkowo często prezentowany jest pogląd, zgodnie z którym regulacja zamieszczona w art. 11 określa zasadę wolności pracy. Jak można sądzić, w pewnym stopniu ma to swoje uzasadnienie historyczne. Warto zatem zauważyć, iż w pierwotnej wersji kodeksu pracy regulacja zamieszczona w art. 10 ograniczała się tylko do wskazania na gwarancje otrzymania pracy i obowiązek udzielenia pomocy w jej uzyskaniu. Całkowicie pomijała uprawnienia typu wolnościowego związane z podejmowaniem zatrudnienia. Te ostatnie wywodzono natomiast z art. 11, który dość powszechnie był traktowany jako przepis statuujący zasadę wolności pracy różną (przynajmniej gdy chodzi o miejsce regulacji) od zasady prawa do pracy. W wyniku nowelizacji kodeksu pracy dokonanej w 1996 r. treść art. 10 została gruntownie zmieniona, przy czym najważniejsza modyfikacja polegała na wyraźnym wskazaniu w ramach tej regulacji m.in. na prawo do swobodnie wybranej pracy, które wcześniej wyprowadzano z art.11. Tym samym twierdzenie, iż zasada wolności pracy znajduje swoje oparcie właśnie w tym ostatnim przepisie straciło na sile przekonywania.
(…)
… zakresu swobody umów” Nie wnikając bliżej w tę złożoną problematykę, wystarczy w tym miejscu poprzestać na stwierdzeniu, że zasada swobody umów jest zasadniczym przejawem autonomii woli stron. W obowiązujących przepisach jej wyrazem normatywnym jest art. 353 kc, zgodnie z którym „strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)