To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Światowy kryzys ekonomiczny 1929- 1933.
Szybki rozwój gospodarki amerykańskiej w latach 20-tych XX wieku nosił w sobie zalążki poważnego kryzysu ekonomicznego. Produkcja przemysłowa w ciągu dekady wzrosła znacznie bardziej niż poziom zarobków. Na skutek tego ogromne masy towarów trafiających na rynek było coraz trudniej sprzedać.. aby podtrzymać poziom konsumpcji rozwinięto na niespotykaną dotąd skalę system kredytowania sprzedaży. Na pewien czas umożliwiło to przedłużenie prosperity, ale w dłuższej perspektywie było możliwe tylko przy sprawnie funkcjonującej gospodarce. Drugie niekorzystne zjawisko w gospodarce amerykańskiej to lokowanie przez właścicieli wielkich firm wolnych środków, które nie zostały skonsumowane na giełdzie. W krótkim czasie wartość akcji wzrosła niespotykanie (w latach 1925- 1929 o blisko 400%). W połowie października 1929 wśród posiadaczy akcji, zaniepokojonych obserwowanym od lata tego roku spadkiem produkcji, pojawiła się narastająca lawinowo tendencja do wyzbywania się akcji. 24 X1929r. w tzw. czarny czwartek na giełdzie nowojorskiej, doszło do załamania kursów niemal wszystkich notowanych wówczas na giełdzie spółek- (wielki krach) Wywołało to panikę i dalszą sprzedaż ciągle tracących na wartości akcji. Tego dnia właścicieli zmieniło blisko 13 mln akcji. Interwencja grupy finansistów, którzy podjęli interwencyjny skup akcji, zahamowała nakrętko dalszy spadek, ale już 29 X w tzw. czarny wtorek nastąpiło ponowne załamanie cen akcji średnio o 10 %. Postępujący następnych miesiącach spadek wartości akcji, spowodował przepadek ogromnych kapitałów wprowadzonych na giełdę, a także przepadek oszczędności nieraz całego życia tzw. drobnych ciułaczy. Gwałtowne zubożenie społeczeństwa amerykańskiego zmniejszyło możliwości nabywcze, to ograniczenie produkcji a w konsekwencji zwalnianie ludzi, bankructwa, masowe bezrobocie i dalsze ubożenie, itd. W połowie roku 1932 (apogeum kryzysu), bezrobocie w USA wzrosło do poziomu 12 (wg. Niektórych źródeł 15) mln osób (we IX 1929 1.5 mln), ceny spadły o 60 %, produkcja przemysłowa obniżyła się o 46 %. Wielkie przedsiębiorstwa przemysłowe usiłowały przeciwdziałać kryzysowi, zawierając pomiędzy sobą porozumienia o zaniechaniu walki konkurencyjnej, oraz koordynacji swoich działań na rynku, ale działania takie tylko dodatkowo rozregulowywały wolny rynek. Ceny artykułów rolnych spadały w tempie znacznie szybszym niż ceny artykułów (rozwieranie się nożyc cen). Dodatkowo położenie rolnictwa pogorszyło się wskutek panującej od r. 1930 na terenie stanów południowych i środkowozachodnich suszy oraz ogromnych burz pyłowych.
Ze względu na silne powiązanie gospodarki amerykańskiej ze światowym systemem ekonomicznym, kryzys bardzo szybko rozprzestrzenił się na niemal wszystkie kontynenty.. szczególnie dotkliwie odczuły go Niemcy, Austria, Belgia i Francja. Prezydent Herbert Hoover początkowo bagatelizował objawy kryzysu, jako przejściową depresję, i nie zmieniał swojej pozytywnej opinii o gospodarce amerykańskiej. Kiedy rozmiarów kryzysu nie dało się już przemilczeć ani bagatelizować metodą propagowaną przez prezydenta stały się działania filantropijne podejmowane prze organizacje społeczne i władze samorządowe. Działania te nie przyniosły oczekiwanych rezultatów w związku z tym Hoover zdecydował się zastosować pewne elementy interwencjonizmu państwowego, np. obniżenie podatku dochodowego, pierwsze wielkie roboty publiczne (tama Hoovera na rzece Kolorado), podwyższenie taryf celnych głownie na sprowadzane do USA produkty rolne. Aby doprowadzić od uzdrowienia międzynarodowego systemu finansowego, w VI 1931 r. Hoover ogłosił jednoroczne moratorium na wszystkie płatności międzynarodowe, tzn. powstrzymanie się Stanów Zjednoczonych na jeden rok od żądań spłat sum należnych im od dłużników (głównie państw Europy Zachodniej. Generalnie jednak Hoover uważał, że mechanizmy rynkowe powinny same bez pomocy państwa przywrócić równowagę w gospodarce.
(…)
…. weteranów wojennych, którzy w Waszyngtonie domagali się wypłacenia im zasiłków, należnych im wg odpowiedniej ustawy dopiero w 1945 r. To i nie umiejętne radzenia sobie z kryzysem spowodowały przegrana Hoovera w wyborach prezydenckich w XI 1932 r.. wybory te wygrał kandydat demokratów, gubernator Nowego Jorku, Franklin Elano Roosevelt. Obiecywał on nawy ład- New Deal dla narodu amerykańskiego. W XII 1933…
…. dolarów. Zwiększono wpływ rządu na poziom waluty amerykańskiej, przeprowadzono dewaluacje dolara o 41 %.
uzdrowienie amerykańskiego rolnictwa-ustawa o przystosowywaniu rolnictwa umożliwiła interwencyjne zakupy płodów rolnych oraz udzielanie przez rząd subsydiów tym farmerom, którzy zdecydowali się zmniejszyć produkcję
uzdrowienie przemysły- ustaw o uzdrowieniu przemysłu, agencja rządowa NRA otrzymała…
…, wzrostu dochodu narodowego brutto. Na początku 1935 r. symptomy kryzysu zaczęły wracać polityka Roosevelta była coraz śmielej atakowana. Tzw. Liga wolności żądała całkowitego wycofania się Roosevelta z polityki nowego ładu i przywrócenia liberalizmu gospodarczego. W tej sytuacji Roosevelt zdecydował się na poważną korektę polityki Nowego Ładu ograniczając zakres doraźnej pomocy federalnej dla osób…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)