Stopy żelaza z węglem

Surówka (półprodukt: stop żelaza z węglem, o zawartości ponad 2% węgla + inne składniki: krzem, mangan, fosfor i siarka) surówka biała (zawiera węgiel w postaci związanej: cementytu (węglik żelaza Fe 3 C) - do dalszej przeróbki na stal surówka szara (zawiera węgiel w postaci wolnej: grafitu (C)) - do dalszej przeróbki na żeliwo surówka pstra - połowiczna Żeliwo (stop żelaza z węglem o dużej zawartości węgla: ponad 2% do 3% węgla) - uzyskiwane jest poprzez przetopienie surówki szarej z dodatkiem złomu żeliwnego Charakterystyczne cechy żeliwa: dobre właściwości odlewnicze wytrzymałość na ściskanie odporność na ścieranie zła obrabialność (żeliwo białe), dobra obrabialność (żeliwo szare) zdolność do tłumienia drgań zła spawalność Rodzaje żeliwa: -- żeliwo białe (węgiel w postaci węglika żelaza (Fe 3 C) - cementytu) - kruche, twarde, nieobrabialne - jest zwykle półproduktem do produkcji żeliwa ciągliwego (po długotrwałym wyżarzaniu). -- żeliwo szare (węgiel w postaci węgla czystego - grafitu) - do produkcji odlewów, ma dużą wytrzymałość na ściskanie i małą odporność na uderzenia. -- żeliwo szare sferoidalne powstaje przez dodanie do ciekłego żeliwa: magnezu i/lub ceru, co powoduje wydzielenie się grafitu w postaci kulkowej. Żeliwo szare sferoidalne jest ciągliwe, ma dobrą lejność i obrabialność. -- żeliwo ciągliwe (otrzymywane po długotrwałym wyżarzaniu odlewów z żeliwa białego) - jest stosowane do wyrobu części armatury wodociągowej, kanalizacyjnej i gazowej, niektórych części maszyn rolniczych. -- żeliwo modyfikowane (przykładowe modyfikatory: stop krzemu z wapniem, żelazokrzem, stop żelazokrzemu z aluminium, magnez, stopy magnezu z miedzią i niklem) ma zwiększoną odporność na ścieranie i korozję -- żeliwo stopowe - żeliwo z dodatkiem np. chromu, niklu, aluminium, molibdenu, manganu, miedzi lub tytan celem zwiększenia odporności na np. ścieranie, korozję, wysoka temperaturę lub działanie różnego rodzaju chemikaliów. -------żeliwo chromowe ------ żeliwo wysokomanganowe ------- żeliwo niklowe staliwo : stop żelaza z węglem o małej zawartości węgla - do 2%, odlewany do form odlewniczych, nie obrabiany plastycznie stal : stop żelaza z węglem o małej zawartości węgla - do 2%, plastycznie obrobiony: stal dostarczana jest w postaci wyrobów hutniczych (np. blachy, pręty, ... zobacz całą notatkę